Bé sẽ lớn lên và thay đổi nhanh chóng trong năm đầu đời. Mỗi đứa trẻ là khác nhau, và bé của bạn sẽ đạt được các mốc phát triển với tốc độ riêng của mình. Tuy nhiên, có một số khoảng thời gian tuổi điển hình khi những tiến bộ thú vị nhất xảy ra. Hãy theo dõi — và thưởng thức — khi bé của bạn chuyển sang từng giai đoạn mới.
1 đến 3 tháng
Khoảng 1 tháng sau khi bé chào đời, bé vẫn sẽ có những cử động tay chân vụng về và chưa kiểm soát được cổ. Bé có thể giữ tay trong hình dạng nắm chặt, và đôi khi mắt có thể bị lệch.
Nhưng cũng có một số kỹ năng mới bắt đầu xuất hiện. Bé có thể:
- Đưa tay gần mặt
- Chú ý đến khuôn mặt của mọi người hơn là các đồ vật khác
- Tập trung mắt vào các vật cách 8-12 inch
- Xoay đầu từ bên này sang bên kia khi nằm ngửa
- Quay về phía âm thanh và giọng nói mà bé nhận ra
- Cười khi bạn nói chuyện hoặc mỉm cười với bé
- Phản ứng với âm thanh lớn
Khi bé được 3 tháng tuổi, bạn sẽ nhận thấy một số điều khác. Bé có thể:
- Cố gắng nắm và giữ các đồ vật
- Đưa tay vào miệng
- Duỗi người và đá chân khi nằm ngửa
- Đẩy xuống một bề mặt khi đặt chân lên đó
- Tự làm dịu mình bằng cách tìm một ngón tay hoặc bàn tay để mút
- Phát ra âm thanh như “coo” hoặc “gurgle” chủ yếu bằng nguyên âm
- Tập trung vào các vật ở xa hơn 12 inch
- Nâng đầu lên khỏi sàn hoặc đẩy phần thân lên khi nằm sấp
4 đến 6 tháng
Khi bé gần đến nửa chặng đường trong năm đầu đời, bé không còn là một trẻ sơ sinh. Các cử động của bé sẽ có mục đích hơn, và kỹ năng thị giác cũng như ngôn ngữ sẽ phát triển. Bé có thể:
- Mỉm cười với mọi người
- Bắt chước âm thanh mà bé nghe thấy
- Sử dụng các tiếng khóc khác nhau để diễn đạt cảm xúc khác nhau (đói, đau)
- Theo dõi một vật bằng mắt
- Bắt chước các biểu cảm trên khuôn mặt của người khác
- Vươn tay ra lấy đồ chơi bằng một tay
- Lăn từ bụng sang lưng và duy trì kiểm soát đầu
- Phát ra âm thanh khi bạn nói chuyện với bé
- Đẩy lên bằng khuỷu tay hoặc cẳng tay khi nằm sấp
Tại thời điểm nửa chặng đường trong năm đầu tiên, bé nên có thể:
- Nhận ra khi có người không quen
- Nhìn vào chính mình với sự quan tâm trong gương
- Chơi với người khác, đặc biệt là cha mẹ
- Bắt đầu ghép nhiều âm thanh lại với nhau khi bé bập bẹ
- Phản ứng khi gọi tên
- Đưa đồ vật vào miệng
- Vươn tay ra với đồ chơi và nắm lấy chúng
- Chuyển đồ chơi từ tay này sang tay khác
- Cười
- Khép môi lại khi không muốn ăn
Đến 6 tháng, một số bé cũng có thể:
- Lăn qua cả hai hướng
- Bắt đầu ngồi mà không cần hỗ trợ
- Giữ trọng lượng trên chân khi đứng
- Lắc lư tới lùi trên tay và đầu gối
7 đến 9 tháng
Bé của bạn sẽ ổn định hơn khi lớn lên. Từ 7 đến 9 tháng, một số bé sẽ biết tự ngồi dậy và sử dụng tay để nhặt và di chuyển đồ vật. Những bé khác thậm chí có thể biết đi khi được 9 tháng. Bé thường có tầm nhìn màu sắc đầy đủ vào tháng thứ 7.
Thường thì, vào cuối tháng thứ 9, bé có thể:
- Bám chặt vào bạn khi có người lạ
- Thích một số đồ chơi hơn những cái khác
- Hiểu từ “không”
- Nhận ra tên của mình
- Chơi các trò như “bịt mắt”
- Vươn tay lấy một đồ chơi ở xa
- Đưa đồ vào miệng
- Thể hiện nhiều biểu cảm trên khuôn mặt để thể hiện cảm xúc
- Phát ra nhiều âm thanh khác nhau như “mamamama” hay “babababa”
- Ngồi một mình
- Kéo lên đứng
- Đứng trong khi bám vào một cái gì đó
- Bò
- Giơ tay lên để được bế
- Tìm kiếm các đồ vật mà bé đã làm rơi như đồ chơi hoặc thìa
- Đập các vật với nhau
10 đến 12 tháng
Khi bé đến gần 1 tuổi, bé có thể khám phá thế giới nhiều hơn bao giờ hết. Bé đã học được những cách mới để giao tiếp với bạn và những người khác, và ngày càng di chuyển nhiều hơn mỗi ngày. Bé có thể:
- Mang cho bạn một đồ chơi để chơi hoặc một cuốn sách để đọc
- Nhận ra khi bạn sắp đi và cảm thấy buồn về điều đó
- Lôi kéo sự chú ý của bạn bằng tiếng động hoặc chuyển động
- “Giúp” tự mặc quần áo bằng cách đưa tay và chân vào quần áo
- Sử dụng cử chỉ để diễn đạt điều gì đó (“không” và “tạm biệt”)
- Nói một vài từ đơn giản như “Mẹ” hoặc “uh-oh”
- Bắt chước từ bạn nói
- Tìm một đồ vật phía sau lưng bạn
- Vỗ tay và vẫy tay
- Chỉ tay
- Làm theo các chỉ dẫn đơn giản
- Uống từ cốc
- Sử dụng ngón tay cái và ngón trỏ để nhặt các đồ vật nhỏ, bao gồm cả thức ăn mà bé cho vào miệng
Có một phạm vi lớn về kỹ năng khi nói đến việc ngồi, bò và đứng ở độ tuổi này. Điều bình thường là một trẻ 1 tuổi không biết đi, nhưng một số bé thì có. Trung bình, hầu hết trẻ 1 tuổi có thể:
- Tự vào tư thế ngồi
- Kéo lên đứng
- “Đi dạo” (di chuyển trong khi bám vào đồ đạc hoặc hỗ trợ khác)
- Đứng một mình
- Đi vài bước
Khi đạt được các mốc phát triển, hãy nhớ rằng: Bé là người quyết định. Bé sẽ hoàn thành các cột mốc khi sẵn sàng. Nếu bạn có lo lắng về cách con bạn phát triển, hãy kiểm tra với bác sĩ nhi khoa của bạn. Một số thay đổi bạn có thể thấy khi từng tháng trôi qua: