Khi đường kính các phế quản bị rút ngắn lại gây hẹp lòng phế quản lại quá mức bình thường thì gọi là “co thắt phế quản”, gây ra bệnh hen. Co thắt phế quản do mấy nguyên nhân chủ yếu sau.
Nguyên nhân do dị ứng
Ví dụ:
- Dị ứng với các thức ăn như tôm, cua, Ốc…
- Dị ứng với các dị nguyên trong không khí như bụi, nấm mốc, phấn hoa…
Dị ứng là một phần của hệ bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của mọi loại mầm bệnh. Một chất lạ đối với cơ thể con người đều tạo ra những phân tử protein đặc hiệu (gọi là kháng thể) để chống lại chất lạ đó. Kháng thể này sẽ làm cho một số tế bào bạch cầu phóng thích ra các chất trung gian hoá học có tính làm co hẹp các ống phế quản và tăng tiết dịch nhầy.
Ví dụ: Chất histamin được biết đến từ lâu và con người đã tìm ra cách ức chế được nó.
12 chất khác xếp vào họ leukotrienes; sinh ra muộn hơn histamin nhưng tác dụng kéo dài hơn, mạnh hơn hàng trăm lần. Hiện nay con người vẫn chưa tìm cách đối phó được.
Viêm
Viêm là một quá trình bảo vệ thông qua hiện tượng tăng sản lượng và tăng vận hành các bạch cầu tới vùng viêm để chiến đấu với yếu tố gây bệnh. Trong phổi, viêm thường do nhiễm khuẩn và có thể khu trú ở từng vùng hoặc ở toàn bộ phổi, nhưng viêm cũng có thể không do nhiễm khuẩn như: Khói thuốc lá, hơi hoá chất, bụi phấn hoa, bụi nhà. Trong một trường hợp, hậu quả sau cùng là gây co thắt phế quản cùng với tăng tiết dịch nhầy, phù nề niêm mạc phế quản, tất cả cuối cùng dẫn tới các dấu hiệu và triệu chứng hen.
Là một nguyên nhân phổ biến của hen.
Nguyên nhân do một số loại thuốc
-Phổ biến nhất là aspirin và các thuốc kháng viêm không phải steroid “NSAID” gây ra tam chứng hay còn gọi là bộ ba aspirin:
Nhậy cảm với aspirin.
Hen.
Polyp ở niêm mạc mũi.
-Do vậy những người có cơ địa nhạy cảm với aspirin cần thận trọng cả đối với những thuốc giảm đau thông thường mà khi mua không cần đơn của bác sĩ.
Nguyên nhân do thần kinh
Ở phổi có hai mạng lưới thần kinh:
Do hệ thần kinh giao cảm giãn ở các cơ phế quản và gây giảm tiết dịch nhầy do hệ thần kinh đối giao cảm gây co các cơ phế quản và gây tăng tiết dịch nhầy.
Do hệ thần kinh đối giao cảm gây co các cơ phế quản và gây tăng tiết dịch nhầy.
Khi hoạt động của hệ đối giao cảm chiếm ưu thế gây căng các cơ của thành phế quản gây co thắt phế quản dẫn tới triệu chứng của hen.
Nguyên nhân do gắng sức
Do phản xạ thần kinh phế vị kích thích các thụ thể khi phế quản hay thực quản, vai trò của việc thở mạnh làm giảm C02 trong máu tăng acid lactic trong máu gây co thắt cơ phế quản.
Ví dụ: Như một số môn thể thao chạy cự ly vừa, bơi trượt băng đã có những vận động viên lên cơn hen
