Trước đây một số nơi ở Âu – Mỹ và Nhật Bản lưu hành một khẩu hiệu đánh răng đề phòng sâu răng: “Ba, ba, ba”. Ngoài sáng và tối đánh răng ra, mỗi lần ăn cơm xong, ngày 3 bữa, đều đánh răng mỗi lần đánh răng 3 phút. Nhưng không lâu sau lại lưu truyền rộng rãi câu nói: “Số lần đánh răng trong ngày quá nhiều thì lại càng dễ sâu răng”. Đó quả là chuyện trái ngược nhau, chưa biết như thế nào là đúng. Hai cách nói này, cuối cùng, cách nói nào có lý hơn?
Căn cứ của cách nói đánh răng “Ba, ba, ba” là: Người ta sau mỗi bữa ăn xong, trong khoang miệng còn để lại lượng lớn các bã thải của thức ăn, những loại đường và hợp chất đường trong bã thải thức ăn đó sẽ nảy sinh ra khuẩn sinh bệnh sâu răng, sản sinh ra acid hữu cơ, đục khoét chất men răng và gây nên sâu răng. Hơn nữa quá trình này nói chung sau khi ăn xong khoảng 3 phút là đã bắt đầu rồi. Nếu theo thói quen cũ, chỉ đánh răng vào buổi tối trước khi đi ngủ và sáng ngủ dậy, thì suốt cả ban ngày sau bữa ăn sáng, rồi những mấy giờ sau bữa ăn tối, các bã thải thức ăn còn lưu lại trong khoang miệng, thì trước sau cũng đều bị vi khuẩn và acid hữu cơ ăn mòn. Cách đánh răng “ba, ba, ba” thì có thể kịp thời thanh trừ khá triệt để các bã thải của thức ăn, phát huy đầy đủ tác dụng của thành phần có hiệu quả trong thuốc đánh răng tẩy trừ cáu bẩn và sát khuẩn, ngăn chặn được acid hữu cơ ăn mòn chất men răng.
Còn lý do của cách nói “Đánh răng quá nhiều sẽ sinh sâu răng” là: Bản thân việc đánh răng là vận động ma sát giữa bàn chải đánh răng và răng, đánh răng quá nhiều sẽ làm mòn chất men răng, làm cho khuẩn gây bệnh sâu răng nhân cơ hội đó xâm nhập. “Nước chảy lắm đá cũng phải mòn” nữa là men răng. Mặc dù chất men răng rất cứng, nhưng nó cũng không thể không bị mài mòn bởi bàn chải đánh răng cọ xát thường xuyên trong thời gian dài. Rõ ràng là có nhiều người vì đánh răng quá nhiều mà đã bị mài mòn chất men răng nên bị sâu răng. Lập luận này hầu như càng có nhiều căn cứ sự thực để ủng hộ cách nói này.
Song, những lý do này chưa cân nhắc đắn đo kỹ. Thực ra xét đến cùng, những người này cho đánh răng sẽ tổn thương đến răng không phải là vì số lần đánh răng nhiều, mà là ở chỗ phương pháp đánh răng của họ không thích đáng, không khoa học. Họ thường dùng những bàn chải lông tương đối cứng và đánh răng cọ xát ngang răng. Cái không tốt ở việc đánh răng ngang là ở chỗ: Một là, nó không những không thể tẩy trừ có hiệu quả những bã thải thức ăn còn đọng lại ở các khe kẽ răng, mà lại sẽ chải quét những cặn bẩn ở mặt ngoài răng vào trong các khe kẽ răng làm tích tồn ở đó. Hai là, làm cho bàn chải đánh răng chải quét ở cổ răng, mà cổ răng thì lại là bộ vị chất men răng mỏng nhất, nếu lại dùng bàn chải tương đối cứng nữa thì chất men răng ở cổ răng rất dễ bị tổn thương. Ba là, dễ tổn thương đến lợi răng, làm cho vi khuẩn dễ xâm nhập, gây nên bệnh ở khoang miệng. Phương pháp đánh răng khoa học cần phải là: sử dụng loại bàn chải nhỏ, lông mềm đánh dọc theo hướng kẽ răng đưa nhẹ bàn chải từ gốc chân răng trở xuống, trở lên, cứ đưa đi đưa lại theo chiều đó. Động tác đánh răng cũng giống như cách quét chải sạch các cáu bã bẩn bám vào chân răng, kẽ răng, chỉ có đưa bàn chải đi theo đường vân của răng như vậy thì cáu bẩn bám vào răng mới dễ chải quét đi hết được.
Do đó có thể thấy cách nói cho rằng “số lần đánh răng quá nhiều mà vẫn bị sâu răng” không đủ cơ sở khoa học, chí ít cũng là thiếu toàn diện, dễ gây cho người ta hiểu lầm. Đánh răng có làm tổn thương răng hay không, mấu chốt không phải ở số lần đánh răng, mà là ở phương pháp đánh răng có khoa học hay không. Để bảo vệ càng tốt hơn răng miệng, đề phòng sâu răng, cần phải theo đúng phương pháp đánh răng khoa học, thực hiện tốt đánh răng theo khẩu hiệu “Ba, ba, ba”. Nếu không thể thực hiện được đánh răng sau mỗi bữa ăn thì chí ít cũng phải súc miệng thật sạch sau mỗi bữa ăn xong mới được.
