Trẻ dùng chất kích thích và gây nghiện và hướng xử lý

Việc sử dụng rượu, ma túy và chất kích thích trong thanh thiếu niên hiện nay đang là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn. Những thanh thiếu niên có uống rượu hoặc sử dụng ma túy có nhiều khả năng bị sa sút trong học tập, gặp phải các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục và mang thai ngoài ý muốn. Các em này cũng ở trong nhóm có nguy cơ cao về tự tử và giết người. Do đó, tất cả các thanh thiếu niên đều cần được kiểm tra tầm soát khả năng dùng rượu, ma túy và chất kích thích. Số em gặp phải các vấn đề về lạm dụng rượu, ma túy và chất kích thích ở Mĩ chiếm khoảng 10% và một nửa trong số những em này cần phải được điều trị.

Những thanh thiếu niên có nguy cơ cao trong việc lạm dụng rượu, ma túy và chất kích thích là gồm những em có tính cách bốc đồng, hung hăng và hay gây gổ, hoặc ở những trẻ mắc chứng tăng động giảm chú ý (ADHD). Những em mắc bệnh ADHD được chữa trị đều đặn sẽ ít khả năng tìm đến những chất này hơn. Thêm vào đó, những trẻ thiếu sự quan tâm, giám sát của cha mẹ hoặc những trẻ có tiền sử người trong gia đình có lạm dụng rượu và ma túy cũng có nhiều khả năng gặp phải tình trạng tương tự. Ngoài ra, trẻ gần đến tuổi thanh thiếu niên hoặc trong độ tuổi thanh thiếu niên, nếu thử hút thuốc lá khi đang từ 12-14 tuổi sẽ có nguy cơ cả đời sử dụng và lạm dụng chất kích thích. Các báo cáo cho thấy những thanh thiếu niên thường xuyên nhận được sự quan tâm, giám sát chặt chẽ, cũng như những lời động viên, khen ngợi, kèm theo thái độ phản đối việc sử dụng ma túy quyết liệt từ bố mẹ, có tỉ lệ sử dụng chất kích thích thấp hơn hẳn so với những trường hợp khác.

Nếu bạn nghi ngờ con mình đang sử dụng ma túy, hãy tin vào linh cảm của mình và giám sát trẻ chặt chẽ, đồng thời tìm thời điểm thuận lợi để nói chuyện với trẻ về những lo lắng của bạn. Bạn cần nói thật cụ thể, song nên tránh những lời trách mắng thẳng thừng, thay vào đó hãy nói “bố mẹ yêu con và rất lo lắng cho con và tin rằng con sẽ thành thật với bố mẹ”. Điều quan trọng là bạn cần làm cho con hiểu rằng bạn kịch liệt phản đối việc sử dụng ma túy dưới bất kì hình thức nào. Ngoài ra, bạn nên nói chuyện với bác sĩ nhi về những lo lắng này và hãy nhớ rằng bất kể một biểu hiện nào như những thay đổi trong việc học tập của con ở trường, trong mối quan hệ với bạn bè, trong vẻ bề ngoài, hoặc trong tính khí cáu kính của trẻ, tất cả đều có thể là những dấu hiệu (tuy không cụ thể) của việc sử dụng ma túy và chất kích thích hay của một rối loạn sức khỏe tâm thần khác. Những vấn đề này được xác định và chữa trị càng sớm bao nhiêu, thì nguy cơ con bạn gặp phải những hậu quả có hại sẽ được giảm đi bấy nhiêu.

Gọi ngay cho bác sĩ nhi nếu:

• Bạn thấy cần thu xếp một lịch hẹn với bác sĩ vì con đang sử dụng ma túy hoặc rượu thường xuyên hoặc gặp phải nhiều vấn đề do việc dùng các chất này gây ra
• Con bạn đang sử dụng ma túy hoặc rượu và có những hành vi nguy hiểm như tự làm tổn thương bản thân, dọa tự tử, dọa giết người, hoặc lái xe khi đang bị ảnh hưởng của ma túy hoặc rượu.

CẢNH BÁO

Bạn đừng nghĩ rằng việc trẻ sử dụng ma túy hoặc rượu chỉ là một giai đoạn phát triển rồi sẽ qua đi. Việc sử dụng các chất này là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ờ thanh thiếu niên Mĩ, vì nó dẫn đến các hành động như gây chấn thương ngoài ý muốn (như đâm xe), giết người và tự tử. 30% trong số những vụ tử vong do bị thương đều có liên quan trực tiếp đến rượu. Vấn nạn này cũng gây ra rất nhiều vấn đề sức khỏe, tuy không nguy hiểm chết người song cũng rất nghiêm trọng, như các vấn đề về trí nhớ, thiếu vitamin, mất thăng bằng trong cuộc sống và những hành vi tình dục có nguy cơ cao.

Thanh thiếu niên, ma túy, và các phương tiện truyền thông

Một mặt, chúng ta nói với con cái mình rằng chúng phải nói không với ma túy, song mặt khác, chúng ta lại cho phép việc sử dụng 20 tỉ đô la vào các quảng cáo thuốc lá, rượu và các chất ma túy có kê đơn trong các bộ phim, trên ti vi và các phương tiện truyền thông khác. Trung bình, một thiếu niên ở Mĩ xem khoảng 2000 hình ảnh thương mại về bia và rượu mỗi năm, mà hầu hết trong số này xuất hiện trong các chương trình thể thao. Trong khung giờ vàng của truyền hình, 71% số chương trình có hình ảnh mô tả việc uống rượu hoặc chất có cồn.

Việc giới hạn không để trẻ tiếp xúc với những quảng cáo không có lợi cho sức khỏe quả là không dễ dàng. Trước tiên, bạn cần kiểm soát lượng thời gian tiếp xúc với các phương tiện truyền thông của trẻ hàng ngày, theo Viện Hàn lâm Nhi khoa Mĩ, thời lượng này là không quá hai tiếng đồng hồ. Ngoài ra, tốt nhất bạn không nên đặt những thiết bị điện tử như ti vi, máy vi tính, điện thoại di động, hoặc bất kì thiết bị nào có kết nối với mạng internet trong phòng ngủ của con.