Mục lục bài viết
Carcinoma tế bào đáy
Carcinoma tế bào đáy là gì?
Carcinoma tế bào đáy là một loại ung thư phát triển trên các phần da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Thật tự nhiên khi cảm thấy lo lắng khi bác sĩ thông báo bạn mắc phải căn bệnh này, nhưng hãy nhớ rằng đây là loại ung thư da ít nguy hiểm nhất. Miễn là bạn phát hiện sớm, bạn có thể được chữa khỏi.
Các khối u bắt đầu dưới dạng những cục u nhỏ, bóng, thường xuất hiện trên mũi hoặc các phần khác của khuôn mặt. Nhưng bạn có thể gặp chúng ở bất kỳ phần nào trên cơ thể, bao gồm thân, chân và tay.
Loại ung thư này khó có khả năng di căn từ da đến các phần khác của cơ thể, nhưng nó có thể xâm lấn vào xương hoặc các mô khác dưới da. Nhiều phương pháp điều trị có thể ngăn điều đó xảy ra và loại bỏ ung thư.
Carcinoma tế bào đáy thường phát triển rất chậm và thường không xuất hiện trong nhiều năm sau khi tiếp xúc mạnh hoặc lâu dài với ánh nắng mặt trời. Bạn có thể mắc phải căn bệnh này ở độ tuổi trẻ hơn nếu bạn tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng giường tắm nắng. Nếu bạn có làn da sáng, bạn có nguy cơ cao hơn.
Khác biệt giữa melanoma và carcinoma tế bào đáy
Carcinoma tế bào đáy bắt đầu từ phần sâu nhất của lớp ngoài da, gọi là biểu bì. Melanoma bắt đầu từ các tế bào gọi là melanocyte, chúng tạo ra melanin, sắc tố mang lại màu sắc cho da. Melanin cũng là hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể chống lại việc ánh nắng làm hại các lớp da sâu hơn. Melanoma ít phổ biến hơn carcinoma tế bào đáy, nhưng có nguy cơ cao hơn bị di căn nếu không được điều trị.
Carcinoma tế bào đáy thường bắt đầu dưới dạng một khối u nhẵn với những mạch máu nhỏ, thường ở mũi của bạn. Nó có thể xuất hiện khác nhau trên các màu da khác nhau. Đây là dạng ung thư da ít nguy hiểm nhất, nhưng việc điều trị là quan trọng để ngăn nó lan rộng.
Triệu chứng carcinoma tế bào đáy
Carcinoma tế bào đáy có thể có nhiều hình dạng khác nhau. Dưới đây là năm dấu hiệu cảnh báo bạn nên chú ý:
- Một vết thương hở không lành. Nó có thể tiết dịch hoặc máu hoặc hình thành vảy. Nó có thể biến mất rồi lại xuất hiện.
- Một vùng da đỏ, nhìn có vẻ bị kích ứng. Điều này có thể xuất hiện trên khuôn mặt, ngực, vai, cánh tay hoặc chân. Nó có thể không gây khó chịu cho bạn. Hoặc nó có thể ngứa hoặc hình thành vảy.
- Một cục u bóng. Trên da trắng, nó có thể xuất hiện như ngọc trai, trong suốt, hồng, đỏ hoặc trắng. Trên da tối màu, nó có thể là nâu, đen hoặc nâu nhạt. Nếu bạn có làn da tối màu, bạn có thể nhầm nó với một nốt ruồi.
- Một sự phát triển nhỏ màu hồng với mép hơi nhô lên và một vết lõm có vảy ở giữa. Bạn có thể thấy những mạch máu nhỏ trên bề mặt.
- Một vùng da trông như sẹo. Nó có thể trắng, vàng hoặc bóng. Da có thể sáng bóng và căng. Vùng này có thể không có biên giới rõ ràng.
Điều gì xảy ra nếu bạn gãi một carcinoma tế bào đáy?
Carcinoma tế bào đáy rất mỏng manh và có thể chảy máu dễ dàng.
Nguyên nhân của carcinoma tế bào đáy
Carcinoma tế bào đáy là loại ung thư da phổ biến nhất, chiếm 90% ung thư da tại Hoa Kỳ. Nó do tổn thương da do ánh nắng mặt trời gây ra. BCC gây ra những cục u nhỏ và đôi khi là các vết thương hở trên da. Nó phát triển chậm và nếu không được loại bỏ có thể xâm lấn vào các mô bên dưới.
Tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời hoặc từ giường tắm nắng trong nhà là nguyên nhân chính gây ra carcinoma tế bào đáy.
Khi tia UV chiếu vào da bạn, theo thời gian, chúng có thể gây tổn thương DNA trong các tế bào da. DNA chứa mã cho cách các tế bào này phát triển. Theo thời gian, tổn thương DNA có thể gây ra ung thư. Quá trình này mất nhiều năm.
Yếu tố nguy cơ của carcinoma tế bào đáy
Biết các yếu tố nguy cơ của bạn có thể giúp bạn tránh xa carcinoma tế bào đáy hoặc phát hiện sớm nếu bạn có. Một số điều có thể làm tăng nguy cơ của bạn bao gồm:
- Tiếp xúc với tia UV, từ ánh nắng mặt trời hoặc giường tắm nắng trong nhà
- Tiền sử ung thư da, bao gồm các loại khác như carcinoma tế bào vảy và melanoma
- Độ tuổi. Những người trên 50 tuổi thường mắc carcinoma tế bào đáy nhiều hơn.
- Da sáng. Ai cũng có thể mắc carcinoma tế bào đáy. Nhưng nguy cơ cao hơn nếu bạn có làn da dễ bị cháy nắng hoặc có tàn nhang.
- Là nam hoặc được chỉ định là nam khi sinh. Phụ nữ hoặc những người được chỉ định là nữ khi sinh ít có khả năng mắc carcinoma tế bào đáy hơn.
- Các bệnh nhiễm trùng và viêm da kéo dài do bỏng, sẹo hoặc các vấn đề khác.
Chẩn đoán carcinoma tế bào đáy
Bác sĩ sẽ kiểm tra da bạn để tìm các khối u. Bạn có thể phải trả lời các câu hỏi như:
- Bạn có dành nhiều thời gian ở ngoài nắng trong khi lớn lên không?
- Bạn có từng bị bỏng nắng phồng rộp không?
- Bạn có sử dụng kem chống nắng không?
- Bạn có từng sử dụng giường tắm nắng trong nhà không?
- Bạn có từng có những đốm chảy máu bất thường trên da mà không lành không?
Bác sĩ sẽ lấy mẫu, hoặc sinh thiết, của khối u. Điều đó có nghĩa là gây tê khu vực đó và lấy một phần da. Sau đó, mẫu sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra tế bào ung thư.
Câu hỏi cho bác sĩ của bạn
- Bạn đề xuất những loại điều trị nào?
- Có thuốc nào giúp điều trị tình trạng của tôi không?
- Tôi có cần phẫu thuật không?
- Làm thế nào tôi có thể tránh bị ung thư da lần nữa?
Điều trị carcinoma tế bào đáy
Mục tiêu là loại bỏ ung thư trong khi để lại sẹo càng nhỏ càng tốt. Để chọn phương pháp điều trị tốt nhất, bác sĩ sẽ xem xét kích thước và vị trí của ung thư, cũng như thời gian bạn đã mắc bệnh. Sức khỏe tổng thể của bạn cũng sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch điều trị.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị mà bác sĩ có thể đề xuất:
- Cắt bỏ khối u. Bác sĩ có thể gọi đây là “cắt bỏ.” Đầu tiên, họ sẽ gây tê khối u và da xung quanh. Sau đó, họ sẽ nạo khối u bằng một thiết bị hình thìa. Tiếp theo, họ sẽ cắt bỏ khối u và một vùng nhỏ da bình thường xung quanh nó và gửi đến phòng thí nghiệm.
Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy có tế bào ung thư trong khu vực xung quanh khối u của bạn, bác sĩ có thể cần phải loại bỏ thêm da của bạn.
- Nạo bỏ khối u và sử dụng điện để tiêu diệt tế bào ung thư. Bạn có thể nghe bác sĩ gọi đây là “nạo và làm khô.” Đầu tiên, bác sĩ sẽ gây tê da bạn. Sau đó, họ sử dụng một dụng cụ nạo, có hình dạng như cái thìa, để nạo bỏ khối u. Bác sĩ sẽ kiểm soát việc chảy máu và tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào khác bằng một cây kim điện.
- Đóng băng các tế bào ung thư của bạn. Điều này được gọi là “phẫu thuật lạnh.” Bác sĩ của bạn sẽ tiêu diệt các tế bào ung thư bằng cách làm đông chúng bằng nitrogen lỏng.
- Xạ trị. Phương pháp điều trị này sử dụng tia X để tiêu diệt các tế bào ung thư của bạn. Nó được thực hiện trong vài tuần.
- Phẫu thuật Mohs. Đây là một kỹ thuật được đặt theo tên bác sĩ đã phát minh ra nó. Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ khối u của bạn và sau đó kiểm tra từng lớp mô để đảm bảo không còn tế bào ung thư nào còn lại. Nếu có, bác sĩ sẽ loại bỏ thêm mô cho đến khi họ không còn thấy tế bào ung thư.
Tiên lượng và biến chứng
Nếu bạn được phát hiện sớm và điều trị, tiên lượng thường rất tốt. Nhưng nếu không được điều trị, carcinoma tế bào đáy có thể xâm lấn vào các mô và xương khác dưới da. Hầu như tất cả mọi người mắc phải carcinoma tế bào đáy đều sống sót sau khi được điều trị. Tuy nhiên, nếu bạn đã có một khối u, bạn có nguy cơ cao mắc phải các khối u khác trong tương lai. Do đó, hãy thực hiện kiểm tra da thường xuyên và tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào.
Phòng ngừa carcinoma tế bào đáy
Một số biện pháp bạn có thể thực hiện để ngăn ngừa carcinoma tế bào đáy bao gồm:
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
- Mặc quần áo che phủ và sử dụng kem chống nắng mỗi khi bạn ra ngoài.
- Tránh sử dụng giường tắm nắng.
- Kiểm tra da của bạn thường xuyên để tìm các dấu hiệu của ung thư da, như nốt ruồi hoặc vết thương bất thường.
Những điều này có thể giúp bạn duy trì làn da khỏe mạnh và bảo vệ bạn khỏi nguy cơ mắc phải carcinoma tế bào đáy và các loại ung thư da khác.