Các loại thuốc chống đông máu và lưu ý khi sử dụng

Thuốc chống đông máu là loại thuốc giúp ngăn ngừa cục máu đông. Chúng được kê đơn cho những người có nguy cơ cao hình thành cục máu đông, nhằm giảm nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Cục máu đông là một nút bịt do máu tạo ra để ngăn chảy máu từ vết thương. Mặc dù cục máu đông hữu ích trong việc ngăn ngừa chảy máu, nhưng nếu chúng hình thành sai chỗ, chúng có thể làm tắc nghẽn mạch máu và ngăn máu chảy đến các cơ quan như não, tim hoặc phổi.

Thuốc chống đông hoạt động bằng cách làm gián đoạn quá trình hình thành cục máu đông. Chúng đôi khi được gọi là “thuốc làm loãng máu,” mặc dù chúng không thực sự làm cho máu loãng hơn.

Mặc dù chúng được sử dụng cho mục đích tương tự, thuốc chống đông khác với thuốc chống kết tập tiểu cầu, chẳng hạn như aspirin liều thấp và clopidogrel.

Các loại thuốc chống đông máu

Loại thuốc chống đông thường được kê đơn là warfarin.

Các loại thuốc chống đông mới hơn, đôi khi được gọi là thuốc chống đông đường uống trực tiếp (DOACs), cũng được sử dụng phổ biến. Chúng bao gồm:

• rivaroxaban
• dabigatran
• apixaban
• edoxaban

Warfarin và các lựa chọn thay thế mới hơn được uống dưới dạng viên nén hoặc viên nang. Cũng có một loại thuốc chống đông máu gọi là heparin, được tiêm vào cơ thể. Đọc thêm về heparin trên trang web của Electronic Medicines Compendium (EMC).

Khi nào sử dụng thuốc chống đông máu

Nếu cục máu đông làm tắc nghẽn dòng chảy của máu qua mạch máu, phần cơ thể bị ảnh hưởng sẽ thiếu oxy và ngừng hoạt động đúng cách.

Tùy thuộc vào vị trí cục máu đông hình thành, điều này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như:

• Đột quỵ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (“mini-stroke”)
• Nhồi máu cơ tim
• Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT)
• Thuyên tắc phổi

Việc điều trị bằng thuốc chống đông có thể được khuyến nghị nếu bác sĩ cảm thấy bạn có nguy cơ cao phát triển một trong những vấn đề này. Điều này có thể là do bạn đã từng bị cục máu đông trước đây hoặc đã được chẩn đoán mắc một tình trạng như rung nhĩ, có thể gây hình thành cục máu đông.

Bạn cũng có thể được kê đơn thuốc chống đông nếu bạn vừa trải qua phẫu thuật, vì thời gian nghỉ ngơi và không hoạt động trong quá trình phục hồi có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.

Cách sử dụng thuốc chống đông máu

Bác sĩ hoặc y tá của bạn sẽ hướng dẫn bạn về liều lượng và thời gian uống thuốc chống đông.

Hầu hết mọi người cần uống viên nén hoặc viên nang một hoặc hai lần mỗi ngày cùng với nước hoặc thức ăn.

Thời gian sử dụng thuốc phụ thuộc vào lý do bạn được kê đơn. Trong nhiều trường hợp, việc điều trị sẽ kéo dài suốt đời.

Nếu bạn không chắc chắn về cách sử dụng thuốc, hoặc lo lắng rằng đã quên uống hoặc uống quá liều, hãy kiểm tra tờ hướng dẫn sử dụng đi kèm hoặc hỏi bác sĩ.

Những lưu ý khi sử dụng thuốc chống đông máu

Có một số điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc chống đông máu.

Nếu bạn sắp phẫu thuật hoặc làm xét nghiệm như nội soi, hãy đảm bảo bác sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật biết rằng bạn đang dùng thuốc chống đông, vì có thể bạn sẽ phải tạm ngừng uống trong một thời gian ngắn.

Nói chuyện với bác sĩ, phòng khám chống đông máu hoặc dược sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào khác, bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn, vì một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến cách hoạt động của thuốc chống đông.

Nếu bạn đang dùng warfarin, bạn cũng cần tránh thay đổi đáng kể chế độ ăn uống và sinh hoạt, vì điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc.

Phần lớn các loại thuốc chống đông không phù hợp cho phụ nữ mang thai. Hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc phòng khám chống đông nếu bạn có thai hoặc đang có kế hoạch mang thai khi đang dùng thuốc chống đông.

Tác dụng không mong muốn của thuốc chống đông máu

Giống như tất cả các loại thuốc, việc sử dụng thuốc chống đông có thể gây ra tác dụng không mong muốn.

Tác dụng không mong muốn chính là bạn có thể dễ bị chảy máu quá mức, có thể gây ra các vấn đề như:

• Tiểu ra máu
• Đi ngoài ra máu hoặc phân đen
• Bầm tím nặng
• Chảy máu cam kéo dài
• Chảy máu nướu
• Nôn ra máu hoặc ho ra máu
• Kinh nguyệt ra nhiều ở phụ nữ

Đối với hầu hết mọi người, lợi ích của việc dùng thuốc chống đông sẽ lớn hơn nguy cơ chảy máu quá mức.