Sử dụng kháng sinh trong y học

Kháng sinh được dùng để điều trị hoặc ngăn ngừa một số loại nhiễm trùng do vi khuẩn. Chúng không có hiệu quả đối với các bệnh do virus gây ra, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường hoặc cúm.

Kháng sinh chỉ nên được kê để điều trị các vấn đề sức khỏe:

• Không nghiêm trọng nhưng khó có thể khỏi mà không có kháng sinh – chẳng hạn như mụn trứng cá
• Không nghiêm trọng nhưng có thể lây lan cho người khác nếu không được điều trị kịp thời – chẳng hạn như nhiễm trùng da chốc lở hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia
• Có bằng chứng cho thấy kháng sinh có thể giúp phục hồi nhanh hơn đáng kể – chẳng hạn như nhiễm trùng thận
• Mang nguy cơ biến chứng nghiêm trọng – chẳng hạn như viêm mô tế bào hoặc viêm phổi

Những người có nguy cơ nhiễm khuẩn

Kháng sinh cũng có thể được khuyến nghị cho những người dễ bị tổn thương hơn trước tác động của nhiễm trùng. Những người này có thể bao gồm:

• Người trên 75 tuổi
• Trẻ sơ sinh dưới 72 giờ bị nhiễm khuẩn hoặc có nguy cơ cao bị nhiễm khuẩn
• Người bị suy tim
• Người phải sử dụng insulin cho bệnh tiểu đường
• Người có hệ miễn dịch yếu – do bệnh nền như HIV hoặc do tác dụng phụ của một số điều trị như hóa trị

Kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng

Kháng sinh đôi khi được dùng như một biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn thay vì điều trị nhiễm trùng. Đây được gọi là kháng sinh dự phòng. Các trường hợp sử dụng kháng sinh dự phòng bao gồm:

• Khi bạn phẫu thuật
• Sau khi bị vết cắn hoặc vết thương có thể bị nhiễm trùng
• Khi bạn có vấn đề sức khỏe khiến bạn có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn, chẳng hạn như khi đã cắt bỏ lá lách hoặc đang điều trị hóa trị

Nếu bạn phẫu thuật

Kháng sinh thường được khuyến nghị nếu bạn thực hiện loại phẫu thuật có nguy cơ nhiễm trùng cao.

Ví dụ, bạn có thể được kê kháng sinh nếu sẽ thực hiện:

• Một số loại phẫu thuật mắt – chẳng hạn như phẫu thuật đục thủy tinh thể hoặc phẫu thuật glaucoma
• Phẫu thuật thay khớp
• Phẫu thuật nâng ngực
• Phẫu thuật đặt máy tạo nhịp tim
• Phẫu thuật cắt bỏ túi mật
• Phẫu thuật cắt ruột thừa

Đội ngũ phẫu thuật của bạn sẽ cho biết nếu bạn cần dùng kháng sinh.

Vết cắn hoặc vết thương

Kháng sinh có thể được khuyến nghị cho một vết thương có nguy cơ cao bị nhiễm trùng – chẳng hạn như vết cắn của động vật hoặc con người, hoặc vết thương đã tiếp xúc với đất hoặc phân.

Các vấn đề sức khỏe

Một số người đặc biệt dễ bị nhiễm trùng, làm cho việc sử dụng kháng sinh trở nên cần thiết. Bao gồm:

• Người đã cắt bỏ lá lách
• Người đang điều trị hóa trị cho bệnh ung thư
• Người mắc bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm

Trong một số trường hợp, kháng sinh được kê cho những người có nhiễm trùng tái phát hoặc gây khó chịu, hoặc làm tăng nguy cơ biến chứng như:

• Viêm mô tế bào
• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Herpes sinh dục
• Sốt thấp khớp