Nhiễm Giardia là gì?
Nhiễm Giardia, còn được gọi là nhiễm ký sinh trùng Giardia, là một bệnh đường ruột đặc trưng bởi tiêu chảy, co thắt bụng, buồn nôn và chướng bụng. Một ký sinh trùng nhỏ có tên là Giardia intestinalis gây ra nhiễm trùng này. Loại ký sinh trùng này tồn tại ở khắp nơi trên thế giới, đặc biệt ở những nơi không có nước uống sạch.
Triệu chứng của nhiễm Giardia
Các triệu chứng thường bắt đầu từ 1-3 tuần sau khi tiếp xúc với ký sinh trùng. Chúng có thể kéo dài từ 2-6 tuần. Những triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Tiêu chảy
- Đầy hơi hoặc xì hơi
- Phân nhờn, nổi trên mặt nước
- Co thắt dạ dày hoặc bụng
- Buồn nôn hoặc khó chịu ở dạ dày
- Mất nước
- Sụt cân
Khi nào cần gọi bác sĩ?
Nếu bạn có các triệu chứng này kéo dài hơn một tuần, hãy gọi bác sĩ để kiểm tra xem bạn có cần xét nghiệm nhiễm Giardia hay không. Nhiễm Giardia có thể tự khỏi, nhưng bạn có thể cần điều trị.
Nguyên nhân của nhiễm Giardia
Bạn thường mắc nhiễm Giardia từ phân của người hoặc động vật bị nhiễm. Trước khi bị đào thải ra ngoài qua phân, ký sinh trùng tạo ra một lớp vỏ cứng gọi là bào nang, giúp chúng tồn tại trong nhiều tháng ngoài cơ thể, cả trong nước lẫn trên các bề mặt. Nhiễm trùng xảy ra khi bạn tiếp xúc với ký sinh trùng hoặc bào nang. Bạn có thể:
- Tiếp xúc gần với người mắc nhiễm Giardia
- Chạm vào các bề mặt bị nhiễm khuẩn như tay nắm cửa nhà vệ sinh, bàn thay tã, thùng đựng tã hoặc đồ chơi, sau đó ăn mà không rửa tay
- Uống nước hoặc sử dụng đá từ nguồn nước chưa qua xử lý như hồ, suối, hoặc giếng có giardia
- Nuốt ký sinh trùng khi bơi hoặc chơi dưới nước
- Ăn thực phẩm chưa nấu chín có chứa giardia
- Du lịch đến các quốc gia nơi bệnh này phổ biến
Yếu tố nguy cơ của nhiễm Giardia
Mặc dù ai cũng có thể mắc nhiễm Giardia, nhưng một số người có nguy cơ cao hơn khi tiếp xúc với ký sinh trùng, bao gồm:
- Cha mẹ và nhân viên chăm sóc trẻ em thay tã
- Trẻ em ở các trung tâm chăm sóc trẻ em
- Người sống chung nhà với người mắc nhiễm Giardia
- Những người uống nước hoặc sử dụng đá từ nguồn nước chưa qua xử lý
- Người đi phượt, leo núi hoặc cắm trại uống nước không an toàn hoặc không giữ vệ sinh đúng cách (như rửa tay đúng cách)
- Du khách quốc tế
- Những người có quan hệ tình dục qua đường hậu môn
Chẩn đoán nhiễm Giardia
Để xác định xem bạn có bị nhiễm Giardia hay không, bạn cần cung cấp mẫu phân cho bác sĩ để gửi đi xét nghiệm. Để có kết quả tốt nhất, bạn có thể cần cung cấp mẫu trong vài ngày.
Nếu bạn bị nhiễm Giardia, bạn sẽ cần kiểm tra phân lại để xem ký sinh trùng đã biến mất hay chưa.
Điều trị nhiễm Giardia
Nhiều người tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bác sĩ có thể điều trị bằng thuốc. Metronidazole (Flagyl), nitazoxanide (Alinia) và tinidazole (Tindamax) là những loại thuốc thường được sử dụng để điều trị nhiễm Giardia.
Biến chứng của nhiễm Giardia
Nhiễm Giardia có thể gây ra các vấn đề ngay cả khi nhiễm trùng đã biến mất, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Mất nước: Đây là tình trạng cơ thể không có đủ nước để hoạt động bình thường, thường do tiêu chảy nặng.
- Chậm phát triển: Tiêu chảy kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ.
- Không dung nạp lactose: Nhiều người sau khi nhiễm Giardia không còn khả năng tiêu hóa đường lactose (đường trong sữa) như trước đây, gây khó khăn khi tiêu thụ sữa, phô mai và các sản phẩm từ sữa.
Phòng ngừa nhiễm Giardia
Hiện chưa có vắc xin để ngăn ngừa bệnh này, nhưng có một số biện pháp bạn có thể thực hiện:
- Rửa tay sau khi đi vệ sinh, thay tã và trước khi ăn hoặc chế biến thức ăn.
- Lọc hoặc đun sôi nước nếu bạn ở ngoài trời.
- Tránh nuốt nước khi bơi trong hồ bơi, hồ hoặc suối.
- Uống nước đóng chai khi du lịch đến những nơi có nguồn nước không an toàn, và không sử dụng đá viên.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục qua đường hậu môn.
