Mất Thính Lực Là Gì?
Mất thính lực là tình trạng xảy ra khi bất kỳ phần nào của tai bạn không hoạt động đúng cách, và nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ của bạn.
Bạn có thể bị mất thính lực ở ba loại khác nhau, tùy thuộc vào nơi thính lực của bạn bị tổn thương. Mất thính lực của bạn có thể là:
- Mất thính lực dẫn truyền nếu nó liên quan đến tai ngoài hoặc tai giữa
- Mất thính lực cảm giác nếu nó liên quan đến tai trong
- Mất thính lực hỗn hợp nếu nó liên quan đến sự kết hợp của cả hai
Một số tình trạng, bao gồm tuổi tác, bệnh tật và di truyền, có thể đóng vai trò trong việc gây ra mất thính lực. Cuộc sống hiện đại đã thêm vào danh sách những yếu tố gây hại cho tai, bao gồm một số loại thuốc và nhiều nguồn tiếng ồn lớn, kéo dài. Tìm hiểu thêm về các nguyên nhân phổ biến của mất thính lực.
Với rất nhiều trường hợp mất thính lực không thể điều trị, việc phòng ngừa là cách tốt nhất để duy trì thính lực lâu dài. Nếu bạn đã mất một phần thính lực, có những cách để giữ kết nối và giao tiếp với bạn bè và gia đình.
Triệu Chứng Mất Thính Lực
Trong nhiều trường hợp, thính lực suy giảm rất từ từ đến mức bạn không nhận ra. Bạn có thể nghĩ rằng mọi người đang nói lầm bầm hơn, vợ/chồng bạn cần nói to hơn, hoặc bạn cần một chiếc điện thoại tốt hơn. Chừng nào vẫn có âm thanh lọt vào, bạn có thể cho rằng thính lực của mình vẫn ổn. Nhưng bạn có thể cảm thấy ngày càng bị cô lập khỏi thế giới âm thanh và lời nói.
Các bác sĩ phân loại mất thính lực theo mức độ.
- Mất thính lực nhẹ: Các cuộc trò chuyện một đối một vẫn ổn, nhưng rất khó để nghe rõ từng từ khi có tiếng ồn nền.
- Mất thính lực vừa: Bạn thường cần yêu cầu người khác nhắc lại trong các cuộc trò chuyện trực tiếp và qua điện thoại.
- Mất thính lực nặng: Theo dõi một cuộc trò chuyện gần như là điều không thể trừ khi bạn có máy trợ thính.
- Mất thính lực sâu: Bạn không thể nghe người khác nói trừ khi họ rất to. Bạn không thể hiểu những gì họ đang nói mà không có máy trợ thính hoặc cấy ghép ốc tai. Tìm hiểu thêm về mức độ mất thính lực nào được coi là điếc.
Trong giai đoạn đầu, các âm thanh có tần số cao, chẳng hạn như giọng nói của trẻ em và phụ nữ, cùng với các âm “S” và “F,” trở nên khó nghe hơn. Bạn cũng có thể:
- Gặp khó khăn trong việc theo dõi một cuộc trò chuyện khi có nhiều người nói cùng một lúc
- Nghĩ rằng người khác đang nói lầm bầm hoặc không nói rõ
- Thường xuyên hiểu sai những gì người khác nói và phản ứng không phù hợp
- Nhận phàn nàn rằng TV quá to
- Nghe thấy tiếng kêu, tiếng rống hoặc tiếng xì xì trong tai, được gọi là ù tai
Nguyên Nhân Gây Mất Thính Lực
Tai của bạn có ba khu vực chính đóng vai trò trong việc nghe. Sóng âm đi qua:
- Tai ngoài nơi gây ra sự rung động ở màng nhĩ.
- Tai giữa, nơi nhận rung động tiếp theo. Chúng được tăng cường bởi ba xương nhỏ.
- Tai trong, nơi có ốc tai, một cấu trúc dạng ốc chứa đầy chất lỏng. Nó có những sợi tóc nhỏ chuyển đổi các rung động được khuếch đại thành tín hiệu điện và gửi chúng đến não của bạn, nơi bạn nghe chúng dưới dạng âm thanh.
Tuổi tác cao là nguyên nhân phổ biến nhất gây mất thính lực. Một trong ba người từ 65 đến 74 tuổi có một mức độ mất thính lực nào đó. Sau 75 tuổi, con số này tăng lên một trong hai người.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa hiểu đầy đủ lý do tại sao thính lực suy giảm theo tuổi tác. Có thể rằng việc tiếp xúc với tiếng ồn và các yếu tố gây hại khác trong suốt cuộc đời dần dần làm tổn thương cơ chế tinh tế của tai. Gen của bạn cũng là một phần trong sự phối hợp này.
Tiếng ồn có thể làm suy giảm thính lực nếu nó lớn hoặc liên tục. Điều này bao gồm nhiều thợ mộc, công nhân xây dựng, lính, thợ mỏ, công nhân nhà máy và nông dân.
Các nhạc sĩ cũng có nguy cơ bị mất thính lực do tiếng ồn. Một số hiện nay sử dụng nút tai đặc biệt để bảo vệ tai khi biểu diễn. Nút tai cho phép họ nghe nhạc mà không làm tổn thương cơ chế bên trong của tai.
Một số loại thuốc có thể gây tổn thương thính lực hoặc sự cân bằng. Hơn 200 loại thuốc và hóa chất đã có hồ sơ về việc gây ra tác dụng phụ về thính lực và sự cân bằng ngoài khả năng chống lại bệnh tật của chúng.
- Một số kháng sinh
- Một số loại thuốc hóa trị
- Aspirin
- Thuốc lợi tiểu vòng
- Một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh sốt rét
- Một số thuốc cho rối loạn cương dương
Mất thính lực đột ngột là tình trạng mất khả năng nghe nhanh chóng từ 30 decibel trở lên, có thể xảy ra trong vài giờ hoặc kéo dài tới 3 ngày. (Một cuộc trò chuyện bình thường có âm lượng khoảng 60 decibel.) Mất thính lực đột ngột thường chỉ ảnh hưởng đến một bên tai. Mặc dù có tới ba ca mắc mới cho mỗi 10.000 người mỗi năm, nhưng các bác sĩ thường không thể xác định nguyên nhân trong hầu hết các trường hợp.
Các bệnh như bệnh tim, cao huyết áp và tiểu đường làm tăng nguy cơ tổn thương tai bằng cách cản trở cung cấp máu cho tai. Bệnh xơ cứng tai là một bệnh về xương ở tai giữa, còn bệnh Ménière ảnh hưởng đến tai trong. Cả hai bệnh này đều có thể gây mất thính lực.
Chấn thương, đặc biệt là gãy xương sọ hoặc thủng màng nhĩ, đặt tai vào tình trạng nguy hiểm nghiêm trọng về mất thính lực.
Nhiễm trùng hoặc ráy tai có thể làm tắc nghẽn ống tai và giảm khả năng nghe.
Để xác định mức độ mất thính lực của bạn, bác sĩ có thể thực hiện các bài kiểm tra sau:
- Khám sức khỏe để kiểm tra ráy tai tích tụ, nhiễm trùng hoặc các vấn đề cấu trúc.
- Các bài kiểm tra sàng lọc chung liên quan đến việc che một bên tai một lần để xem bạn nghe được từ nói ở các âm lượng khác nhau như thế nào.
- Các bài kiểm tra bằng cái chày sử dụng các dụng cụ kim loại hai đầu phát ra âm thanh khi bạn gõ chúng. Bác sĩ của bạn có thể xác định mức độ nghe của bạn. Bài kiểm tra này cũng có thể giúp xác định vị trí trong tai nơi mất thính lực xảy ra.
- Các bài kiểm tra audiometer, nơi bạn đeo tai nghe và lắng nghe các âm thanh được truyền vào tai bạn. Bài kiểm tra này được thực hiện bởi một nhà thính học và có thể đo chính xác hơn mức độ âm thanh mà bạn có thể nghe so với các bài kiểm tra sàng lọc khác.
- Cũng có các ứng dụng trên máy tính bảng và điện thoại thông minh mà bạn có thể sử dụng để tự kiểm tra mất thính lực.
Các phương pháp điều trị mất thính lực
Cách điều trị của bạn phụ thuộc vào loại và nguồn gốc của mất thính lực. Điều trị y tế kịp thời cho mất thính lực đột ngột có thể làm tăng khả năng hồi phục của bạn.
- Phẫu thuật có thể phục hồi mất thính lực do bệnh xơ cứng tai, mô sẹo hoặc nhiễm trùng, trong khi bệnh Ménière đôi khi có thể điều trị bằng thuốc và chế độ ăn uống khác nhau. Tìm hiểu thêm về các phương pháp điều trị mới nhất cho mất thính lực.
- Kháng sinh thường có thể làm sạch mất thính lực do nhiễm trùng.
- Thay đổi thuốc có thể giúp nếu bạn nghĩ rằng mất thính lực của bạn do một loại thuốc bạn đang dùng. Hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về các lựa chọn thuốc khác nhau.
- Loại bỏ ráy tai bằng cách hút hoặc sử dụng một công cụ nhỏ có hình vòng có thể phục hồi mất thính lực do tắc nghẽn.
- Máy trợ thính giúp hầu hết những người bị mất thính lực vĩnh viễn. Bạn thường đeo những dụng cụ nhỏ này trong hoặc sau tai để làm cho âm thanh to hơn. Âm thanh nghe qua máy trợ thính có thể khác, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn để đặt ra những mục tiêu thực tế.
- Các công nghệ tăng cường âm thanh khác có thể cải thiện thính lực của bạn bao gồm các hệ thống nghe cá nhân cho phép bạn điều chỉnh âm thanh bạn muốn nghe và tắt âm thanh khác. Các hệ thống nghe TV giúp bạn có thể nghe truyền hình hoặc radio mà không cần tăng âm lượng. Các loại thiết bị khuếch đại điện thoại khác nhau cũng như điện thoại có phụ đề cho phép bạn đọc những gì người gọi đang nói giúp các cuộc trò chuyện trên điện thoại cố định và di động trở nên khả thi.
- Cấy ghép ốc tai chủ yếu được sử dụng cho trẻ nhỏ, nhưng ngày càng trở nên phổ biến hơn đối với người lớn bị mất thính lực sâu.
Biến chứng của mất thính lực
Không thể nghe thấy thế giới xung quanh có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Nó có thể gây cảm giác trầm cảm và cô lập, đặc biệt ở người lớn tuổi. Theo thời gian, bạn có thể bắt đầu gặp vấn đề với chức năng tâm thần của mình. Các nghiên cứu về điều trị mất thính lực cho thấy khi thính lực của bạn cải thiện, chức năng não của bạn cũng cải thiện, đặc biệt là trí nhớ.
Sống chung với mất thính lực
Đầu tiên, hãy sắp xếp ngôi nhà của bạn sao cho các phòng được chiếu sáng tốt và các chỗ ngồi đối diện nhau. Khi mọi người nói, hãy chú ý đến chuyển động môi và biểu cảm khuôn mặt của họ.
Loại bỏ các nguồn tiếng ồn nền không cần thiết. Ví dụ, hãy tắt TV khi không ai xem.
Hãy cho mọi người biết họ có thể làm gì để giúp bạn hiểu họ tốt hơn:
- Gọi sự chú ý của bạn trước khi họ bắt đầu nói.
- Đảm bảo bạn có thể nhìn thấy họ đang di chuyển môi.
- Nói rõ ràng, nhưng đừng la lớn.
Ngăn ngừa mất thính lực
Mất thính lực thường là vĩnh viễn, vì vậy hãy làm những gì bạn có thể để bảo vệ một trong những tài sản tự nhiên quý giá nhất của bạn.
- Đeo nút tai khi bạn ở gần âm thanh lớn hoặc lớn hơn tiếng xe cộ. Máy cắt cỏ, máy chà nhám điện, máy hút bụi và hầu hết các buổi hòa nhạc đều đủ lớn để gây hại cho tai không được bảo vệ. Khi có thể, hãy di chuyển ra xa nguồn âm thanh. Ví dụ, hãy băng qua đường hoặc che tai khi bạn đi qua một công trường xây dựng ồn ào.
- Nếu nơi làm việc của bạn ồn ào, hãy nói chuyện với ông chủ của bạn về an toàn tai. Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (NIOSH) khuyến nghị các nhà tuyển dụng lắp đặt tường chắn hoặc thiết bị giảm âm trong các nhà máy ồn ào để bảo vệ thính lực của công nhân.
- Hãy nhận thức rằng các hoạt động giải trí cũng có mức độ tiếng ồn cao. Những điều cần lưu ý bao gồm: máy chơi game video, bắn pháo, buổi hòa nhạc trực tiếp, sự kiện thể thao, âm nhạc từ tai nghe của bạn và thậm chí một số đồ chơi trẻ em. Nếu bạn biết bạn sẽ ở nơi ồn ào, hãy hạn chế thời gian ở đó và đeo bảo vệ tai. Như một quy tắc chung, nếu bạn phải la lớn để được nghe ở khoảng cách 3 feet, thì âm thanh đó quá lớn.
