Nhiễm Toan Ceton Do Đái Tháo Đường Là Gì?
Nhiễm toan ceton do đái tháo đường, còn được gọi là nhiễm toan ceton do đái tháo đường, là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường xảy ra khi cơ thể bạn không có đủ một loại hormone gọi là insulin. Insulin thường tạo ra năng lượng bằng cách cho phép glucose trong máu vào tế bào của bạn. Thay vào đó, cơ thể bắt đầu phân hủy chất béo để tạo năng lượng, gây ra sự hình thành ketone trong máu. Nếu cơ thể bạn sản xuất quá nhiều ketone cùng một lúc, sự tích tụ này sẽ làm tổn thương cơ thể và khiến máu bạn trở nên quá axit, tình trạng này được gọi là nhiễm toan ceton do đái tháo đường.
Nếu không được can thiệp y tế kịp thời, nhiễm toan ceton do đái tháo đường có thể đe dọa đến tính mạng. Các triệu chứng của nhiễm toan ceton do đái tháo đường thường phát triển từ từ, vì vậy điều quan trọng là phải nhận biết các dấu hiệu cảnh báo, vì nó thường có thể được ngăn ngừa và điều trị nếu được phát hiện sớm.
Mức Đường Huyết Trong Nhiễm Toan Ceton Do Đái Tháo Đường
Khi bạn không có đủ insulin, lượng đường bạn ăn không thể ra khỏi máu và vào tế bào. Điều này làm lượng đường tích tụ trong máu, gây ra tình trạng đường huyết cao. Trong tình trạng nhiễm toan ceton do đái tháo đường, đường huyết của bạn sẽ rất cao và mức insulin sẽ thấp.
Nếu đường huyết của bạn trên 240 mg/dL, bạn nên kiểm tra ketone của mình bằng cách sử dụng bộ kiểm tra ketone trong nước tiểu hoặc máy đo đường huyết (kiểm tra ketone trong máu) mỗi 4-6 giờ. Nhiễm toan ceton do đái tháo đường thường được coi là bắt đầu ở mức 250 mg/dL. Hãy nói chuyện với bác sĩ nếu mức đường huyết của bạn ngoài phạm vi mục tiêu.
Hãy đến phòng cấp cứu nếu mức đường huyết của bạn là 300 mg/dL hoặc hơn và không giảm, hoặc nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của nhiễm toan ceton do đái tháo đường, bao gồm nôn mửa thường xuyên, mệt mỏi, hoặc khó thở.
Nhiễm Toan Ceton So Với Ketosis
Nhiễm toan ceton do đái tháo đường và ketosis nghe có vẻ tương tự nhưng là những quá trình khác nhau.
Thông thường, cơ thể bạn sử dụng đường (glucose) làm năng lượng. Trong ketosis, bạn không ăn nhiều carbohydrate (thực phẩm như bánh mì, mì pasta, hoặc các loại tinh bột khác), thường chuyển thành đường nhanh chóng, vì vậy cơ thể bạn bắt đầu đốt cháy chất béo để tạo ra năng lượng. Ketone được giải phóng vào máu khi chất béo bị phân hủy.
Cơ thể bạn sản xuất ketone, nhưng không đủ để làm máu trở nên quá axit, vì vậy ketosis không nguy hiểm. Trong ketosis, cơ thể bạn có đủ insulin và hoạt động bình thường.
Trong nhiễm toan ceton do đái tháo đường, ketone tích tụ quá nhanh và máu bạn trở nên axit. Nhiễm toan ceton do đái tháo đường là tình trạng đe dọa đến tính mạng.
Triệu Chứng Của Nhiễm Toan Ceton Do Đái Tháo Đường
Triệu chứng của nhiễm toan ceton do đái tháo đường có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Khát nước quá mức hoặc miệng khô.
- Đi tiểu nhiều lần.
- Cảm giác yếu hoặc mệt mỏi.
- Buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Đau bụng.
- Hơi thở có mùi ngọt hoặc mùi trái cây (do sự hiện diện của ketone).
- Khó thở.
- Nhầm lẫn hoặc khó tập trung.
Các triệu chứng này có thể phát triển dần dần trong vài giờ hoặc thậm chí vài ngày. Tuy nhiên, một khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, tình trạng nhiễm toan ceton do đái tháo đường có thể tiến triển nhanh chóng, đòi hỏi phải được can thiệp y tế ngay lập tức.
Điều Trị Nhiễm Toan Ceton Do Đái Tháo Đường
Điều trị nhiễm toan ceton do đái tháo đường tập trung vào ba mục tiêu chính:
- Bổ sung dịch: Giúp làm loãng lượng đường và ketone trong máu, đồng thời phục hồi sự mất cân bằng điện giải do mất nước.
- Insulin: Tiêm insulin để giúp giảm mức đường trong máu và ngăn chặn sản xuất ketone thêm.
- Điện giải: Duy trì các mức chất điện giải như kali, natri, và clorua là rất quan trọng, vì mất cân bằng chất điện giải có thể ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan.
Cách Phòng Ngừa Nhiễm Toan Ceton Do Đái Tháo Đường
Một số biện pháp để phòng ngừa nhiễm toan ceton do đái tháo đường bao gồm:
- Kiểm tra đường huyết thường xuyên: Đặc biệt là khi bạn cảm thấy không khỏe hoặc có mức đường huyết cao.
- Sử dụng insulin đều đặn: Theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ và không được bỏ qua liều.
- Kiểm tra ketone khi đường huyết cao: Nếu đường huyết cao trên 240 mg/dL, hãy kiểm tra ketone trong nước tiểu hoặc máu.
- Uống nhiều nước: Giúp giữ cơ thể không bị mất nước, điều này đặc biệt quan trọng khi bạn bị ốm.
- Thực hiện theo kế hoạch điều trị của bác sĩ: Đảm bảo bạn có kế hoạch xử lý khi đường huyết cao hoặc có dấu hiệu nhiễm toan ceton do đái tháo đường.
