Vũ Văn Đính
ĐẠI CƯƠNG
- Đặc điểm:
Xuất huyết não – màng não (XHNMN) cần được nằm viện cấp cứu. Mức độ khẩn trương phụ thuộc vào mức độ hôn mê và dấu hiệu tăng áp lực nội sọ.
Vận chuyển cấp cứu bằng ô tô có trang bị.
Nếu chỉ có xuất huyết màng não, phải chuyển đến khoa phẫu thuật thần kinh.
- Lâm sàng: Thường là rõ.
Hội chứng màng não: Nhức đầu dữ dội, đột ngột, kéo dài, lan xuống kèm theo nôn mửa, sợ ánh sáng. Khám: cứng gáy, dấu hiệu Kernig, Brudzinski.
Rối loạn ý thức: Thang điểm Glasgow từ 15 đến 3.
Tìm dấu hiệu thần kinh, các rối loạn vận động cảm giác, rối loạn ngôn ngữ.
Đôi khi sốt 38 – 38.5°c, tăng HA.
XỬ TRÍ
- Tại chỗ
Đặt một kim truyền tĩnh mạch một lọ dung dịch NaCl 0,9%
Nếu bệnh nhân tỉnh: Dùng thuốc giảm đau Prodafalgan, Temgesic.
Truyền Loxen 1 mg/h tĩnh mạch nếu huyết áp trên 160
Chống co giật:
- Trong lúc vận chuyển
Nếu có rối loạn ý thức: Đặt ống NKQ
- Tại khoa Hồi sức cấp cứu
Nếu có xuất huyết màng não: Truyền nimodipin tĩnh mạch 1 mg trong 1 giờ bằng bơm tiêm điện, sau đó 2 mg/giờ (lọ 10mg/50 ml).
Chuyển bệnh nhân đến khoa phẫu thuật thần kinh nếu nghi ngờ có dị dạng mạch máu não, để can thiệp trong 3 ngày đầu.
Nếu tụ máu não, có tăng áp lực nội sọ đe doạ tụt não: có thể can thiệp ngoại khoa.
Điều dưỡng: Chăm sóc nuôi dưỡng, chống loét, đề phòng biến chứng do nằm lâu.