Tính chất: đây là những thuốc làm giảm ăn ngon, tác dụng có thể ở vùng dưới đồi, và có tác dụng kích thích thần kinh trung ương, sử dụng điều trị các dẫn chất amphetamine chỉ xác đáng để điều trị cơn ngủ kịch phát và các chứng bệnh hiếm gặp ở hệ thần kinh trẻ em.
Chỉ định
Thuốc bổ trợ dùng đợt ngắn (tối đa 3 tháng) các chế độ ăn giảm năng lượng trong thời gian điều trị các trường hợp tăng cân quan trọng (chỉ số khối lượng cơ thể > 30kg/ m2). Hiệu lực có tác dụng ngắn (4 – 6 tuần) và lượng giảm trọng lượng gây ra ít quan trọng.
Các vận động viên: một số thuốc này ở trong danh sách các chất bị cấm gây doping và cho phản ứng dương tính khi kiểm tra chống doping.
Chống chỉ định
Cao huyết áp, suy mạch vành, bệnh tim.
Tiền sử động kinh, loạn tâm thần, biếng ăn do tâm thần.
Cường năng giáp.
Tiền sử nghiện rượu và thuốc hướng tâm thần.
Trẻ em dưới 12 tuổi.
Phụ nữ có thai, nuôi con bú.
Phối hợp với một thuốc chống trầm cảm.
Tác dụng phụ
Thần kinh dễ bị kích thích, mất ngủ, kích động.
Rối loạn cư xử (cần thông báo cho những người vận hành máy hoặc lái xe).
Mạch nhanh, hồi hộp, khô miệng, nhức đầu, táo bón.
Tăng đột phát các cơn ở người động kinh, và mất bù ở những người loạn tâm thần.
Các dẫn chất amphetamine: phụ thuộc về mặt tâm thần khi điều trị lâu dài, hội chứng cai thuốc khi ngừng đột ngột.
Dexfenfluramin và fenfluramin: nguy cơ cao huyết áp động mạch phổi đôi khi gây tử vong.
Dùng quá liều: xem các amphetamin.
Tương tác: với các thuốc chống trầm cảm IMAO hoặc ba vòng (nguy cơ cơn cao huyết áp); với erytheomycin và cimetidin (tăng nồng độ huyết tương).
CÁC BIỆT DƯỢC (gây chán ăn)
Amfepramon (diethylpropion) Anorex ® (Crinex).
Modératan ® (Théranol – Deglaude). Prefamon ® (Dexo).
Ténuate Dospan ® (Marion Merrell).
Liều dùng: 75 mg/ ngày dùng 1 lần buổi sáng.
Clobenzorex
Dinintel ® (Diamant).
Liều dùng: 60 – 90 mg/ ngày chia 2 lần buổi sáng.
Dexfenfluramin (tăng tiết serotonin) Isoméride ® (Ardix).
Đã bị rút ra khỏi thị trường. Fenfluramin (tăng tiết serotonin) Pondéral ® (Biopharma).
Đã bị rút ra khỏi thị trường. Fenproporex
Fenproporex (Théranol – Deglaude).
Liều dùng: 20 mg/ ngày dùng 1 lần vào buổi sáng.
Mefenorex
Incital ® (P. Fabre).
Liều dùng: 40 mg/ ngày dùng 1 lần buổi sáng.
DẪN CHẤT AMPHETAMIN KÍCH THÍCH TÂM THẦN
Fenozolon
Ordinator ® (Synthélabo).
Dẫn chất amphetamin kích thích sự chú ý, đề nghị dùng trị chứng lao lực trí óc và thể xác; thuốc dùng phải rất thận trọng vì gây nguy cơ nghiện thuốc và các rối loạn thiếu hụt về hoạt động trí óc và thụ cảm; không được dùng cho trẻ em.
Liều dùng: 10 – 30 mg/ ngày chia 2 lần buổi sáng, từng đợt gian đoạn.
Cũng gây tác dụng phụ như các thuốc gây chán àn.
CÁC THUỐC KÍCH THÍCH TÂM THẦN KHÁC
Modafinil
Modioral ® (Lafon).
Chỉ định: cơn buồn ngủ kịch phát, chứng ngủ lịm tự phát.
Liều dùng: 200 – 400 mg/ ngày chia 2 lần. Thuốc dành dùng trong các bệnh viện.
Methylphenidat
Ritaline ® (Novartis).
Chỉ định: rối loạn thiếu hụt về sự chú ý kèm chứng tăng động ở trẻ em trên 6 tuổi.
Liều dùng: 0,3 mg/kg/ ngày dùng đường uống.
