Thoát vị rốn là các khối sưng phồng xuất hiện khi một phần ruột lòi ra qua cơ bụng gần rốn. Nếu em bé của bạn có một cục phồng quanh rốn, bé có thể bị thoát vị rốn.
Trước khi dây rốn rụng, bạn có thể nhận thấy vùng này nhô ra một chút khi bé khóc. Hoặc sau khi dây rốn đã rụng, bạn có thể thấy rốn của bé lồi ra ngoài (thường được gọi là “rốn lồi”). Trong một số trường hợp, ngay cả khi không thấy khối phồng, bạn có thể cảm nhận được nó.
Nguyên nhân gây thoát vị rốn
Trong quá trình mang thai, dây rốn kết nối với cơ bụng của bé qua một lỗ nhỏ. Lỗ này thường đóng lại sau khi bé được sinh ra. Khi nó không đóng lại, khoảng trống còn sót lại được gọi là thoát vị rốn. Nếu ruột hoặc dịch lỏng đẩy qua lỗ này, chúng sẽ khiến bụng bị phồng hoặc sưng lên.
Bỏ qua những gì bạn có thể đã nghe: Cách bác sĩ cắt hoặc kẹp dây rốn khi sinh không ảnh hưởng đến việc thoát vị rốn có hình thành hay không.
Mặc dù ít phổ biến hơn, người lớn cũng có thể bị thoát vị rốn. Thoát vị rốn ở người lớn thường xảy ra theo thời gian khi áp lực trong bụng tăng lên. Điều này có thể do:
- Ho mãn tính
- Dịch lỏng dư thừa trong bụng
- Khó tiểu do tuyến tiền liệt lớn
- Táo bón
- Béo phì
- Gắng sức khi sinh con hoặc nâng tạ
Triệu chứng thoát vị rốn
Bạn sẽ dễ dàng nhận thấy thoát vị rõ nhất khi bé khóc, ho, hoặc gắng sức để đi tiêu. Đó là vì những hành động này tạo áp lực lên bụng. Khi bé nghỉ ngơi, có thể bạn sẽ không thấy thoát vị. Thường thì nó không gây đau.
Bác sĩ của bé có thể xác định thoát vị qua một cuộc khám lâm sàng.
Bạn nên theo dõi chặt chẽ thoát vị của bé để phát hiện các dấu hiệu ruột bị mắc kẹt trong lỗ thoát vị và không thể quay trở lại. Bác sĩ gọi điều này là thoát vị bị nghẹt. Các triệu chứng bao gồm:
- Đau quanh khu vực rốn
- Sưng trong khu vực
- Đổi màu vùng rốn
- Nôn mửa
Nếu bạn thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy đưa bé đến phòng cấp cứu ngay.
Chẩn đoán thoát vị rốn
Để xác định liệu bạn có đang đối phó với thoát vị rốn hay không, bác sĩ sẽ kiểm tra và xem xét khu vực này. Họ cũng sẽ hỏi bạn về tiền sử triệu chứng. Bác sĩ có thể thử xem liệu họ có thể đẩy khối phồng của thoát vị trở lại vào bụng hay không. Đôi khi bác sĩ có thể đề nghị siêu âm để kiểm tra các biến chứng.
Điều trị thoát vị rốn
Hầu hết các trường hợp thoát vị rốn không cần điều trị. Thông thường, lỗ sẽ tự lành khi bé được 4 hoặc 5 tuổi. Ngay cả khi nó không tự lành, kích thước lỗ có thể thu nhỏ lại, giúp việc phẫu thuật dễ dàng hơn.
Bạn có thể nghĩ rằng bé cần phải phẫu thuật, nhưng bác sĩ có thể đề nghị bạn chờ xem vấn đề có tự biến mất hay không. Nếu lỗ lớn, họ có thể khuyến nghị phẫu thuật trước khi bé 4 hoặc 5 tuổi.
Bác sĩ cũng có thể đề nghị phẫu thuật nếu thoát vị:
- Gây đau
- Lớn hơn ½ đến ¾ inch (1,3 đến 1,9 cm)
- Lớn và không thu nhỏ trong hai năm đầu đời
- Bị nghẹt hoặc chặn ruột
Phẫu thuật được thực hiện tại bệnh viện hoặc trung tâm phẫu thuật ngoại trú. Thủ thuật kéo dài khoảng 45 phút, và bé sẽ được gây mê để không tỉnh dậy trong quá trình phẫu thuật.
Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường nhỏ ngay dưới rốn. Nếu một phần ruột lòi ra, nó sẽ được đưa trở lại đúng vị trí. Bác sĩ sẽ dùng chỉ khâu để đóng thoát vị và khâu da dưới rốn để tạo hình dáng “rốn lõm”. Sau đó, vết rạch sẽ được niêm phong bằng keo phẫu thuật, giữ cho các cạnh vết thương gắn liền. Keo sẽ tự bong ra sau khi khu vực này lành.
Sau phẫu thuật, bé sẽ ở lại bệnh viện trong khi tỉnh lại sau khi gây mê. Hầu hết trẻ em có thể về nhà vài giờ sau đó.
Sau phẫu thuật
Thuốc giảm đau không cần kê đơn có thể giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn sau ca phẫu thuật.
Bác sĩ sẽ muốn bé quay lại để kiểm tra sau 2 đến 4 tuần.
Gọi ngay cho bác sĩ nếu bé có các triệu chứng như:
- Sốt
- Đỏ, sưng, hoặc đau
- Khối phồng gần rốn
- Chảy máu hoặc dịch có mùi hôi gần vết rạch
- Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, hoặc táo bón không cải thiện
Biến chứng thoát vị rốn
Biến chứng do thoát vị rốn không phổ biến. Nếu thoát vị bị nghẹt, mô có thể bắt đầu chết hoặc gây đau. Đây là một biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiễm trùng ổ bụng và thậm chí tử vong.
Người lớn có nguy cơ cao hơn bị tắc ruột do thoát vị bị nghẹt. Nếu bạn bị tắc ruột, bạn sẽ cần phẫu thuật khẩn cấp.
Tiên lượng thoát vị rốn
Hầu hết thoát vị rốn ở trẻ em sẽ tự biến mất khi bé được 2 tuổi. Nếu bạn phải phẫu thuật để sửa thoát vị rốn, thời gian hồi phục sẽ phụ thuộc vào kích thước và mức độ phức tạp của ca phẫu thuật. Cả trẻ em và người lớn đều thường về nhà trong ngày phẫu thuật.
Thường bạn sẽ cần khoảng 3 đến 5 ngày để nghỉ ngơi và hồi phục. Bạn không nên nâng vật nặng trong khoảng 3 tuần sau khi phẫu thuật. Một khi thoát vị rốn biến mất, dù tự nhiên hay qua phẫu thuật, nó ít có khả năng tái phát.
