Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn (OSA)

Mục lục

Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn Là Gì?

Ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn xảy ra khi một vật gì đó chặn một phần hoặc toàn bộ đường thở trên của bạn trong khi bạn ngủ. Do đó, cơ hoành, một cơ giúp bạn hít vào và thở ra, cùng các cơ ngực phải làm việc nhiều hơn để mở đường thở và kéo không khí vào phổi. Hơi thở của bạn có thể trở nên rất nông, hoặc thậm chí bạn có thể ngừng thở tạm thời. Bạn thường bắt đầu thở lại bằng cách thở mạnh, ngáy, hoặc có thể là một cơn giật mình. Bạn có thể không ngủ ngon, nhưng có thể bạn sẽ không nhận ra điều đó.

Nhưng chỉ vì các kiểu thở khác nhau vào ban đêm có thể không rõ ràng không có nghĩa là chúng không quan trọng. Ngưng thở khi ngủ cũng có thể làm giảm dòng oxy đến các cơ quan của bạn và gây ra nhịp tim không đều.

Triệu Chứng Của Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Các dấu hiệu cảnh báo thường gặp của ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn bao gồm:

Buồn ngủ hoặc mệt mỏi vào ban ngày
Khô miệng hoặc đau họng khi thức dậy
Đau đầu vào buổi sáng
Khó tập trung, hay quên, trầm cảm hoặc cáu kỉnh
Đổ mồ hôi ban đêm
Bồn chồn khi ngủ
Vấn đề với tình dục, chẳng hạn như giảm ham muốn
Ngáy
Tỉnh dậy đột ngột và cảm giác như bạn đang ngạt thở hoặc nghẹt thở
Khó thức dậy vào buổi sáng
Thức dậy thường xuyên giữa đêm để đi tiểu
Huyết áp cao
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Nếu bạn chia sẻ giường với ai đó, họ có thể nhận thấy ngưng thở khi ngủ của bạn trước khi bạn nhận ra.

Triệu Chứng Ngưng Thở Khi Ngủ Ở Trẻ Em

Triệu chứng ở trẻ em có thể không rõ ràng. Chúng có thể bao gồm:

Đái dầm
Nghẹt thở hoặc chảy dãi
Đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm
Lồng ngực di chuyển vào trong khi thở ra
Vấn đề về học tập và hành vi
Vấn đề ở trường
Chậm chạp hoặc buồn ngủ (thường bị coi là lười biếng)
Ngáy
Nghiến răng
Bồn chồn trên giường
Thở ngưng lại hoặc dừng lại
Tư thế ngủ bất thường, như ngủ trên tay và đầu gối hoặc với cổ bị cong ngược

Nhiều tình trạng y tế khác cũng có thể gây ra các triệu chứng này. Hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn để loại trừ chúng.

Nguyên Nhân Gây Ra Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn thường xảy ra khi các cơ kiểm soát đường thở của bạn thư giãn quá mức, làm hẹp cổ họng của bạn. Điều này làm giảm nồng độ oxy của bạn, vì vậy não của bạn đánh thức bạn để mở lại đường thở. Bạn sẽ thường tỉnh dậy trong một khoảng thời gian rất ngắn mà bạn thậm chí không nhớ, mặc dù một số người có thể cảm thấy khó thở, ngáy hoặc thở hổn hển. Điều này thường biến mất sau một hoặc hai hơi thở. Các vấn đề về thở này, hay các sự kiện ngưng thở, có thể xảy ra hàng chục lần mỗi giờ, ngăn cản bạn có được một giấc ngủ ngon, ngay cả khi bạn không nhận thấy điều đó.

Nguyên nhân của ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn bao gồm:

Béo phì: Trọng lượng dư thừa ở cổ có thể đè nén đường thở của bạn, gây ra các vấn đề về thở.
Tuổi tác: Khi bạn già đi, mỡ có thể tích tụ quanh đường thở của bạn và gây ra tình trạng ngưng thở.
Vấn đề về hàm: Một hàm dưới nhỏ hoặc không bình thường có thể ảnh hưởng đến đường thở của bạn, làm tăng nguy cơ ngưng thở.
Tonsil, lưỡi hoặc adenoids lớn hoặc sưng: Những vấn đề cấu trúc này có thể chặn đường thở của bạn, làm khó thở. Nguy cơ ngưng thở cũng tăng lên nếu chu vi cổ của bạn lớn hơn 16 inch.
Di truyền: Gen của bạn ảnh hưởng đến nhiều thứ, bao gồm kích thước và hình dạng của đầu bạn. Chính vì lý do này, ngưng thở khi ngủ có thể xảy ra trong các gia đình. Ngoài ra, các tình trạng di truyền như hội chứng Down và hội chứng Prader-Willi có thể ảnh hưởng đến hình dạng của đầu và cổ bạn.
Vấn đề nội tiết: Hormone ảnh hưởng đến hình dạng của mặt, đường thở và hộp sọ của bạn. Ví dụ, hormone tuyến giáp thấp, insulin cao hoặc mức độ yếu tố tăng trưởng cao có thể góp phần vào ngưng thở khi ngủ.
Suy tim hoặc thận: Những vấn đề này có thể dẫn đến chất lỏng tích tụ trong cổ, làm gián đoạn đường thở của bạn.
Uống rượu hoặc hút thuốc: Rượu làm cho các cơ ở đường thở trên của bạn thư giãn, khiến nó hẹp lại. Trong khi đó, hút thuốc có thể dẫn đến đỏ và sưng (viêm) trong đường thở của bạn.

Các Yếu Tố Rủi Ro Của Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Bất kỳ ai cũng có thể bị ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn. Nguy cơ cao hơn nếu bạn:

Là nam giới
Đã lớn tuổi
Là người da đen, người gốc Tây Ban Nha hoặc người châu Á
Có tiền sử gia đình về ngưng thở khi ngủ
Có bệnh hen suyễn
Hút thuốc hoặc uống rượu
Có bệnh tiểu đường
Có huyết áp cao
Có nguy cơ cao hơn về suy tim hoặc đột quỵ
Thừa cân hoặc béo phì
Có cổ lớn hoặc dày
Có đường thở nhỏ hơn ở mũi, họng hoặc miệng
Có quá nhiều mô ở phía sau họng khiến nó bị chặn
Có lưỡi lớn

Các Biến Chứng Của Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Các biến chứng của ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn có thể bao gồm:

Buồn ngủ ban ngày và khó tập trung.
Các vấn đề tim mạch như đau tim, huyết áp cao, nhịp tim bất thường, hoặc đột quỵ.
Các vấn đề về mắt như tăng nhãn áp và khô mắt.
Các rối loạn chuyển hóa như tiểu đường loại 2.
Các vấn đề trong thai kỳ như tiểu đường thai kỳ hoặc trẻ sinh ra có trọng lượng thấp.
Các biến chứng sau phẫu thuật. Người lớn có thể có nguy cơ cao hơn về tai nạn tại nơi làm việc hoặc trên đường, và trẻ em có thể gặp khó khăn ở trường.

Chẩn Đoán Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Bác sĩ của bạn sẽ tiến hành kiểm tra thể chất và hỏi về giấc ngủ của bạn. Họ cũng có thể muốn hỏi những người sống cùng bạn về thói quen ngủ của bạn.

Bạn có thể cần phải dành một đêm trong phòng ngủ hoặc thực hiện một cuộc khảo sát giấc ngủ tại nhà. Bạn sẽ đeo các thiết bị theo dõi để đo các thông số như:

Dòng không khí
Mức oxy trong máu
Mẫu thở
Hoạt động điện trong não
Chuyển động mắt
Nhịp tim hoặc nhịp
Hoạt động cơ và chuyển động của tay và chân

Cuộc khảo sát sẽ theo dõi số lần bạn gặp vấn đề về thở trong khi ngủ.

Điều Trị Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Các phương pháp điều trị khả thi cho ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn bao gồm:

Giảm cân, nếu cần. Giảm ngay cả 10% trọng lượng của bạn có thể tạo ra sự khác biệt.
Tránh rượu hoặc thuốc ngủ. Những chất này làm tăng nguy cơ đường thở của bạn đóng lại trong khi ngủ và giữ cho bạn không thể thở đúng cách trong thời gian dài hơn.
Ngủ nghiêng. Điều này có thể giúp nếu bạn chỉ bị ngưng thở nhẹ khi nằm ngửa.
Xịt mũi. Những sản phẩm này có thể giúp nếu vấn đề về xoang hoặc tắc nghẽn mũi làm khó thở trong khi ngủ.
Máy CPAP. Thiết bị này bao gồm một mặt nạ mà bạn đeo qua mũi, miệng hoặc cả hai. Một máy thổi không khí sẽ cung cấp không khí liên tục qua mũi hoặc miệng của bạn. Áp lực không khí là đủ để giữ cho các mô ở đường thở trên của bạn không thư giãn quá mức trong khi bạn ngủ. Một thiết bị tương tự là BPAP, có hai mức lưu lượng không khí thay đổi khi bạn hít vào và thở ra.
Thiết bị miệng. Nếu bạn bị ngưng thở nhẹ, bạn có thể được cung cấp các thiết bị nha khoa hoặc thiết bị “tiến hàm” miệng giúp giữ cho lưỡi của bạn không chặn đường thở hoặc đưa hàm dưới của bạn ra phía trước. Điều này có thể giúp giữ cho đường thở của bạn mở khi bạn ngủ. Một chuyên gia nha khoa có thể xác định loại thiết bị nào là tốt nhất cho bạn.
Phẫu thuật. Điều này dành cho những người có mô dư thừa hoặc không đều chặn lưu lượng không khí qua mũi hoặc họng. Ví dụ, nếu bạn có vách ngăn mũi lệch, amidan hoặc adenoids sưng, hoặc một hàm dưới nhỏ gây ra cổ họng hẹp, phẫu thuật có thể giúp bạn. Các bác sĩ thường thử các phương pháp điều trị khác trước.

Các loại phẫu thuật cho ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn bao gồm:

Kích thích đường thở trên: Thiết bị này, được gọi là Inspire, có một máy phát xung nhỏ mà bác sĩ phẫu thuật đặt dưới da ở ngực trên của bạn. Một dây dẫn đến phổi theo dõi mẫu thở tự nhiên của bạn. Một dây khác, dẫn lên cổ của bạn, cung cấp tín hiệu nhẹ đến các dây thần kinh kiểm soát các cơ đường thở của bạn, giữ cho chúng mở. Bạn có thể sử dụng một điều khiển từ xa để bật thiết bị trước khi đi ngủ và tắt vào buổi sáng.
Somnoplasty: Bác sĩ của bạn sử dụng năng lượng sóng radio để siết chặt mô ở phía sau họng của bạn.
UPPP, hoặc UP3: Thủ tục này loại bỏ mô mềm ở phía sau họng và vòm miệng, làm cho đường thở của bạn rộng hơn ở phần mở cổ họng của bạn. (UPPP viết tắt của uvulopalatopharyngoplasty.)
Phẫu thuật mũi: Các phẫu thuật này sửa chữa các tắc nghẽn trong mũi của bạn, chẳng hạn như vách ngăn lệch (khi tường giữa các lỗ mũi không ở giữa).
Phẫu thuật tiến hàm/mặt: Bác sĩ của bạn sẽ di chuyển xương hàm và xương mặt về phía trước để tạo thêm không gian ở phía sau họng của bạn. Đây là một thủ tục phức tạp chỉ dành cho những người bị ngưng thở nghiêm trọng và có vấn đề về đầu hoặc mặt.

Những Điểm Chính

Ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn xảy ra khi một vấn đề cấu trúc làm cho bạn khó thở trong khi ngủ, khiến bạn tỉnh dậy thường xuyên. Mặc dù nó có thể không gây ra các triệu chứng rõ ràng, nhưng nó có thể gây hại cho sức khỏe của bạn và làm tăng nguy cơ các vấn đề y tế khác. Nếu bạn thường xuyên ngáy hoặc tỉnh dậy với cảm giác khó thở, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về việc thực hiện một nghiên cứu giấc ngủ.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Ngưng Thở Khi Ngủ Tắc Nghẽn

Ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn là gì?

Đó là khi một vấn đề cấu trúc chặn đường thở của bạn trong khi ngủ, khiến bạn phải tỉnh dậy để thở.

Làm thế nào để điều trị ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn?

Ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn có thể được điều trị bằng các thay đổi lối sống, thiết bị miệng, máy CPAP và nhiều hơn nữa.

Ngưng thở có thể được chữa khỏi không?

Đôi khi, giảm cân có thể làm cho nó biến mất. Nếu không, không có cách chữa khỏi ngưng thở, nhưng các phương pháp điều trị có thể giúp bạn có giấc ngủ tốt hơn và tránh các biến chứng.

Tuổi thọ của một người bị ngưng thở là gì?

Ngưng thở từ vừa đến nặng làm tăng nguy cơ tử vong từ bất kỳ nguyên nhân nào nếu không được điều trị. Nếu bạn có ngưng thở nặng, bạn có thể có nguy cơ tử vong từ bất kỳ nguyên nhân nào gấp ba lần so với những người không bị ngưng thở.