Blog Trang 440

Bệnh Chagas là gì? – Triệu chứng, điều trị

Nguyễn Hà
-
0

Bệnh Chagas không được biết đến nhiều ở Mỹ, nhưng nó đã tồn tại hàng nghìn năm. Bệnh này được gây ra bởi một loại ký sinh trùng có tên là Trypanosoma cruzi (T. cruzi).

Bạn mắc bệnh này như thế nào?

T. cruzi không lây từ người sang người như cảm cúm hay cúm.

Thay vào đó, ký sinh trùng được truyền qua các loại bọ triatomine, còn được gọi là “bọ hôn.” Chúng được gọi như vậy vì chúng thường cắn người ở vùng da mỏng quanh mắt hoặc miệng, thường là khi người đó đang ngủ. (Vết cắn thường không đau và có lẽ sẽ không đánh thức ai đó.)

Nhưng vết cắn của bọ không phải là nguyên nhân gây ra nhiễm trùng – mà là phân của chúng. Nếu một con bọ cắn một động vật hoặc người đã nhiễm bệnh, nó trở thành vật mang T. cruzi, được truyền qua phân của nó. Lần tiếp theo con bọ đó ăn trên một người, nó để lại phân trên người đó, mà có thể vào cơ thể người đó qua mắt, mũi, miệng hoặc vết thương từ chính vết cắn.

Mặc dù mọi người chủ yếu bị nhiễm bệnh từ bọ triatomine, ký sinh trùng có thể được truyền theo một vài cách khác:

  • Truyền máu hoặc ghép tạng từ một người nhiễm bệnh.
  • Ăn thực phẩm chưa nấu chín đã bị ô nhiễm với ký sinh trùng, hoặc ăn thịt chưa chín từ động vật nhiễm bệnh.
  • Một bà mẹ mang thai bị nhiễm bệnh có thể truyền bệnh cho con của họ trong bụng.

Vào tháng 11 năm 2014, một nghiên cứu từ Trường Y Pennsylvania phát hiện rằng bọ bed bug cũng có thể mang T. cruzi. Tuy nhiên, chưa rõ liệu những con bọ này có khả năng truyền ký sinh trùng cho con người hay không.

Triệu chứng

Bệnh Chagas có hai giai đoạn. Trong giai đoạn đầu tiên (hoặc giai đoạn cấp tính), triệu chứng thường nhẹ. Chúng có thể bao gồm:

  • Sốt, mệt mỏi, hoặc các triệu chứng giống như cúm
  • Phát ban
  • Vết thương nơi ký sinh trùng đã xâm nhập vào cơ thể
  • Nôn mửa, tiêu chảy, hoặc mất cảm giác thèm ăn
  • Sưng mí mắt, nếu ký sinh trùng đã xâm nhập qua mắt (được gọi là dấu hiệu Romaña)

Những triệu chứng sớm này – nếu chúng xảy ra – thường sẽ tự giảm sau vài tuần hoặc vài tháng. Những người thực sự có nguy cơ cao là trẻ nhỏ hoặc những người có hệ miễn dịch đã yếu.

Mặc dù triệu chứng có thể biến mất, ký sinh trùng vẫn còn trong cơ thể. Nó có thể nằm im trong nhiều năm hoặc thậm chí hàng thập kỷ.

Nếu bệnh bước vào giai đoạn thứ hai (hoặc giai đoạn mãn tính), nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về tim và ruột, bao gồm:

  • Tim, thực quản hoặc đại tràng phình to
  • Suy tim
  • Nhịp tim bất thường
  • Huyết khối
  • Đột quỵ tim đột ngột

Điều trị

Bệnh Chagas dễ điều trị nhất trong giai đoạn đầu tiên. Nhưng sự thiếu triệu chứng có thể khiến khó phát hiện sớm.

Nếu bạn nghĩ mình có bệnh, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm máu. Nếu các xét nghiệm cho thấy bạn bị nhiễm bệnh, bạn sẽ cần thực hiện điện tâm đồ (EKG) và các xét nghiệm tim khác để kiểm tra bất kỳ vấn đề tim nào.

Có hai loại thuốc có thể điều trị bệnh: benznidazole (Alunbrig) và nifurtimox (Lampit), có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng. Chúng hoạt động tốt nếu được dùng sớm sau khi nhiễm bệnh. Càng lâu thì thuốc càng ít hiệu quả. Phụ nữ mang thai không thể dùng thuốc này, nhưng trẻ sơ sinh nhiễm bệnh thì có thể.

Có thể phòng ngừa không?

Không có vắc-xin. Cách tốt nhất để phòng ngừa là tránh bọ triatomine. Chúng thường sống trong những ngôi nhà được xây bằng đất, adobe, rơm, và tranh lá cọ, theo CDC. Nếu bạn đang du lịch ở Mỹ Latinh, tốt nhất là nên tránh những loại nhà này. Bạn cũng có thể bảo vệ bản thân bằng cách sử dụng lưới để che giường trong khi ngủ.

Chấn thương đầu

Nguyễn Hà
-
0

Chấn thương đầu là tổn thương ở da đầu, xương sọ hoặc não do chấn thương. Khi nó ảnh hưởng đến não, chúng được gọi là chấn thương não do chấn thương, hay TBI.

Đối với hầu hết mọi người, chấn thương đầu được coi là một rủi ro chấp nhận được khi tham gia thể thao và các hoạt động giải trí khác. Nhưng chúng rất nguy hiểm. Chúng có thể dẫn đến tàn tật vĩnh viễn, suy giảm tinh thần và thậm chí tử vong. Có những bước bạn có thể thực hiện để giảm rủi ro và bảo vệ bản thân cũng như trẻ em của bạn.

Các loại chấn thương đầu

Có nhiều loại chấn thương đầu khác nhau.

  • Chấn động. Đây là loại chấn thương đầu phổ biến nhất. Một chấn động là một loại chấn thương não (TBI) xảy ra khi não bị chấn động hoặc rung lắc đủ mạnh để va chạm vào xương sọ. Nó có thể từ nhẹ đến nặng. Bạn không cần phải bị đánh vào đầu để bị chấn động. Một cú va chạm ở nơi khác trên cơ thể cũng có thể tạo ra đủ lực để làm cho não bị chấn động.
  • Tụ máu não. Một vết bầm tím trên chính não được gọi là tụ máu não. Nó có thể gây chảy máu và sưng.
  • Hematoma nội sọ (ICH). Đây là chảy máu dưới xương sọ trong não hình thành cục máu đông. Các hematoma não có thể từ nhẹ đến nặng và được phân loại theo vị trí hình thành.
  • Gãy xương sọ. Đôi khi, một xương sọ gãy có thể ảnh hưởng đến não. Các mảnh xương gãy có thể cắt vào não và gây chảy máu cùng các loại tổn thương khác.

Nguyên nhân chấn thương đầu

Các nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chấn thương đầu bao gồm:

  • Tai nạn xe hơi hoặc xe máy
  • Ngã
  • Lạm dụng trẻ em
  • Hành vi bạo lực

Một chấn động hoặc chấn thương đầu khác cũng có thể xảy ra khi hai vận động viên va chạm hoặc một cầu thủ bị đánh vào đầu bằng dụng cụ thể thao. Trong bóng đá, ngay cả việc “đánh đầu” bóng cũng có thể gây chấn động.

Trong số các hoạt động thể thao gây ra số lượng chấn thương đầu cao nhất cho tất cả các độ tuổi:

  • Đi xe đạp
  • Bóng đá
  • Bóng rổ
  • Bóng chày và bóng mềm
  • Lái xe các phương tiện giải trí có động cơ như xe buggy, go-kart và xe mini

Theo Hiệp hội Chấn thương Não của Mỹ, năm hoạt động hàng đầu gây ra chấn động ở trẻ em và thanh thiếu niên từ 5 đến 18 tuổi là:

  • Đi xe đạp
  • Bóng đá
  • Bóng rổ
  • Các hoạt động trên sân chơi
  • Bóng đá

Các hoạt động thể thao và chấn thương không phải lúc nào cũng là nguyên nhân gây ra chấn thương đầu. Tụ máu hoặc chảy máu não có thể có nguyên nhân khác, chẳng hạn như:

  • Tăng huyết áp lâu dài (ở người lớn)
  • Rối loạn đông máu
  • Sử dụng thuốc làm loãng máu hoặc một số loại thuốc giải trí

Dấu hiệu và triệu chứng chấn thương đầu

Các dấu hiệu và triệu chứng của một chấn động có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc có thể mất hàng giờ hoặc thậm chí nhiều ngày mới xuất hiện. Bạn không phải lúc nào cũng mất ý thức khi bị chấn động. Một chấn động gây ra những thay đổi trong trạng thái tinh thần của một người và có thể làm gián đoạn chức năng bình thường của não. Nhiều lần chấn động có thể có ảnh hưởng lâu dài, thay đổi cuộc sống.

Các dấu hiệu của TBI, như chấn động, bao gồm:

  • Bối rối
  • Trầm cảm
  • Chóng mặt hoặc vấn đề về cân bằng
  • Nhìn đôi hoặc mờ
  • Cảm thấy mơ màng hoặc uể oải
  • Cảm thấy chậm chạp hoặc mệt mỏi
  • Đau đầu
  • Mất trí nhớ
  • Buồn nôn
  • Nhạy cảm với ánh sáng hoặc tiếng ồn
  • Rối loạn giấc ngủ
  • Khó tập trung
  • Khó nhớ

Các dấu hiệu hoặc triệu chứng cho thấy chấn thương đầu có thể nghiêm trọng hơn một chấn động và cần điều trị khẩn cấp bao gồm:

  • Thay đổi kích thước của đồng tử
  • Dịch trong suốt hoặc có máu chảy ra từ mũi, miệng hoặc tai
  • Co giật
  • Biến dạng mặt
  • Bầm tím trên mặt
  • Gãy xương sọ hoặc mặt
  • Suy giảm thính giác, khứu giác, vị giác hoặc thị giác
  • Không thể di chuyển một hoặc nhiều chi
  • Dễ cáu gắt
  • Chóng mặt
  • Mất ý thức
  • Nhịp thở thấp
  • Bồn chồn, vụng về hoặc thiếu phối hợp
  • Đau đầu nghiêm trọng
  • Nói lắp hoặc nhìn mờ
  • Cổ cứng hoặc nôn mửa
  • Triệu chứng đột ngột trở nên tồi tệ hơn sau khi cải thiện ban đầu
  • Sưng ở nơi chấn thương
  • Nôn liên tục

Điều trị chấn thương đầu

Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị chấn động hoặc nghi ngờ rằng người khác có thể bị chấn động, bước quan trọng nhất là ngăn ngừa chấn thương thêm. Dừng bất kỳ hoạt động nào bạn đang tham gia và cho ai đó biết rằng bạn nghĩ rằng mình có thể đã bị chấn thương. Sau đó, hãy tìm sự chăm sóc y tế. Nếu bạn đang chơi trong một đội, hãy yêu cầu được ra khỏi trận đấu và cho huấn luyện viên biết điều gì đã xảy ra. Nếu một đồng đội có dấu hiệu bối rối hoặc mất phối hợp đột ngột, hãy chắc chắn thông báo cho huấn luyện viên. Nếu bạn đang huấn luyện một đội và nhận thấy một chấn thương tiềm ẩn, hãy đưa người đó ra khỏi trận đấu và đảm bảo rằng họ được chăm sóc y tế.

Nhận sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt là điều quan trọng đối với bất kỳ loại TBI từ vừa đến nặng. Những chấn thương không được chẩn đoán và không nhận được sự chăm sóc thích hợp có thể gây tàn tật và suy giảm lâu dài. Hãy nhớ rằng mặc dù tử vong do chấn thương thể thao là hiếm, chấn thương não là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến thể thao.

Các triệu chứng cần được theo dõi chặt chẽ thường xuyên với chấn thương từ vừa đến nặng. Có thể cần phải ở lại bệnh viện qua đêm. Bác sĩ có thể chụp X-quang để kiểm tra gãy xương sọ và độ ổn định của cột sống. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu chụp CT hoặc MRI để kiểm tra mức độ tổn thương đã xảy ra. Các chấn thương nặng hơn có thể cần phẫu thuật để giảm áp lực từ sưng.

Nếu một đứa trẻ bị chấn thương đầu, đừng tự động cho chúng chụp X-quang. Theo dõi chúng cẩn thận các triệu chứng phù hợp với độ tuổi của TBI như bối rối hoặc thay đổi hành vi. Đừng cho chúng thuốc, bao gồm aspirin, mà không có lời khuyên từ bác sĩ của bạn.

Nếu bác sĩ cho phép bạn đưa người bị chấn thương về nhà, họ có thể hướng dẫn bạn theo dõi người đó chặt chẽ. Điều này có thể liên quan đến việc đánh thức người đó mỗi vài giờ để hỏi các câu hỏi như “Tên bạn là gì?” hoặc “Bạn đang ở đâu?” để đảm bảo người đó ổn. Hãy chắc chắn rằng bạn đã hỏi bác sĩ và hiểu những triệu chứng cần theo dõi và những triệu chứng nào cần được chú ý ngay lập tức.

Các hướng dẫn khuyên bác sĩ không cho phép ai đó bị chấn thương trở lại các hoạt động có nguy cơ chấn thương thêm cho đến khi hoàn toàn hết triệu chứng. Hầu hết thanh thiếu niên hồi phục trong vòng hai tuần, trong khi trẻ nhỏ có thể mất tới bốn tuần để hồi phục. Nhưng các triệu chứng của chấn thương nghiêm trọng có thể kéo dài trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Một người bị chấn thương vừa đến nặng sẽ có khả năng cần phục hồi chức năng, bao gồm vật lý trị liệu và liệu pháp nghề nghiệp, liệu pháp ngôn ngữ và lời nói, thuốc, tư vấn tâm lý và hỗ trợ xã hội.

Phòng ngừa rủi ro chấn thương đầu

Bước quan trọng nhất là mua và sử dụng đúng cách thiết bị bảo vệ đầu đã được phê duyệt bởi Hiệp hội Kiểm tra và Vật liệu Hoa Kỳ (ASTM). Hãy chắc chắn mua đúng kích cỡ để phù hợp và đội mũ bảo hiểm hoặc thiết bị bảo vệ đầu đúng cách. Theo Hiệp hội Bác sĩ Phẫu thuật Thần kinh Hoa Kỳ, mũ bảo hiểm hoặc thiết bị bảo vệ đầu nên được đeo mọi lúc cho các hoạt động sau:

  • Bóng chày và bóng mềm
  • Đi xe đạp
  • Bóng đá
  • Khúc côn cầu
  • Cưỡi ngựa
  • Lái xe các phương tiện giải trí có động cơ
  • Trượt ván và cưỡi xe scooter
  • Trượt tuyết
  • Trượt ván tuyết
  • Đấu vật

Ngoài ra, FDA đã phê duyệt thiết bị không xâm lấn, gọi là Q-Collar, có thể được các vận động viên đeo để giúp ngăn ngừa chấn thương đầu. Cái vòng hình C áp lực lên cổ và tăng thể tích máu để giảm cử động của não, điều này có thể xảy ra do những cú va chạm vào đầu. Thiết bị này có thể giảm các thay đổi cụ thể trong não liên quan đến chấn thương não.

Những điều khác bạn có thể làm để giữ cho bản thân và trẻ em của bạn an toàn hơn:

  • Đội quần áo phản quang khi đi xe đạp vào ban đêm.
  • Đừng nhảy vào nước sâu dưới 12 feet hoặc bất kỳ vùng nước nào mà bạn không thể nhìn thấy đáy, nước đục.
  • Đảm bảo rằng các khu vực chơi của trẻ em và thiết bị an toàn và trong tình trạng tốt.
  • Đừng để trẻ em chơi các môn thể thao không phù hợp với độ tuổi của chúng.
  • Giám sát và dạy trẻ em cách sử dụng đúng cách thiết bị thể thao.
  • Đừng mặc quần áo cản trở tầm nhìn.
  • Tuân theo tất cả các quy tắc tại công viên nước và hồ bơi.
  • Đừng trượt ván hoặc đạp xe trên bề mặt không đều hoặc không trải nhựa.
  • Đừng chơi thể thao khi bạn cảm thấy mệt mỏi hoặc rất ốm

Hạ natri máu – nguyên nhân, xử trí

Thuốc chữa bệnh
-
0

  1. ĐẠI CƯƠNG

Hạ natri máu hay gặp trong hồi sức cấp cứu. Nồng độ natri trong máu hạ gây nên tình trạng giảm áp lực thẩm thấu ngoài tế bào, dẫn tới thừa nước trong tế bào do nước di chuyển từ ngoài vào trong tế bào.

Hạ natri máu phản ánh tình trạng áp lực thẩm thấu ngoài tế bào, không phản ánh sự thay đổi tổng lượng natri toàn cơ thể, do đó không phải tất cả các trường hợp hạ natri máu đều có thể điều trị bằng cung cấp natri cho người bệnh.

Hạ natri máu mạn tính thường không có triệu chứng. Triệu chứng thực thể, nhất là triệu chứng của phù não, thường xuất hiện ở người bệnh hạ natri máu nặng (dưới 125 mmol/l), xuất hiện nhanh (trong vòng 48 giờ).

  1. NGUYÊN NHÂN

  • Nếu áp lực thẩm thấu niệu < 100 mOsmol/l: do cơ thể được cung cấp quá nhiều dịch nhược trương (uống quá nhiều nước, đuối nước ngọt,…).
  • Nếu áp lực thẩm thấu niệu > 100 mOsmol/l: tìm nguyên nhân dựa vào tình trạng thể tích dịch ngoài tế bào.
  • Hạ natri máu kèm theo tăng thể tích ngoài tế bào

Hạ natri máu kèm theo phù, xét nghiệm có protit máu giảm, hematocrit giảm: hạ natri máu kèm theo ứ muối và ứ nước toàn thể. Trong trường hợp này, tổng lượng nước cơ thể tăng, tổng lượng natri cơ thể tăng nhưng không tương ứng với tăng lượng nước.

  • Natri niệu < 20 mmol/l:

+ Suy tim.

+ Suy gan, xơ gan cổ chướng.

+ Hội chứng thận hư.

  • Natri niệu > 20 mmol/l: suy thận cấp hoặc mạn tính.
  • Hạ natri máu với thể tích ngoài tế bào bình thường

Hạ natri máu, xét nghiệm có natri niệu bình thường, protit máu và hematocrit giảm nhẹ: hạ natri máu do pha loãng.

  • Hội chứng tiết ADH không thỏa đáng (tiết quá mức):

+ Áp lực thẩm thấu máu/niệu > 1,5

+ Các nguyên nhân thường gặp của hội chứng này là: hội chứng cận ung thư, bệnh lý phổi (viêm phổi, lao phổi, thở máy, suy hô hấp cấp), bệnh lý thần kinh trung ương (tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não, viêm não…), do một số thuốc (carbamazepin, thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau gây nghiện morphin và các chế phẩm, thuốc chống loạn thần, một số thuốc điều trị ung thư).

  • Suy giáp, suy vỏ thượng thận.
  • Dùng lợi tiểu thiazit.
  • Hạ natri máu kèm theo giảm thể tích ngoài tế bào

Hạ natri máu kèm theo dấu hiệu lâm sàng mất nước ngoài tế bào, xét nghiệm có protit máu tăng, hematocrit tăng: mất nước và natri với mất natri nhiều hơn mất nước.

  • Mất natri qua thận: Natri niệu > 20 mmol/l.

+ Do dùng lợi tiểu.

+ Suy thượng thận.

+ Suy thận thể còn nước tiểu.

+ Giai đoạn đái nhiều của hoại tử ống thận cấp.

+ Sau giải quyết tắc nghẽn đường tiết niệu.

+ Bệnh thận kẽ.

  • Mất natri ngoài thận: Natri niệu < 20 mmol/l

+ Mất qua tiêu hóa: tiêu chảy, nôn, dò tiêu hóa, mất vào khoang thứ 3.

+ Mất qua da: mất mồ hôi nhiều (say nắng, say nóng, vận động thể lực nặng trong môi trường khô nóng), bỏng rộng.

+ Tổn thương cơ vân cấp trong chấn thương.

  1. TRIỆU CHỨNG

Lâm sàng

Triệu chứng lâm sàng của hạ natri máu không đặc hiệu, phụ thuộc vào mức độ và tốc độ giảm nồng độ natri máu.

Giảm nồng độ natri cấp (thời gian hình thành trong vòng dưới 2 ngày) có thể có các dấu hiệu lâm sàng của thừa nước trong tế bào gây phù não:

  • Người bệnh sợ nước, chán ăn, buồn nôn, nôn.
  • Mệt mỏi, đau đầu, lẫn lộn, u ám, mê sảng, rối loạn ý thức (có thể hôn mê), hạ natri máu nặng có thể có các cơn co giật.

Khi giảm nồng độ natri mạn với thời gian hình thành kéo dài, các triệu chứng biểu hiện có thể không có hoặc nhẹ.

Ngoài ra, sự xuất hiện các triệu chứng của rối loạn nước kèm theo có giá trị để chẩn đoán nguyên nhân: tăng thể tích nước ngoài tế bào (phù, cổ chướng) hoặc mất nước ngoài tế bào (giảm cân; da khô, nhăn nheo,…).

Cận lâm sàng

Natri máu < 135 mmol/lít, hạ natri máu nặng khi Natri máu < 125 mmol/lít.

  1. CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán xác định Dựa vào xét nghiệm

  • Natri máu < 135 mmol/l và áp lực thẩm thấu huyết tương < 280 mOsmol/l.
  • Các triệu chứng lâm sàng chỉ có tính chất gợi ý và nói lên mức độ nặng của hạ natri máu.

Chẩn đoán phân biệt

Hạ natri máu “giả” có thể gặp trong các trường hợp: tăng lipit máu, tăng protit máu, tăng đường máu, truyền mannitol.

Khi đó cần tính “natri hiệu chỉnh” theo công thức:

Na hiệu chỉnh = Na đo được + [0,16 x A(protit + lipit)(g/l)]

Na hiệu chỉnh = Na đo được + {[đường máu (mmol/l) – 5,6]/5,6} x 1,6

  • Áp lực thẩm thấu huyết tương > 290 mOsmol/l: tăng đường máu, truyền mannitol.
  • Áp lực thẩm thấu huyết tương 280 – 290 mOsmol/l: giả hạ natri máu (tăng protein máu, tăng lipit máu).

Chẩn đoán nguyên nhân

Các xét nghiệm cần làm để chẩn đoán nguyên nhân:

  • Hematocrit, protit máu (xác định tăng hay giảm thể tích ngoài tế bào).
  • Natri niệu (xác định mất natri qua thận hay ngoài thận).
  • Áp lực thẩm thấu huyết tương, áp lực thẩm thấu niệu.

Chẩn đoán mức độ

  • Hạ natri máu được đánh giá là nặng khi Natri máu < 125 mmol/l và hoặc có triệu chứng thần kinh trung ương.
  • Mức độ nặng phụ thuộc vào thời gian cấp hoặc mạn:

+ Hạ Natri máu cấp: khi thời gian xuất hiện < 48 giờ, biểu hiện tình trạng lâm sàng nặng.

+ Hạ Natri mạn: khi thời gian xuất hiện > 48 giờ, biểu hiện lâm sàng nhẹ hơn.

  1. XỬ TRÍ

Điều trị phải theo nguyên nhân gây hạ natri máu. Trong quá trình điều trị cần theo dõi chặt chẽ bilan nước vào-ra, cân người bệnh hàng ngày, xét nghiệm điện giải máu 3 – 6 giờ/lần để quyết định việc điều trị.

Điều trị theo nguyên nhân hạ natri máu

Hạ natri máu kèm theo ứ muối và ứ nước toàn thể

  • Dùng lợi tiểu để thải nước và natri: furosemid 40 – 60 mg/ngày (có thể dùng liều cao hơn, tùy theo đáp ứng của người bệnh), chú ý bù kali khi dùng lợi tiểu.
  • Hạn chế muối (chế độ ăn mỗi ngày chỉ cho 3 – 6 g natri chlorua).
  • Hạn chế nước (< 300 ml/ngày).

Hạ natri máu với thể tích ngoài tế bào bình thường

  • Nếu hạ natri máu nặng (Na < 125 mmol/l hoặc có triệu chứng thần kinh trung ương): truyền natri chlorua ưu trương (cách truyền xem phần 4.3). Có thể cho furosemid (40 – 60 ml tiêm tĩnh mạch) khi truyền natri chlorua.
  • Hạ natri máu do suy giáp, suy thượng thận: điều trị hocmon.
  • Hạ natri máu do dùng thiazid: ngừng thuốc.
  • Hạ natri máu do SIADH: có thể cho thêm lợi tiểu quai, demeclocycline.
  • Chủ yếu là hạn chế nước (500 ml nước/ngày).

Hạ natri máu kèm theo giảm thể tích ngoài tế bào

Điều trị nguyên nhân song song với điều chỉnh natri máu.

  • Nếu người bệnh hạ natri máu không có triệu chứng: cung cấp natri chlorua theo đường tiêu hóa.
  • Hạ natri máu ở bệnh nhân tổn thương cơ do chấn thương thì truyền dịch natriclo rua 0,9%.
  • Nếu hạ natri máu nặng (Na < 125 mmol/l, có triệu chứng thần kinh trung ương) hoặc khi có rối loạn tiêu hóa không dùng qua đường tiêu hóa được: truyền natri chlorua ưu trương đường tĩnh mạch.

Điều chỉnh natri máu

Nguyên tắc điều chỉnh

  • Trong hạ natri máu không có triệu chứng hoặc xảy ra mạn tính (> 2 ngày): điều chỉnh natri máu tăng lên không quá 0,5 mmol/l trong 1 giờ hoặc 8- 12 mmol/l trong 24 giờ.
  • Trong hạ natri máu cấp tính (< 2 ngày), hạ natri máu có kèm theo triệu chứng thần kinh trung ương: điều chỉnh natri máu tăng lên 2 – 3 mmol/l trong 2 giờ đầu, sau đó điều chỉnh tăng lên không quá 0,5 mmol/l trong 1 giờ hoặc 12 mmol/l trong 24 giờ.

Cần lưu ý là điều chỉnh nồng độ natri máu lên quá nhanh có nguy cơ gây nên tình trạng tiêu myelin ở trung tâm cầu não, biểu hiện bởi một tình trạng liệt mềm, rối loạn vận ngôn, rối loạn ý thức, có thể dẫn tới tử vong.

Cách tính lượng natri chlorua cần bù

Na cần bù = Tổng lượng nước cơ thể ước tính x (Na cần đạt – Na người bệnh) Trong đó:

Na cần bù: lượng natri cần bù trong 1 thời gian nhất định.

Tổng lượng nước cơ thể ước tính bằng:

Nam: Cân nặng (tính theo kg) x 0,6 Nữ:       Cân nặng (tính theo kg) x 0,5

Na cần đạt: nồng độ natri máu cần đạt được sau thời gian bù natri.

Na người bệnh: natri máu của người bệnh trước khi bù natri.

Loại dung dịch natri chlorua được lựa chọn

  • Truyền dung dịch Natri chlorua 0,9% để bù cả nước và natri.
  • Khi có hạ natri máu nặng: dùng thêm dung dịch natri chlorua ưu trương (dung dịch 3% hoặc 10%).

Chú ý: 1 g NaCl = 17 mmol Na+.

1 mmol Na+ = 0,06 g NaCl.

1000 ml dung dịch natri chlorua đẳng trương 0,9% có 154 mmol Na+. 1000 ml dung dịch natri chlorua 3% có 513 mmol Na+.

1000 ml dung dịch lactat ringer có 130 mmol Na+ (+4 mmol K+).

Thay đổi nồng độ natri huyết thanh khi truyền cho người bệnh 1 lít dịch có thể được ước tính bằng công thức Adrogue-Madias:

ANa+ = [(Na+ + K+ dịch truyền) – Na+ huyết thanh]/[Tổng lượng nước cơ thể ước tính +1]

  1. TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG

  • Tiên lượng: phụ thuộc vào nguyên nhân gây hạ natri máu.
  • Biến chứng:

+ Biến chứng của hạ natri máu: tiêu cơ vân, co giật, tổn thương thần kinh trung ương do phù não.

+ Biến chứng do điều trị: tăng gánh thể tích (truyền dịch nhanh quá), tổn thương myelin (do điều chỉnh natri máu tăng nhanh quá).

  1. PHÒNG BỆNH

Theo dõi natri máu và tình trạng cân bằng nước ở những người có nguy cơ hạ natri máu để điều chỉnh kịp thời.

Đái tháo đường ở Người cao tuổi

Thuốc chữa bệnh
-
0

Các khuyến cáo

•         Người lớn tuổi toàn vẹn về chức năng và nhận thức và có tuổi thọ cao kể nên được chăm sóc bệnh Đái tháo đường với mục tiêu tương tự như người trẻ tuổi. E.

•         Mục tiêu glucose huyết cho một số người lớn tuổi có thể cao hơn, tùy theo từng cá thể, nhưng nên tránh việc tăng đường huyết dẫn đến các triệu chứng hoặc nguy cơ của biến chứng tăng đường huyết cấp ở tất cả các bệnh nhân. E

•        Những yếu tố nguy cơ tim mạch khác nên được cân nhắc điều trị với khung thời gian hợp lý về lợi ích cũng như cá nhân bệnh nhân. Điều trị THA được chỉ định ở hầu hết người lớn tuổi, dùng thuốc hạ lipid huyết và aspirin có thể có lợi cho bệnh nhân có thời gian sống mong đợi ít nhất là tương đương với khung thời gian của các thử nghiệm phòng ngừa tiên phát và thứ phát. E

•        Sàng lọc các biến chứng của Đái tháo đường nên được cá thể hóa, nên đặc biệt chú ý đến các biến chứng có thể dẫn đến suy giảm chức năng. E

•        Người cao tuổi ( > 65 tuổi) bị bệnh Đái tháo đường nên được cân nhắc ưu tiên hàng đầu trong sàng lọc và điều trị trầm cảm. B

ĐTĐ là một vấn đề sức khỏe quan trọng của người lớn tuổi. Ít nhất 20% bệnh nhân trên 65 tuổi bị bệnh Đái tháo đường, và ước tính con số này sẽ tăng nhanh chóng trong những thập kỷ tới. Người lớn tuổi bị bệnh Đái tháo đường có tỉ lệ tử vong sớm, bị suy giảm chức năng, và có các bệnh lý kèm theo như cao huyết áp, bệnh tim – mạch vành và đột quỵ cao hơn so với những người không bị Đái tháo đường. Bệnh nhân lớn tuổi mắc bệnh Đái tháo đường cũng có nguy cơ gặp phải các vấn đề lão khoa thông thường như sử dụng nhiều thuốc, suy giảm nhận thức, tiểu không tự chủ, té ngã gây thương tích, và đau dai dẳng cao hơn các bệnh nhân lớn tuổi khác. Nên sàng lọc các biến chứng bệnh Đái tháo đường theo cá nhân bệnh nhân. Người lớn tuổi có nguy cơ bị trầm cảm cao nên cần được sàng lọc và điều trị đúng mức. Cần đặc biệt chú ý đến những biến chứng có thể phát triển trong một thời gian ngắn và/hoặc gây suy giảm chức năng đáng kể, chẳng hạn như biến chứng ở mắt và ở chân (Tham khảo báo cáo “Diabetes in Older Adults” của Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ (American Diabetes Asociation) để biết chi tiết.

Việc chăm sóc người lớn tuổi bị bệnh Đái tháo đường thường phức tạp do sự không đồng nhất về lâm sàng và chức năng của bệnh nhân. Một số bệnh nhân mắc bệnh Đái tháo đường nhiều năm trước đó có thể có các biến chứng đáng kể; các bệnh nhân mới được chẩn đoán có thể đã mắc bệnh nhiều năm mà chưa được phát hiện và đã có nhiều biến chứng; và các bệnh nhân còn lại thật sự là mới khởi phát gần đây với vài hoặc không có biến chứng. Một số bệnh nhân Đái tháo đường bị suy yếu do có các bệnh mãn tính khác kèm theo, như các bệnh liên quan đến Đái tháo đường, giới hạn thể chất hay nhận thức. Một số bệnh nhân Đái tháo đường khác có ít bệnh kèm theo và vẫn linh hoạt. Tuổi thọ của các bệnh nhân này rất khác nhau và thường cao hơn tuổi thọ mà các bác sĩ tiên lượng. Người chăm sóc sức khỏe cho người lớn tuổi có bệnh Đái tháo đường cần cân nhắc sự khác biệt này khi thiết lập và ưu tiên mục tiêu điều trị

Mục tiêu điều trị

Những nghiên cứu trong thời gian dài đã cho thấy các lợi ích của việc kiểm soát glucose huyết, huyết áp và lipid một cách tích cực. Các bệnh nhân có thể kéo dài tuổi thọ để có thể hưởng những lợi ích từ việc kiểm soát glucose huyết tích cực là những bệnh nhân có chức năng nhận thức và thể chất tốt, và những bệnh nhân chọn lựa cách này thông qua việc quyết định điều trị đồng thuận và được điều trị bằng các can thiệp và mục tiêu tương tự như với người trẻ tuổi bị Đái tháo đường. Với tất cả các bệnh nhân Đái tháo đường, việc liên tục hỗ trợ và giáo dục bệnh nhân tự quản lý bệnh là những thành phần quan trọng trong việc chăm sóc bệnh Đái tháo đường cho người lớn tuổi và những người chăm sóc họ.

Đối với những bệnh nhân có biến chứng Đái tháo đường tiến triển, có bệnh kèm theo ảnh hưởng đến tuổi thọ, hay suy giảm nhận thức hoặc chức năng đáng kể, mục tiêu đường huyết có thể ít chặt chẽ hơn. Những bệnh nhân này ít có khả năng hưởng lợi từ việc giảm nguy cơ biến chứng mạch máu nhỏ mà còn có nhiều khả năng bị tác dụng phụ nghiêm trọng do hạ đường huyết. Tuy nhiên, bệnh nhân Đái tháo đường kiểm soát đường huyết kém có thể bị biến chứng cấp tính của bệnh, bao gồm mất nước, giảm khả năng lành vết thương, hôn mê thẩm thấu. Mục tiêu đường huyết nên ở mức tối thiểu để tránh những hậu quả trên.

Mặc dù kiểm soát tăng đường huyết là quan trọng ở những người lớn tuổi bị bệnh Đái tháo đường, nhưng việc giảm nhiều tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong có lẽ là kết quả của việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch chứ không phải là từ việc kiểm soát đường huyết chặt chẽ đơn thuần. Đã có các bằng chứng mạnh mẽ từ các thử nghiệm lâm sàng về giá trị của việc điều trị THA ở người già. Có ít bằng chứng hơn cho việc điều trị hạ lipid máu và sử dụng aspirin, mặc dù các lợi ích của các biện pháp can thiệp phòng ngừa tiên phát và thứ phát có thể áp dụng đối với bệnh nhân có tuổi thọ bằng hoặc cao hơn khung thời gian trong các thử nghiệm lâm sàng.

 

Bảng 10.1 – Khung xem xét các mục tiêu điều trị về đường huyết, huyết áp, rối loạn lipid máu ở người lớn tuổi bị bệnh Đái tháo đường
Đặc điểm bệnh nhân/ tình trạng sức khỏe Cơ sở Mức mục tiêu HbA1C hợp lý Glucose đói hay trước ăn(mg/dL) Glucose trước khi ngủ

(mg/dL)

 Huyết áp (mmHg) Lipids
Khỏe mạnh (có vài bệnh mãn tính, tình trạng chức năng và nhận thức tốt) Tuổi thọ cao <7.5% 90-130 90-150 <140/90 Statin trừ khi có chống chỉ định hoặc không dung nạp
Phức tạp/trung bình (nhiều bệnh mãn tính, hoặc trên 2 hoạt động thường nhật bị suy giảm hoặc suy giảm nhận thức nhẹ đến trung bình) Tuổi thọ

trung

bình,

gánh nặng điều trị cao, dễ bị hạ đường huyết, nguy cơ té ngã

 <8% 90-150 100-180 <140/90 Statin trừ khi có chống chỉ định hoặc không dung nạp
Rất phức tạp/ sức khỏe kém (chăm sóc dài hạn hoặc bệnh mạn tính giai đoạn cuối hoặc suy giảm nhận thức trung bình đến nặng hoặc trên 2 hoạt động thường nhật phải phụ thuộc) Tuổi thọ hạn chế, lợi ích không chắc chắn <8.5% 100-180 110-200 <150/90 Xem xét lợi ích của statin (Phòng ngừa thứ phát hơn là tiên phát)

Bảng trình bày sự đồng thuận về việc cân nhắc các mục tiêu điều trị về đường huyết, huyết áp, và rối loạn
lipid máu ở người lớn tuổi bị bệnh ĐTĐ. Sự phân loại các đặc điểm của bệnh nhân là các khái niệm chung.
Không phải mỗi bệnh nhân sẽ rơi vào một loại nhất định. Cân nhắc ý kiến của bệnh nhân và người chăm sóc
là một khía cạnh quan trọng trong cá thể hóa điều trị. Thêm vào đó, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và ý
kiến có thể thay đổi theo thời gian.
ADL: các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
‡ Mục tiêu HbA1c thấp hơn có thể được thiết lập cho bệnh nhân nếu có thể đạt được mà không tái phát hoặc
bị hạ đường huyết nặng hay có gánh nặng điều trị quá mức.
* Có nhiều bệnh mãn tính kèm theo là tình trạng nghiêm trọng cần phải sử dụng thuốc hoặc quản lý lối sống
và có thể bao gồm viêm khớp, ung thư, suy tim sung huyết, trầm cảm, khí phế thủng, té ngã, THA, tiểu không
tự chủ, bệnh thận mạn tính giai đoạn 3 hoặc nặng hơn, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. ―Nhiều‖ ở đây có nghĩa là
DƯỢC LÂM SÀNG

it nhất là 3, nhưng có nhiều bệnh nhân có thể có 5 hoặc nhiều hơn bệnh cùng lúc.

** Sự hiện diện của một căn bệnh mạn tính giai đoạn cuối, chẳng hạn như suy tim sung huyết giai đoạn 3-4 hoặc bệnh phổi phụ thuộc oxy, bệnh thận mạn tính cần phải lọc máu, hoặc ung thư di căn không được kiểm soát, có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hoặc suy giảm tình trạng chức năng và làm giảm tuổi thọ đáng kể.

A1C là 8,5% tương đương với lượng glucose trung bình ước tính khoảng 200 mg/dL. Nới lỏng mục tiêu đường huyết hơn so với mức này có thể khiến bệnh nhân có nguy cơ cấp tính do đường niệu, mất nước, hội chứng tăng đường huyết thẩm thấu, và chậm lành vết thương.

Hạ đường huyết

Những người lớn tuổi có nguy cơ hạ đường huyết cao hơn vì nhiều lý do, bao gồm cả thiếu hụt insulin và suy thận tiến triển. Thêm vào đó, họ có thường bị suy giảm nhận thức mà không được phát hiện, gây khó khăn trong các hoạt động tự chăm sóc phức tạp (ví dụ, theo dõi lượng đường, điều chỉnh liều insulin, .v.v.). Những suy giảm này có liên quan với việc tăng nguy cơ hạ đường huyết và hạ đường huyết nghiêm trọng sẽ dẫn đến mất trí nhớ. Vì vậy, điều quan trọng là phải thường xuyên sàng lọc những bệnh nhân lớn tuổi về rối loạn chức năng nhận thức và thảo luận về những phát hiện với người chăm sóc. Việc hạ đường huyết nên được theo dõi cẩn trọng, và các mục tiêu đường huyết có thể cần phải được điều chỉnh để phù hợp với các nhu cầu thay đổi của người lớn tuổi.

Điều trị dùng thuốc

Chăm sóc đặc biệt là yêu cầu trong việc kê đơn và theo dõi điều trị bằng thuốc ở bệnh nhân lớn tuổi. Chi phí có thể là một yếu tố quan trọng, đặc biệt là ở những người lớn tuổi phải dùng nhiều loại thuốc. Có thể có chống chỉ định với metformin vì suy giảm chức năng thận hoặc suy tim nghiêm trọng. Thiazolidinedione, nếu sử dụng, nên sử dụng rất thận trọng ở những người đang bị, hoặc có nguy cơ suy tim sung huyết và liên quan đến gãy xương. Sulfonylurea, hay các thuốc kích thích tiết insulin khác, và insulin có thể gây hạ đường huyết. Sử dụng insulin đòi hỏi bệnh nhân hoặc người chăm sóc có thị giác, kỹ năng vận động và khả năng nhận thức tốt. Các chất ức chế dipeptidyl peptidase-4 và đồng vận GLP-1 có ít tác dụng phụ, nhưng chi phí có thể là một rào cản với một số bệnh nhân lớn tuổi. Một thử nghiệm lâm sàng, Saxagliptin Assessment of Vascular Outcomes Recorded in Patients with Diabetes Mellitus-Thrombolysis in Myocardial Infarction 53 (SAVOR-TIMI 53), đánh giá saxagliptin (một chất ức chế dipeptidyl peptidase-4) và tác động của nó đối với tim mạch. Các bệnh nhân được điều trị bằng saxagliptin có nhiều khả năng phải nhập viện vì suy tim hơn những người sử dụng giả dược (3,5% so với 2,8%, theo ước tính Kaplan-Meier trong 2 năm; tỷ số nguy cơ 1,27 [95% CI 1.07-1.51] ; P=0.007).

Thận ứ nước do hẹp khúc nối bể thận – niệu quản

Thuốc chữa bệnh
-
0

I. ĐẠI CƯƠNG

  • Thận ứ nước là do tắc nghẽn bẩm sinh dòng nước tiểu từ bể thận xuống niệu quản, làm dãn nở hệ thống thu thập nước tiểu gây nguy cơ giảm chức năng thận, nhiễm trùng tiểu hay tạo sỏi về sau
  • Tần suất chiếm khoảng 1/1.500, nam nhiều hơn nữ (65% ở nam), bên trái nhiều hơn phải (1,5/1), cả hai bên khoảng 5%
  • Nguyên nhân:

+ Nội tại: thường gặp nhất và thường là bẩm sinh, có thể do hẹp khẩu kính khúc nối niệu quản – bể thận, fibromuscular polyps, nếp gấp niệu quản bẩm sinh hay đoạn mất nhu động (aperistaltis segment)

+ Ngoại lai: có thể do niệu quản bám vào bể thận ở vị trí cao làm cho khúc nối bị gập góc, viêm, khối u, bất thường mạch máu cực dưới

– Ngoài ra, đôi khi có hẹp niệu quản mắc phải do chấn thương, phẫu thuật hay do trào ngược bàng quang – niệu quản

II. LÂM SÀNG

  • Phát hiện trước sanh dựa vào siêu âm tiền sản (thai tuần thứ 15).
  • Sau sanh: phát hiện tình cờ trên siêu âm bụng tổng quát, biểu hiện khác nhau tuỳ theo tuổi
  • Trẻ nhỏ: khối u bụng ở hố thận hay chiếm gần hết nửa ổ bụng, bề mặt u nhẵn, đều, không đau, kích thuớc không thay đối u ở bụng.
  • Trẻ lớn: đau bụng, có thể kèm theo nôn, buồn nôn, nhiễm trùng tiểu, tiểu máu.

III. CẬN LÂM SÀNG

1. Siêu âm

Để chẩn đoán (trước sinh và sau sinh) và theo dõi diễn tiến.

  • Đánh giá độ dày chủ mô thận, đo đường kính trước sau của bể thận, đánh giá mức độ ứ nướ
  • Phân biệt với các bệnh lý khác như dãn bể thận do trào ngược bàng quang – niệu quản, tắc khúc nối bàng quang – niệu quản, loạn sản thận.

2. UIV (chụp hệ niệu cản quang đường tĩnh mạch)

  • Chụp sau sinh 1 tháng.
  • Cho biết chủ yếu về giải phẫu, các dấu hiệu chính: bài xuất thuốc cản quang chậm, dãn bể thận, đài thận, cản quang qua khúc nối chậm (>20 phút), không thấy niệu quản cùng bên.
  • Chụp UIV trong cơn đau
  • Thận câm trên UIV không có nghĩa là thận mất hoàn toàn chức năng

3. VCUG (chụp bàng quang – niệu đạo lúc tiểu)

Xét nghiệm thường quy vì 10% thận ứ nước do hẹp khúc nối bể thận – niệu quản phối hợp với trào ngược bàng quang – niệu quản.

4. Xạ hình thận với DTPA có test lasilix

  • Đánh giá chức năng thận và tình trạng tắc nghẽn ở khúc nối
  • Tiêm thuốc lợi tiểu sau khi tiêm chất phóng xạ 20 phút: 50% chất phóng xạ phải được đào thải qua khúc nối trong 10 phút. Nếu lâu hơn 20 phút thì nghĩ có tắc ở khúc nối
  • Một số yếu tố làm sai lệch kết luận: chức năng thận kém (<20% độ lọc quản cầu), tình trạng thiếu nước trước khi làm xét nghiệm, tiêm thuốc lợi tiểu sớm trước khi phóng xạ bài tiết, trẻ sơ sinh dưới 2 tuần tuổi
  • Bệnh nhân phải được uống nước 2 giờ trước và đặt thông tiểu trong thời gian xét nghiệm

IV. ĐIỀU TRỊ

  1. Điều trị bảo tồn
    • Theo dõi trong năm đầu tiên sau sinh qua siêu âm.
    • Không có triệu chứng (đau bụng, nhiễm trùng tiểu).
    • Bể thận không tăng kích thước trong quá trình theo dõi.
    • Chức năng tương đối mỗi thận ổn định hoặc cải thiện hơn trong quá trình theo dõi.
  2. Chỉ địnhphẫu thuật: khi có thay đổi chức năng.
    • Thận ứ nước độ 3 trên siêu âm và có tắc nghẽn trên xạ hình hay chức năng giảm < 40%.
    • Thận dãn nở có chức năng giảm
    • Kích thước bể thận tăng trong quá trình theo dõi mặc dù chức năng ổn định
  • Thận nước 2 bên kích thước vừa đến nặng
  • Phương pháp:

+  Nguyên tắc:

  • Cắt bỏ đoạn hẹp và tạo hình lại khúc nối bể thận – niệu quản
  • Chỉ khâu PDS 0, 7.0 nếu là ở trẻ sơ sinh.
  • Đặt nòng niệu quản và dẫn lưu bể thận: tùy trường hợp, tùy theo thói quen của phẫu thuật viên.
  • Dẫn lưu thận hoặc bể thận khi thận có chức năng quá kém (< 10%). Sau dẫn lưu 4 tuần, đánh giá lại chức năng thận: nếu nước tiểu ra tốt thì tạo hình, ngược lại nếu không còn bài tiết thì cắt bỏ thận

+  Kỹ thuật:

  • Kỹ thuật tạo hình bể thận theo Anderson – Hynes:
    • Đường mổ ngang phía bụng và đường lưng
    • Vào hố thận ngoài phúc mạc
    • Cắt bỏ khúc nối
    • Kiểm tra sự lưu thông khúc nối niệu quản-bàng quang
    • Cắt bớt một phần bể thận để làm hẹp bớt bể thận, cắt đầu trên niệu quản theo đường chéo.
    • Nối đầu trên niệu quản vào phần thấp nhất bể thận
    • Đặt nòng niệu quản bằng (± nephrostomy),
    • Dẫn lưu hố thận bằng minivac.
    • Nội soi sau phúc mạc hoặc xuyên phúc mạc

V. BIẾN CHỨNG

  • Rò miệng nối
  • Tắc miệng nối
  • Hẹp miệng nối

VI. THEO DÕI SAU MỔ

  • Thông tiểu: ra nước tiểu hồng thì rút sau 24 giờ. Nếu nước tiểu vàng trong không có máu: chụp KUB kiểm tra thông JJ
  • Dẫn lưu minivac: rút sau 24 – 48 giờ nếu không ra gì thêm.
  • Nếu có đặt transpyeloplastik stent: rút minivac sau khi rút Kẹp stent sau 36 – 72 giờ, theo dõi đau bụng, ói, dẫn lưu minivac. Rút stent sau kẹp 5 ngày.
  • Hẹn bệnh nhân nhập viện 1 tháng sau để rút JJ
  • Tái khám sau 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng, 24 tháng.

BÉCILAN – Vitamin

Thuốc chữa bệnh
-
0
  • Dạng viên : Điều trị thiếu vitamine B6. Dạng tiêm : Điều trị thiếu vitamine B6, khi không dùng được dạng uống.

THUỐC BÉCILAN

DB PHARMA

Viên nén dễ bẻ 250 mg : hộp 40 viên.

Dung dịch tiêm 250 mg/5 ml : ống 5 ml, hộp 5 ống.

THÀNH PHẦN

cho 1 viên
Pyridoxine chlorhydrate 250 mg
ho 1 ống thuốc tiêm 5 ml
Pyridoxine chlorhydrate 250 mg

DƯỢC LỰC

Vitamine B6.

DƯỢC ĐỘNG HỌC

Pyridoxine được hấp thu ở ruột non và được phosphoryl hóa thành các dẫn xuất có hoạt tính : pyridoxine-phosphate, kế đó là pyridoxal phosphate. Pyridoxine chủ yếu được tích trữ ở gan, sau đó được đào thải qua nước tiểu chủ yếu dưới dạng các chất chuyển hóa.

Pyridoxine qua được nhau thai và sữa mẹ.

CHỈ ĐỊNH

  • Dạng viên : Điều trị thiếu vitamine B6.
  • Dạng tiêm : Điều trị thiếu vitamine B6, khi không dùng được dạng uống.

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

  • Quá mẫn với thành phần của thuốc.
  • L vodopa (xem Tương tác thuốc).

CHÚ Ý ĐỀ PHÒNG và THẬN TRỌNG LÚC DÙNG

Trong thành phần của dung dịch tiêm có chứa sulfites, chất này có thể gây ra hoặc làm nặng thêm các phản ứng dạng choáng phản vệ.

LÚC CÓ THAI và LÚC NUÔI CON BÚ

Lúc có thai :

Không có nghiên cứu về tác động gây quái thai của pyridoxine trên động vật. Trên lâm sàng, cho đến nay chưa có trường hợp nào được ghi nhật bị dị tật hay độc phôi do dùng thuốc, tuy nhiên không thể loại hẳn mọi nguy cơ. Do thận trọng, không nên dùng thuốc này trong thời gian mang thai.

Lúc nuôi con bú :

Vitamine B6 qua được sữa mẹ, do đó tránh dùng thuốc trong thời gian cho con bú.

TƯƠNG TÁC THUỐC

Chống chỉ định phối hợp :

  • Lévodopa : ức chế hoạt tính của lévodopa khi dùng chất này mà không kèm theo chất ức chế men dopadécarboxylase ngoại biên. Tránh dùng phối hợp với pyridoxine mà không kèm theo chất ức chế dopadécarboxylase.

TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN

Một số biểu hiện thần kinh, hiếm gặp và sẽ khỏi khi ngưng thuốc, có thể xảy ra sau khi dùng liều cao hay kéo dài vitamine B6.

LIỀU LƯỢNG và CÁCH DÙNG

Dùng cho người lớn. Dạng viên :

1-4 viên/ngày, uống với một ít nước. Dạng tiêm :

1-2 ống/ngày, tiêm IM hay IV.

BẢO QUẢN

Dạng tiêm : Bảo quản tránh ánh sáng.

Dạng viên nén : Bảo quản ở nhiệt độ dưới 25oC.

Chẩn đoán và điều trị bệnh Viêm mũi họng cấp tính

Thuốc chữa bệnh
-
0

Viêm mũi họng cấp tính là viêm cấp tính niêm mạc vùng mũi và họng, thường kết hợp với viêm amiddan, VA,… thuộc vòng bạch huyết Waldeyer khi bệnh nhân còn các tổ chức lympho này. Đây là một bệnh lý cấp tính hay gặp trong chuyên khoa tai mũi họng, có thể xuất hiện đơn thuần hoặc là biểu hiện viêm long đường hô hấp trên trong giai đoạn đầu của nhiều bệnh nhiễm trùng lây.

NGUYÊN NHÂN

Viêm mũi họng cấp tính thường gặp vào mùa lạnh, khi thời tiết thay đổi, khởi đầu là một viêm nhiễm virus, dưới tác dụng của độc tố sức đề kháng giảm sút, là điều kiện cho bội nhiễm vi trùng, thường là vi trùng nằm vùng có sẵn trong mũi họng như liên cầu, phế cầu đặc biệt là liên cầu bê-ta tan huyết nhóm A, có thể lây lan trong cộng đồng từ nước bọt, nước mũi do khi nói, khi ho hay hắt hơi…

Viêm mũi họng đỏ cấp đơn thuần hay kết hợp có bựa trắng

Có thể do vi khuẩn hoặc virus.

  • Do vi khuẩn

Chiếm 20-40% tổng số viêm mũi họng gồm:

Liên cầu bê- ta tan huyết nhóm A,B,C,G

Haemophilus influenzae

Tụ cầu vàng

Moraxella catarrhalis

Các vi khuẩn kị khí

  • Do virus

Chiếm 60-80% gồm:

Adénovirus

Virus cúm

Virus para – influenzae

Virus Coxsakie nhóm A hoặc B trong đó nhóm A gây viêm họng có bóng nước Herpanginne.

Virus Herpesgây viêm họng có bóng nước nhưng gây viêm miệng nhiều hơn ở họng.

Virus Zona gây viêm họng có bóng nước

Epstein Barr Virus (E.B.V) gây bệnh bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn và gây viêm mũi họng cấp tính.

  • Viêm mũi họng loét

Chỉ xẩy ra ở khoảng 5%.

Thường bị một bên như viêm họng cấp Vincent, săng giang mai, bị cả hai bên như viêm họng do các bệnh về máu như bệnh bạch cầu cấp, bệnh mất bạch cầu hạt, viêm họng có giả mạc như viêm họng bạch hầu…

CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán xác định

Lâm sàng

Bệnh thường xẩy ra đột ngột với các triệu chứng toàn thân, cơ năng và thực thể như sau:

  • Triệu chứng toàn thân: có thể chỉ sốt vừa 380C -390C nhưng cũng có khi sốt cao 400C ở trẻ em, ớn lạnh, nhức đầu, đau mình mẩy, mệt mỏi, chán ăn, không làm việc được.
  • Triệu chứng cơ năng: nuốt đau, đau nhói lan lên tai, ho kích thích, lúc đầu ho khan, sau ho có đờm, thường có ngạt mũi, chảy mũi nước, lúc đầu trong nhầy, sau đục. Tiếng nói mất trong hay khàn nhẹ.
  • Triệu chứng thực thể: niêm mạc họng đỏ rực, xuất tiết, trẻ em, hay bệnh nhân trẻ tuổi hai amiđan sưng to, sung huyết, hay có những chấm mủ trắng, bựa trắng phủ trên bề mặt amiđan. Niêm mạc mũi sung huyết, xuất tiết nhầy, có thể có sưng hạch góc hàm, ấn đau nhẹ.

Cận lâm sàng

Thông thường viêm mũi họng cấp không cần xét nghiệm cận lâm sàng vì chỉ cần dựa vào triệu chứng toàn thân, cơ năng và đặc biệt khám thực thể vùng mũi họng là đủ, nhưng nếu viêm mũi họng có xu hướng nặng kéo dài dễ gây biến chứng thì phải xét nghiệm vi trùng làm kháng sinh đồ thì điều trị có hiệu quả hơn. Đặc biệt nếu nghi các bệnh lây nhiễm nguy hiểm thì bắt buộc phải xét nghiệm để phòng dịch như bạch hầu, lao, giang mai,. các xét nghiệm cơ bản khác cũng có thể làm để tham khảo như công thức bạch cầu, nếu số lượng giảm và nhiều lympho thì có thể nhiễm virus, số lượng tăng chủ yếu đa nhân trung tính trong nhiễm vi trùng hay giai đoạn bội nhiễm của nhiễm virus. Làm phản ứng ASLO tìm kháng thể trong nhiễm liên cầu bê-ta.

Chẩn đoán phân biệt

Cần xác định nguyên nhân chính gây nên viêm mũi họng ở một số trường hợp như dị vật mũi gây viêm mũi cấp thường chỉ điều trị một bên, viêm mũi họng trong giai đoạn đầu một số bệnh nhiễm trùng lây như sởi, thủy đậu, cảm cúm. Lúc này điều trị bệnh chính gây ra là quan trọng chứ không chỉ triệu chứng về mũi họng.

ĐIỀU TRỊ

Nguyên tắc điều trị

Nhiều tác giả trong và ngoài nước đều thống nhất rằng tất cả mọi viêm mũi họng đỏ cấp, có chấm mủ trắng hay bựa trắng trên bề mặt amidal đều phải điều trị như viêm mũi họng đỏ cấp do liên cầu khi chưa có xét nghiệm phân loại vi khuẩn hay virus. Đó là điều trị kháng sinh, hạ sốt, kháng viêm, giảm đau, sát trùng họng và nhỏ mũi sát khuẩn, co mạch, chống dị ứng…

Sơ đồ / Phác đồ điều trị

Dù chưa có xét nghiệm vi trùng, virus, kháng sinh đồ, kháng virus đồ thì chúng ta cũng phải điều trị kháng sinh ngay cho kịp thời, khi có kết quả xét nghiệm (thường sau 3,4 ngày) ta lại điều chỉnh phù hợp kháng sinh đồ

Kháng sinh.

Hạ sốt giảm đau.

Giảm viêm.

Điều trị kháng sinh theo đúng kháng sinh đồ.

Chế độ ăn uống và sinh tố nâng cao thể trạng.

Điều trị cụ thể

  • Kháng sinh

Peniciline V uống 50-100 Ul/kg cho trẻ, 3 triệu UI cho người lớn, chia 3 lần trong ngày kéo dài trong 10 ngày.

Peniciline chậm loại Benzathin-Peniciline G liều 600.000UI cho trẻ < 30kg 1,2 triệu UI cho trẻ > 30kg và 2,4 triệu UI cho người lớn.

Cephalosporine thế hệ 1, hoặc Peniciline A (Amoxicilline) trong 10 ngày.

Trường hợp bệnh nhân dị ứng với Peniciline thì có thể thay thế nhóm Macrolide như Rulide, Zithromax, Dynabac, hay Josacine trong 5-7 ngày.

Tốt nhất là điều trị theo kháng sinh đồ nếu có kết quả xét nghiệm sớm, phải thay đổi thuốc kịp thời.

  • Hạ sốt, giảm đau, kháng viêm

Paracetamol, Anphachymotrypsine, cho liều phù hợp với trẻ em và người lớn, uống sau ăn, lưu ý hỏi tiền sử viêm dạ dày tá tràng để chống chỉ định vì hầu như tất cả các thuốc giảm đau hạ sốt đều có nguy cơ chảy máu dạ dày và hệ thống đường tiêu hóa.

  • Chế độ dinh dưỡng, sinh tố

Chế độ dinh dưỡng tốt, nhiều chất, dễ tiêu hóa, giàu năng lượng, đặc biệt cung cấp các loại trái cây, nhiều vitamine C, B1.

TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG

Diễn biến, tiên lượng

  • Nếu viêm mũi họng do virus thì chỉ sau 3-5 ngày là tự khỏi, các triệu chứng giảm dần rồi hết.
  • Nếu viêm mũi họng do virus bị bội nhiễm đặc biệt bội nhiễm liên cầu bệnh sẽ kéo dài hơn, cần điều trị kháng sinh có hệ thống nếu không dễ bị biến chứng.

Biến chứng

  • Biến chứng tại chỗ: viêm tấy, áp xe quanh amiđan, áp xe thành sau, thành bên họng, biến chứng viêm mũi xoang cấp, viêm tấy hoại thư vùng cổ họng ít gặp, nhưng nếu gặp thì tiên lượng rất nặng.
  • Biến chứng gần: viêm thanh khí phế quản, viêm phổi, viêm tai giữa cấp, viêm xoang cấp.
  • Biến chứng xa: viêm cầu thận, viêm khớp, viêm màng tim, choáng nhiễm độc liên cầu, hoặc có thể nhiễm trùng máu.

PHÒNG BỆNH

  • Nâng cao mức sống để tăng sức đề kháng cơ thể, sống trong môi trường trong sạch, không ô nhiễm.
  • Phòng hộ lao động tốt, chống bụi, chống nóng, bỏ thuốc lá, bỏ rượu, vệ sinh răng miệng tốt, tiêm chủng mở rộng triệt để cho trẻ em, điều trị tích cực các bệnh mũi xoang, viêm họng, viêm amiđan, VA bệnh nhân đang mắc mạn tính.

Điều trị viêm mũi họng cấp tính đúng quy cách tránh biến chứng xẩy ra.

Sai khớp cắn loại II do quá phát xương hàm trên

Thuốc chữa bệnh
-
0

I. ĐỊNH NGHĨA

Là tình trạng sai khớp cắn mà ở tư thế cắn trung tâm, múi ngoài gần của răng hàm lớn vĩnh viễn thứ nhất hàm trên khớp về phía gần so với rãnh ngoài gần của răng hàm lớn vĩnh viễn thứ nhất hàm dưới, nhưng tương quan xương hàm trên nhô ra trước so với cấu trúc nền sọ, xương hàm dưới ở vị trí bình thường.

II. NGUYÊN NHÂN

  • Di truyền
  • Thói quen xấu: thở miệng, bú bình kéo dài không được điều trị sớm
  • Không rõ nguyên nhân.

III. CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán xác định:

Lâm sàng

  • Ngoài mặt

Kiểu mặt lồi khi nhìn nghiêng.

Góc mũi môi nhọn

  • Trong miệng

Ở tư thế cắn trung tâm

+ Tương quan răng hàm lớn thứ nhất hai hàm: múi ngoài gần của răng hàm lớn vĩnh viễn thứ nhất hàm trên khớp về phía gần so với rãnh ngoài gần của răng hàm lớn vĩnh viễn thứ nhất hàm dưới.

+ Tương quan răng nanh loại II một bên hoặc hai bên theo phân loại Angle.

  • Độ cắn chìa có thể tăng.
  • Trục các răng cửa hàm dưới thường ngả trước nhiều và trồi cao để bù trừ sự mất cân xứng xương hai hàm.
  • Thường có khớp cắn sâu.
  • Cung hàm trên có thể bình thường hoặc hẹp
  • Đường cong Spee sâu.
  • Có thể có các triệu chứng của thói quen xấu gây ra sai khớp cắn loại II

Cận lâm sàng

Trên mẫu hàm thạch cao

  • Độ cắn chìa tăng.
  • Tương quan răng nanh loại
  • Tương quan răng hàm lớn thứ nhất loại

X quang phim sọ nghiêng (Cephalometrics)

  • Tương quan xương hai hàm loại II

+  Số đo góc ANB tăng.

+  Chỉ số Wits tăng.

  • Xương hàm trên nhô ra trước so với nền sọ

+  Số đo góc SNA tăng.

+  Chỉ số A-N Perp tăng.

  • Xương hàm dưới bình thường

+ Số đo góc SNB nằm trong giá trị bình thường.

+ Chỉ số Pog-NPerp bình thường.

+ Góc trục mặt bình thường.

Chẩn đoán phân biệt

  • Sai khớp cắn loại II do răng: Phân biệt dựa vào phim X quang sọ nghiêng với đặc điểm tương quan xương hai hàm là loại I.
  • Sai khớp cắn loại II do xương hàm dưới: Phân biệt dựa vào phim X quang sọ nghiêng Cephalometrics với các đặc điểm:

+ Số đo góc SNA bình thường,

+ Chỉ số A-Nper bình thường.

+  Số đo góc SNB giảm.

+ Chỉ số Pog-Nper tăng.

– Sai khớp cắn loại II do xương hai hàm: Phân biệt dựa vào phim X quang sọ nghiêng với các đặc điểm:

+  Số đo góc SNA tăng.

+  Số đo góc SNB giảm.

+ Chỉ số A-Nperp tăng.

+ Chỉ số Pog-Nper tăng.

IV. ĐIỀU TRỊ

Nguyên tắc

  • Đảm bảo độ ổn định.
  • Cải thiện về thẩm mỹ.
  • Tạo lập lại tương quan hai hàm lý tưởng nhất là lý tưởng nhất là tương quan xương loại I, khớp cắn loại I cả răng hàm lớn và răng nanh, nếu không thì ít nhất phải đạt được tương quan răng nanh loại

Điều trị cụ thể

  • Bệnh nhân còn trong thời kỳ tăng trưởng

Ngăn chặn sự phát triển của xương hàm trên bằng khí cụ Headgear tùy theo các trường hợp :

+    Sử dụng Headgear kéo cao nếu bệnh nhân có khớp cắn hở, kiểu mặt dài.

+ Sử dụng Headgear kéo thấp nếu bệnh nhân có khớp cắn sâu.

+ Sử dụng Headgear kéo phối hợp nếu độ cắn phủ bình thường.

+ Lực kéo Headgear mỗi bên: 350- 450gram.

+ Thời gian đeo Headgear trong ngày: ít nhất 14 h/ngày.

+ Thời gian điều trị với Headgear: thường khoảng 6 tháng đến 12 tháng.

Đánh giá lại tương quan xương hai hàm trên phim X

Tạo lập lại tương quan răng hai hàm:

+  Gắn mắc cài hai hàm.

+ Sắp xếp và làm thẳng các răng theo chiều ngang và chiều đứng.

+  Hoàn thiện.

+  Điều trị duy trì.

  • Bệnh nhân đã hết thời kỳ tăng trưởng

Điều trị bù trừ (ngụy trang)

+    Nhổ răng tạo khoảng

+    Sắp xếp kéo lùi các răng trước.

+ Điều chỉnh tương quan răng hai hàm cho tới khi đạt khớp cắn loại I, ít nhất phải đạt được tương quan răng nanh loại I.

+  Hoàn thiện.

+  Điều trị duy trì.

– Phẫu thuật chỉnh hình xương hàm trên: áp dụng trong các trường hợp nặng không thể điều trị bù trừ bằng nắn chỉnh răng đơn thuần.

V. TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG

  • Tiên lượng

Tình trạng khớp cắn loại II do quá phát xương hàm trên thường gây sang chấn các răng trước hai hàm, viêm quanh răng và có thể gây mất răng sớm, ảnh hưởng đến chức năng và thẩm mỹ.

Nếu điều trị đúng phác đồ nói trên thì tiên lượng tốt

  • Biến chứng

Sang chấn các răng trước hai hàm.

Đau khớp thái dương hàm.

Rối loạn khớp thái dương hàm.

VI. PHÒNG BỆNH

  • Cần khám, phát hiện và điều trị sớm loại bỏ các thói quen xấu
  • Điều trị sớm khi bệnh nhân còn trong thời kỳ tăng trưởng

Nhiễm Herpes là gì?

Nguyễn Hà
-
0

Nhiễm herpes là một nhóm các bọng nước nhỏ, đau đớn do virus herpes simplex (HSV) gây ra. Chúng còn được gọi là bọng nước sốt hoặc herpes labialis.

Khoảng 90% người trên thế giới có ít nhất một dạng của HSV.

Các triệu chứng thường nghiêm trọng nhất trong lần đầu tiên bạn bị nhiễm herpes. Nhiễm herpes lần đầu có thể khiến một đứa trẻ bị ốm nặng.

Sau đợt bùng phát đầu tiên, cơ thể bạn nên tạo ra kháng thể và bạn có thể không bao giờ bị nhiễm trùng nữa. Nhưng nhiều người bị nhiễm herpes quay lại nhiều lần.

Nhiễm herpes, hay bọng nước sốt, là nhóm các bọng nước nhỏ trên môi và xung quanh miệng. Da xung quanh các bọng nước thường đỏ, sưng và đau.

Triệu chứng của nhiễm herpes

Nhiễm herpes thường xuất hiện ở bên ngoài miệng và môi, nhưng bạn cũng có thể bị ở mũi và má.

Bạn có thể bị nhiễm herpes muộn nhất là 20 ngày sau khi nhiễm virus. Vết loét có thể xuất hiện gần nơi virus xâm nhập vào cơ thể bạn.

Nhiễm herpes xảy ra theo từng giai đoạn:

  1. Bạn có cảm giác tê, nóng hoặc ngứa.
  2. Khoảng 12-24 giờ sau, bọng nước hình thành. Khu vực đó trở nên đỏ, sưng và đau.
  3. Các bọng nước vỡ ra và dịch chảy ra. Điều này thường kéo dài từ 2 đến 3 ngày.
  4. Một lớp vảy hình thành trên vết loét. Nó có thể nứt hoặc chảy máu.
  5. Lớp vảy rơi ra.

Bạn cũng có thể có lợi mạch hoặc sưng nướu, sưng hạch ở cổ, sốt hoặc đau cơ.

Nhiễm lần đầu cũng có thể gây ra:

  • Đau và nóng trong miệng
  • Đau họng
  • Đau khi nuốt
  • Đau đầu
  • Đau dạ dày

Nguyên nhân của nhiễm herpes

Bạn mắc HSV khi tiếp xúc với người hoặc vật mang virus. Ví dụ, bạn có thể bị khi hôn người bị virus hoặc chia sẻ dụng cụ ăn uống, khăn tắm hoặc dao cạo.

Có hai loại virus có thể gây ra nhiễm herpes: HSV-1 và HSV-2. Cả hai loại cũng có thể gây ra tổn thương trên cơ quan sinh dục và có thể lây qua quan hệ tình dục bằng miệng.

Loại 1 thường gây ra nhiễm herpes, trong khi loại 2 chủ yếu gây ra herpes sinh dục, nhưng cả hai có thể xuất hiện ở cả hai khu vực.

Một số yếu tố có thể kích hoạt đợt bùng phát bao gồm:

  • Một số thực phẩm
  • Căng thẳng
  • Sốt
  • Cảm lạnh
  • Dị ứng
  • Mệt mỏi
  • Cháy nắng hoặc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời mạnh
  • Công việc nha khoa hoặc phẫu thuật thẩm mỹ
  • Kỳ kinh nguyệt

Các yếu tố nguy cơ của nhiễm herpes

Nhiễm herpes thường không nghiêm trọng, nhưng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng đối với những người có hệ miễn dịch yếu do AIDS, bệnh lý khác hoặc thuốc.

Nếu bạn bị eczema nghiêm trọng, bạn có thể bị nhiễm herpes trên một số vùng lớn của cơ thể.

Chẩn đoán nhiễm herpes

Bác sĩ có thể chẩn đoán nhiễm herpes chỉ bằng cách nhìn vào các bọng nước. Họ cũng có thể lấy mẫu bọng nước và kiểm tra dịch để tìm HSV.

Điều trị nhiễm herpes

Hiện chưa có cách chữa khỏi nhiễm herpes. Khi bạn đã mắc virus, nó sẽ ở lại trong cơ thể bạn. Các vết loét thường tự lành trong 1 hoặc 2 tuần.

Điều trị và phòng ngừa nhiễm herpes

Các loại thuốc kháng virus có thể thúc đẩy quá trình lành, đặc biệt nếu bạn dùng chúng khi có dấu hiệu bùng phát đầu tiên. Bác sĩ có thể chỉ định cho bạn sử dụng:

  • Kem thoa lên vết loét. Acyclovir (Zovirax) và penciclovir (Denavir) yêu cầu có đơn thuốc, hoặc bạn có thể mua docosanol (Abreva) không cần đơn.
  • Viên thuốc nuốt, như acyclovir (Sitavig, Zovirax), famciclovir (Famvir) hoặc valacyclovir (Valtrex). Bạn cần đơn thuốc để mua những loại này.
  • Thuốc tiêm vào máu (gọi là tiêm tĩnh mạch hoặc IV), như cidofovir (Vistide) hoặc foscarnet (Foscavir), nếu bạn có một trường hợp nghiêm trọng. Acyclovir cũng có thể được tiêm.

Một số biện pháp tại nhà có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn trong khi bạn hồi phục:

  • Chườm lạnh, ẩm
  • Thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen và ibuprofen
  • Kem giảm đau có benzocaine hoặc lidocaine
  • Điều trị bằng rượu để làm khô các bọng nước
  • Son dưỡng môi và kem giữ độ ẩm

Biến chứng do nhiễm herpes

Biến chứng từ nhiễm herpes là hiếm, nhưng có thể xảy ra nếu virus lan sang một phần khác của cơ thể bạn, bao gồm:

  • Ngón tay: Nhiễm trùng này được gọi là herpeswhitlow.
  • Cơ quan sinh dục: Bạn có thể có mụn cóc hoặc loét trên cơ quan sinh dục hoặc hậu môn.
  • Các vùng da khác: Nếu bạn bị eczema và bị nhiễm herpes, hãy gặp bác sĩ ngay lập tức để tránh một tình trạng nghiêm trọng gọi là eczema herpeticum. Phát ban đau đớn này che phủ các khu vực lớn của da.
  • Mắt: Viêm giác mạc HSV, một nhiễm trùng ở giác mạc của bạn, có thể gây mù.
  • Não hoặc tủy sống: Virus có thể gây viêm nghiêm trọng gọi là viêm màng não hoặc viêm não, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu.

Phòng ngừa nhiễm herpes

Để giảm nguy cơ bùng phát tiếp theo:

  • Nghỉ ngơi đầy đủ. Thiếu ngủ làm suy yếu hệ miễn dịch của bạn, vì vậy bạn dễ bị ốm hơn.
  • Sử dụng son dưỡng môi có chống nắng. Tìm SPF trên nhãn.
  • Thảo luận với bác sĩ của bạn. Nếu bạn thường xuyên bị tổn thương, họ có thể cho bạn dùng thuốc kháng virus hàng ngày.

Để tránh lây lan virus, khi bạn có vết loét herpes, hãy tránh:

  • Hôn bất kỳ ai
  • Chia sẻ dụng cụ ăn uống, cốc, khăn tắm, son môi hoặc son dưỡng môi, hoặc dao cạo
  • Quan hệ tình dục bằng miệng

Những thực phẩm tốt cho não bộ

Nguyễn Hà
-
0

Chế độ ăn uống của bạn ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, đặc biệt là não bộ của bạn. Một số thực phẩm và chất dinh dưỡng giúp giữ cho não bộ của bạn khỏe mạnh để nó có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Thực phẩm giúp não bộ của bạn

Trong số tất cả các cơ quan của bạn, não bộ tiêu tốn nhiều năng lượng nhất. Cơ thể bạn cần thực phẩm lành mạnh với một số chất dinh dưỡng và vitamin nhất định để nuôi dưỡng não bộ. Những chất dinh dưỡng này giúp xây dựng cấu trúc não, giữ cho các tế bào hoạt động và giúp bạn học tập, suy nghĩ và thực hiện các nhiệm vụ.

Các chất dinh dưỡng và vitamin chính bao gồm:

  • Vitamin B
  • Vitamin E
  • Axit béo omega-3
  • Chất chống oxy hóa
  • Choline

Vitamin B. Các vitamin như axit folic và B12 rất quan trọng cho việc tạo ra các hóa chất não bộ. Chúng cũng có vai trò trong việc giúp phân hủy thực phẩm thành năng lượng mà não có thể sử dụng. Thiếu vitamin B có thể gây ra:

  • Tổn thương dây thần kinh
  • Năng lượng thấp
  • Quên
  • Trầm cảm
  • Khó khăn trong việc học
  • Khó khăn trong việc suy nghĩ

Vitamin E. Não bộ của bạn cần vitamin E để bảo vệ các tế bào khỏi bị phá hủy bởi các quá trình tự nhiên trong cơ thể. Thiếu vitamin E có thể gây ra các triệu chứng như:

  • Yếu cơ
  • Không vững
  • Phối hợp kém
  • Tổn thương dây thần kinh cảm giác

Axit béo omega-3. Các axit béo này được sử dụng để tạo ra cấu trúc của các tế bào và giúp hệ thần kinh của bạn hoạt động. Axit béo omega-3 rất quan trọng cho não bộ đang phát triển của trẻ em. Thiếu các axit béo thiết yếu ở trẻ đang lớn có thể có tác động lâu dài đến não và gây ra vấn đề học tập.

Chất chống oxy hóa. Một số loại trái cây và rau quả chứa nhiều chất chống oxy hóa. Chúng giúp bảo vệ não khỏi bị tổn thương. Chúng cũng có thể giúp giảm mất trí nhớ và viêm.

Choline. Choline là một chất dinh dưỡng thiết yếu mà bạn cần phải lấy từ thực phẩm. Nó có nhiều công dụng cho cơ thể, bao gồm bảo vệ dây thần kinh và tạo ra các hóa chất não bộ. Thiếu choline có thể gây ra các vấn đề về trí nhớ.

Chế độ ăn uống tốt nhất cho sức khỏe não bộ tốt hơn

Không có thực phẩm nào là chìa khóa cho một bộ não tốt hơn. Một số chế độ ăn uống và thói quen có thể giúp não bộ của bạn và dẫn đến sức khỏe tốt hơn. Những điều này bao gồm:

  • Chế độ ăn Địa Trung Hải
  • Chế độ ăn DASH (Các phương pháp ăn uống để ngăn ngừa tăng huyết áp)
  • Chế độ ăn MIND (Can thiệp Địa Trung Hải-DASH cho sự trì hoãn thoái hóa thần kinh)
  • Uống ít rượu
  • Ít đường
  • Ít thực phẩm chế biến

Các chuyên gia không chắc chắn rằng những chế độ ăn này có thể ngăn ngừa các bệnh não như bệnh Alzheimer. Chúng giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và huyết áp, điều này có thể có nghĩa là ít vấn đề hơn với các bệnh não.

Chế độ ăn Địa Trung Hải, DASH và MIND có điểm tương đồng. Chúng bao gồm việc ăn các thực phẩm như:

  • Rau xanh lá tối
  • Ngũ cốc nguyên hạt
  • Cá béo
  • Gia cầm
  • Đậu
  • Hạt và hạt giống
  • Quả mọng
  • Dầu ô liu

Thực phẩm tốt nhất cho sức khỏe não bộ tốt hơn

Theo đuổi những chế độ ăn này là một cách để hỗ trợ sức khỏe não bộ tốt và sức khỏe tim mạch. Bạn cũng có thể thêm các thực phẩm cụ thể chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng.

Cá hồi hoang. Cá béo như cá hồi là thực phẩm tuyệt vời cho não bộ vì chúng chứa nhiều axit béo omega-3 tự nhiên. Chất béo lành mạnh giúp giảm nguy cơ bệnh tim, điều này cũng làm giảm nguy cơ bệnh não. Một số người muốn sử dụng thực phẩm bổ sung dầu cá, nhưng chúng dường như không giúp ích cho não của bạn. Cách tốt nhất để nhận được omega là qua thực phẩm.

Các loại cá béo khác bao gồm:

  • Cá thu
  • Cá hồi
  • Cá trích
  • Cá mòi

Hạt lanh và hạt chia. Các loại hạt và hạt giống cũng có nhiều axit béo omega-3. Hạt lanh và hạt chia chứa nhiều vitamin E. Bạn cũng có thể ăn óc chó, hạnh nhân và hạt dẻ cười.

Bơ. Những trái cây này đầy vitamin E, vitamin C và axit folic. Bơ cũng là nguồn chất béo lành mạnh và axit béo omega-3 tuyệt vời.

Quả việt quất. Những trái cây này chứa nhiều flavonoid và chất chống oxy hóa giúp cải thiện trí nhớ và giảm viêm.

Ngũ cốc nguyên hạt. Ngũ cốc là carbohydrate có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể và não bộ. Chúng cũng chứa nhiều vitamin và chất xơ giúp bảo vệ chống lại bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác. Các loại ngũ cốc nguyên hạt bao gồm:

  • Gạo lứt
  • Yến mạch
  • Lúa mạch
  • Quinoa
  • Gạo hoang
  • Lúa mạch spelt

Các thay đổi lối sống khác cho sức khỏe não bộ tốt hơn

Còn nhiều điều khác bạn có thể làm để có một não bộ khỏe mạnh hơn.

Tránh thực phẩm béo và ngọt. Ăn đường có thể gây ra sự mơ màng, chậm chạp và mệt mỏi. Những triệu chứng này đến từ não và không phải từ ruột của bạn. Nếu bạn có chế độ ăn nghèo nàn với nhiều đường, bạn có thể mất đi các cấu trúc và hoạt động quan trọng trong não. Điều này có thể dẫn đến não lão hóa và sa sút trí tuệ.

Đừng uống rượu. Rượu thay đổi não của bạn. Nó có thể khiến bạn cảm thấy thoải mái hơn, nhưng uống quá nhiều cũng có thể khiến bạn trầm cảm và lo âu. Uống rượu nặng trong thời gian dài cũng có thể gây ra những thay đổi vĩnh viễn và tổn thương não.

Giữ hoạt động. Tập thể dục giúp bạn giữ cân nặng khỏe mạnh, giảm nguy cơ bệnh tim và giúp bạn sản xuất các hóa chất não bộ cải thiện tâm trạng.

Ngừng hút thuốc. Hút thuốc gây ra bệnh tim, đột quỵ và ung thư. Nếu bạn hút thuốc, bạn nên bỏ.

Uống thuốc đúng cách. Đôi khi bạn có thể mắc một bệnh tâm thần hoặc các tình trạng khác như bệnh tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến não của bạn. Hãy đảm bảo uống thuốc hàng ngày để giữ cho não bộ của bạn khỏe mạnh.

Thực hành chánh niệm. Học cách sống trong khoảnh khắc hiện tại có thể giúp bạn tập trung và bình tĩnh. Điều này có thể giúp bạn tạo ra cảm giác an lành và cải thiện sức khỏe tâm thần.

Một chế độ ăn uống lành mạnh là một phần quan trọng của một cơ thể và tâm trí khỏe mạnh. Các thực phẩm cá nhân không phải là câu trả lời cho sức khỏe não bộ tốt hơn, nhưng một chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh tổng thể có thể giúp

Bệnh tưởng ở người già

Thuốc chữa bệnh
-
0

Do những thay đổi về thể chất tâm thần sức đề kháng và chống chọi với những biến đổi đột ngột của thời tiết, môi trường yếu khiến người già dễ có liên tưởng cảm giác bệnh tật. Họ thường bi quan về sức khỏe và sự toàn vẹn của cơ thể rồi tưởng tượng rằng họ đang mắc chứng bệnh rất nặng. Tình trạng lo âu kéo dài ảnh hưởng đến các chức năng thần kinh gây ra các sự than phiền thậm chí đau đớn.

Do đó khi nghe người già than phiền về bệnh tật của họ ta cần chăm chú lắng nghe với một thái độ cảm thông, hiểu biết, an ủi và gây tin tưởng cho họ giúp họ ổn định tâm lý. Đồng thời hướng dẫn họ tiến hành vận động liệu pháp dưới dạng làm cho toàn cơ thể hay vùng cơ thể bị đau vận động. Qua đó giúp họ nhận biết được cơ thể của mình, hình ảnh cơ thể và hình dung cơ thể trong không gian, không còn bị ám ảnh bởi những nhạy cảm thiếu chính xác.

Cần khuyến khích người già thường xuyên luyện tập: đi bộ, đi xe đạp có thể tạo điều kiện giảm bớt sự lo âu. Khuyên họ thường xuyên xoa bóp vừa tạo sự lưu thông huyết mạch vừa tiếp xúc vối cơ thể bản thân tạo cảm giác tin cậy.

Người mắc bệnh tưởng cần phải nghỉ ngơi thư giãn – đây là một tâm lý liệu pháp có tác dụng đối với các dấu hiệu thần kinh và lo âu. Đồng thời dùng thuốc an hưng thần, chống loạn thần và các loại thuốc chống trầm cảm: IMAO loại 3 vòng, các loại thuốc như Zodiazepeine và thuốc kháng sinh histamine.

Hơn nữa, những vùng đau người cao tuổi cho là mắc bệnh khi có sự tác động của thời tiết hoặc tự nhiên cảm thấy, chính là những cơ quan đã bị lão hóa, suy yếu mạnh. Cần được phục hồi hoặc làm giảm bớt quá trình đó bằng những phương pháp trị liệu trên.

Bệnh tưởng ở người già vừa là một căn bệnh vừa là những dấu hiệu bệnh, cần phải có thái độ đúng đắn trước sự than phiền bệnh tật ở người già đồng thời giúp họ vượt qua trạng thái bệnh lý.

Pro Dafalgan

Thuốc chữa bệnh
-
0
Pro Dafalgan
Thuốc Pro Dafalgan
Thuốc Pro Dafalgan

PRO-DAFALGAN 1 g

UPSA

bột pha tiêm bắp, tĩnh mạch và tiêm truyền tĩnh mạch 1 g: hộp 2 lọ bột + 2 ống dung môi 5 ml. bột pha tiêm bắp, tĩnh mạch và tiêm truyền tĩnh mạch 1 g: hộp 5 lọ bột + 5 ống dung môi 5 ml.

THÀNH PHẦN

cho 1 đơn vị
Propacétamol chlorhydrate 1 g
Ống dung môi: Citrate trisodique 100 mg, nước cất pha tiêm vừa đủ 5 ml

DƯỢC LỰC

Giảm đau, hạ sốt.

DƯỢC ĐỘNG HỌC

Propacétamol là một tiền chất sinh học của paracétamol. Chất này được thủy phân nhanh chóng bởi các estérase trong huyết tương và giải phóng paracétamol ngay sau khi chấm dứt thao tác tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp. Sự chuyển hóa của propac tamol cũng chính là sự chuyển hóa của paracétamol.

Chuyển hóa ở gan: parac tamol được chuyển hóa theo 2 đường và được đào thải trong nước tiểu dưới dạng liên hợp glucuronic (60-80%) và liên hợp sulfonic (20-30%), và dưới 5% dưới dạng không đổi. Một phần nhỏ (< 4%) được chuyển hóa dưới tác dụng của cytochrome P450 thành chất chuyển hóa, chất này sau đó được khử độc nhanh chóng bởi glutathion. Trường hợp ngộ độc do dùng liều cao, lượng chất chuyển hóa này tăng lên.

CHỈ ĐỊNH

Điều trị triệu chứng cơn đau:

  • trong phẫu thuật, đặc biệt giai đoạn hậu phẫu,
  • trong khoa ung thư.

Điều trị triệu chứng sốt trong các bệnh nhiễm trùng, bệnh ác tính, khi các đường dùng khác (nhất là đường uống) không thích hợp.

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Tuyệt đối:
– Tăng cảm với propacétamol.
– Nghi ngờ có dị ứng với propacétamol ở những người thao tác propacétamol, nhất là ở những nhân viên y tế tiếp xúc với thuốc này mà lại có chàm do tiếp xúc.
– Dị ứng với paracétamol hoặc một trong những thành phần của thuốc.
– Suy tế bào gan.
– Đang điều trị bằng thuốc chống đông máu (nguy cơ gây bọc máu như đối với tất cả các thuốc tiêm bắp).
Tương đối:
– Có thai 3 tháng đầu.

CHÚ Ý ĐỀ PHÒNG và THẬN TRỌNG LÚC DÙNG

  • Điều trị bằng thuốc tiêm này cần được thay thế ngay khi có thể dùng paracétamol bằng đường uống.
  • Đã có báo cáo về chàm do dị ứng ở các nhân viên y tế sau khi pha chế thuốc này.

Đó là do khi hòa tan bột thuốc propacétamol bằng dung môi thì có những giọt nhỏ dung dịch thuốc có thể bị phóng ra khỏi lọ do tăng áp lực khi rút kim tiêm.

Như vậy:

Phải đeo găng tay khi pha thuốc.

– Nếu thiếu hệ thống bơm hút thuốc thì không để nhân viên thao tác pha thuốc nếu người đó đã có tiền sử eczema khi tiếp xúc với propacétamol.

Hơn nữa, dùng thuốc ở người mẫn cảm với thuốc sẽ có nguy cơ tai biến dị ứng (chàm lan tỏa, ngứa nhiều nơi, thậm chí phù Quincke).

TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN

Thuốc này có thể gây một số tác dụng ít nhiều khó chịu ngoại ý từ nặng đến nhẹ đối với một số người.

  • Phát ban và/hoặc phản ứng dị ứng có thể xảy ra ở một số hiếm các trường hợp.
  • Đặc biệt có thể có những thay đổi sinh học như tỷ lệ thấp bất thường của tiểu cầu (phản ảnh ở chảy máu cam, chảy máu lợi).
  • Có thể gặp những tác dụng ngoại ý do đường dùng thuốc: chóng mặt, khó ở, giảm huyết áp nhẹ sau khi tiêm tĩnh mạch, hoặc đau tại chỗ tiêm.
  • Trường hợp chàm do tiếp xúc (ở tay, cánh tay, cổ, mặt) do mẫn cảm với propac tamol đã được ghi nhận trên nhân viên y tế sau khi thao tác pha chế thuốc đặc biệt khi thuốc có thể bị phóng ra khỏi lọ.
  • Những trường hợp phản ứng dị ứng nặng đã được ghi nhận khi sử dụng propacétamol trên những nhân viên y tế trước đó đã mẫn cảm trong thời gian thao tác propacétamol.

LIỀU LƯỢNG và CÁCH DÙNG

1 g propacétamol phóng thích 0,5 g paracétamol. Tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch trực tiếp (1 đến 2 phút) hoặc tiêm truyền tĩnh mạch (125 ml dung dịch đẳng trương, hoặc glucose 5% hoặc NaCl 0,9%, trong 15 phút). Các lần dùng phải được cách khoảng ít nhất 4 giờ.

Dành cho người lớn và trẻ em >= 17 kg.

Trẻ em: 30 mg/kg cho mỗi lần tiêm. Không vượt quá liều tối đa là 120 mg/ngày propac tamol, nghĩa là 60 mg/kg paracetamol.

Người lớn: 1-2 g, 2 đến 4 lần/ngày, không dùng quá 6 g/ngày, ngoại lệ có khi đến 8 g/ngày. Suy thận nặng (thanh thải cr atinine dưới 10 ml/phút): khoảng cách giữa 2 lần dùng tối thiểu phải là 8 giờ.

QUÁ LIỀU

  • Triệu chứng: buồn nôn, ói mửa, chán ăn, xanh xao, đau bụng trong vòng 24 giờ đầu,

Dùng liều quá cao, trên 10 g paracétamol ở người lớn (liều thấp hơn ở người nghiện rượu) và trên 150 mg/kg ở trẻ em, dùng một liều, có thể gây phân hủy tế bào gan đưa đến hoại tử hoàn toàn và không hồi phục, nhiễm toan chuyển hóa, bệnh lý não dẫn đến hôn mê hoặc tử vong.

  • Xử trí cấp cứu:

Chuyển ngay đến bệnh viện.

Dùng càng sớm càng tốt chất giải độc N- acétylcystéine uống hoặc tiêm tĩnh mạch: 140 mg/kg lần đầu, sau đó là 70 mg/kg/4 giờ trong 3 ngày.

Tôi Có Cần Vật Lý Trị Liệu Cho Chấn Thương Sụn Chêm Không?

Nguyễn Hà
-
0

Tôi Có Thể Làm Vật Lý Trị Liệu Thay Vì Phẫu Thuật Không?

Nếu bạn vừa phát hiện ra rằng cơn đau và sưng ở đầu gối của bạn là do sụn chêm bị rách, bạn có lẽ phải đưa ra quyết định về cách điều trị. Điều gì là tốt nhất cho bạn phụ thuộc vào loại rách, độ tuổi của bạn và bạn muốn trở lại các hoạt động bình thường của mình sớm như thế nào.

Bạn có hai sụn chêm — đó là số nhiều của sụn chêm — ở mỗi đầu gối. Chúng được làm từ sụn, một chất cứng, đàn hồi. Chúng cơ bản là bộ phận giảm sóc giữ cho xương đùi ở phần trên của chân không đập vào xương ống chân ở phần dưới.

Nếu bạn bị rách một trong hai, bác sĩ của bạn có thể sẽ khuyên bạn nghỉ ngơi, chườm đá và dùng thuốc giảm đau ban đầu. Từ đó, bạn có thể cần vật lý trị liệu (PT), phẫu thuật, hoặc cả hai.

Tôi Có Thể Làm Vật Lý Trị Liệu Thay Vì Phẫu Thuật Không?

Vật lý trị liệu thường là một phần trong những gì bác sĩ gọi là “điều trị bảo tồn” để tránh phẫu thuật, ít nhất là trong giai đoạn đầu. Những người trung niên hoặc bị thoái hóa khớp thường rách sụn chêm chỉ vì nó đã bị mài mòn. Đối với họ, PT có thể hiệu quả như phẫu thuật.

Ngay cả khi bạn trẻ hơn, khỏe mạnh và năng động, một cách tiếp cận bảo tồn thường là nơi tốt để bắt đầu. Nó có thể hoạt động tốt, tùy thuộc vào hướng của vết rách, độ dài của nó và vị trí của nó. Nhưng nếu vết rách khiến đầu gối của bạn bị kẹt, bạn có thể sẽ cần phẫu thuật.

Một phần của quyết định của bạn có thể liên quan đến mức độ giới hạn của bạn do chấn thương. Nếu bạn là một vận động viên ưu tú hoặc không thể làm việc vì lý do đó, bạn có thể không có thời gian để xem liệu cách tiếp cận bảo tồn có hiệu quả hay không.

Ngay cả khi bạn có phẫu thuật, bạn vẫn cần vật lý trị liệu sau đó. Bác sĩ của bạn có thể gửi bạn đến một nhà vật lý trị liệu, nhưng ít nhất bạn sẽ nhận được các bài tập PT để thực hiện ở nhà. Điều này sẽ giúp đưa đầu gối của bạn trở lại sức khỏe hoàn toàn.

Nó Sẽ Như Thế Nào?

Dù bạn thực hiện PT như một phần của điều trị bảo tồn hay để hồi phục sau phẫu thuật, mục tiêu đều giống nhau – đó là lấy lại phạm vi chuyển động, sức mạnh và kiểm soát của bạn.

Quá trình PT thường diễn ra như sau:

  1. Bạn bắt đầu với các bài tập tập trung vào phạm vi chuyển động, như uốn cong và duỗi thẳng đầu gối của bạn càng nhiều càng tốt mà không đau.
  2. Bạn tiếp tục với các bài kéo căng để giữ cho các cơ chân của bạn được thư giãn.
  3. Bạn bắt đầu với các bài tập cơ bản, như nâng chân thẳng và nâng gót chân.
  4. Nếu bạn có thể thực hiện tất cả điều đó mà không đau, bạn sẽ chuyển sang các bài tập nâng cao hơn, như nâng gót chân với trọng lượng, ngồi xổm và các bài kéo căng khó hơn.

Đó là các giai đoạn tổng quát, nhưng chúng có thể chồng chéo vào nhau tùy thuộc vào nhu cầu và khả năng của bạn.

Ví dụ, bạn có thể bắt đầu các bài kéo căng và bài tập cơ bản sớm hơn là muộn.

Hãy nhớ rằng, đây không phải là thời gian để tự nhủ rằng, “Không đau, không tiến bộ.” Sự tập trung của bạn là để hồi phục, vì vậy bạn không muốn bắt đầu các bài tập nâng cao hơn cho đến khi bạn có thể thực hiện các bài tập cơ bản mà không bị đau.

Tôi Cần Thực Hiện Vật Lý Trị Liệu Bao Lâu?

Điều này phụ thuộc vào độ tuổi của bạn, loại vết rách, cách bạn hồi phục, và loại phẫu thuật, nếu bạn đã thực hiện.

Như một phần của điều trị bảo tồn, bạn có thể sẽ thử PT trong khoảng 4 đến 6 tuần, theo một lịch trình thường xuyên. Ngoài ra, bạn phải thường xuyên tập thể dục tại nhà theo cách mà bạn đã được dạy.

Nếu nó không hiệu quả, có thể đã đến lúc cần phẫu thuật.

Nếu bạn có phẫu thuật để loại bỏ một phần sụn chêm, có thể mất 3 đến 6 tuần trước khi bạn trở lại các hoạt động bình thường. Nếu bạn có phẫu thuật để sửa chữa sụn chêm, có thể mất khoảng 3 tháng.

Những điều cần biết về bệnh suy tuyến giáp trạng

Thuốc chữa bệnh
-
0

Nguyên nhân

Đó là tình trạng thiếu hụt hoóc môn tuyến giáp, không đủ cung cấp cho các tế bào của cơ thể. Ớ những người mắc bệnh này, tuyến giáp có thể phình to (gây bướu cổ) hoặc không. Suy giáp làm tăng nguy cơ tai biến tim mạch, có thể gây hôn mê, ngừng thở…

Triệu chứng

Suy giáp có nhiều loại:

  1. Suy giáp tiên phát:
  • Do căn nguyên miễn dịch (như viêm tuyến giáp Hashimoto).
  • Sau phẫu thuật cắt tuyến giáp hoặc điều trị bằng iốt phóng xạ (kể cả phóng xạ vùng cổ).
  • Do dùng thuốc kháng giáp trạng tổng hợp điều trị bệnh basedovv, (neomercazol, thyrozol, novacarb, lithium…).
  • Do thiếu hụt iốt nặng.
  • Bẩm sinh hoặc mắc phải trong tử cung (suy giáp trẻ mới đẻ).
  1. Suy giáp thứ phát: Do suy thùy trước tuyến yên (hiếm gặp).
  2. Suy giáp do vùng dưới đồi: Rất hiếm gặp.
  3. Suy giáp dưới lâm sàng: Không có biểu hiện. Thể bệnh này khá phổ biến, chiếm 5-13% dân số.

ở thể nặng, suy giáp có thể gây hôn mê, nếu không điều trị đúng có thể dẫn đến tử vong. Tình trạng hôn mê diễn biến từ từ, không có dấu hiệu thần kinh khu trú.

Một số trường hợp có cơn động kinh kèm theo các triệu chứng: Hạ thân nhiệt nặng (dưới 35 độ C), hạ đường huyết; giảm hô hấp (gây tăng khí C02 trong máu), đôi khi có cơn ngừng thở; giảm nhịp tim và huyết áp. Loại suy giáp dưới lâm sàng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xơ vữa mạch vành, nhồi máu cơ tim (do tăng cholesterol máu).

Các triệu chứng điển hình của suy giáp:

  • Mệt mỏi, giảm khả năng gắng sức, có khi tăng cân.
  • Sợ lạnh, da khô và thô, da tái lạnh; tóc dễ rụng gãy, rụng lông mày, lông nách, lông mu thưa.
  • Phù niêm mạc toàn thể, da mổ (trông láng bóng), thâm nhiễm các cơ quan như mi mắt (nặng mí mắt), lưỡi (lưỡi to dày), thanh quản (nói khàn, khó thở), cơ (gây giả phì đại cơ).
  • Dễ táo bón.
  • Nhịp tim chậm, tim to, tràn dịch màng tim; nếu suy giáp nặng có thể suy tim (nhất là khi có thiếu máu đi kèm).
  • Suy nghĩ và vận động chậm chạp, nói chậm, trí nhớ giảm.

Phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị suy giáp được bác sĩ chỉ định tùy theo nguyên nhân gây bệnh. Nếu suy giáp tạm thời do dùng thuốc kháng giáp trạng tổng hợp quá liều, chỉ cần giảm thuốc là đủ. Nếu suy giáp do thiếu hụt iốt, cần bổ sung chất này.

Trong trường hợp bệnh xuất hiện do suy thùy trước tuyến yên, bác sĩ sẽ cho bổ sung các hoóc môn cần thiết. Với những bệnh nhân suy tuyến giáp vĩnh viễn, cần bổ sung hoóc môn tuyến giáp suốt đời.

Các bệnh nhân hôn mê do suy giáp cần được chăm sóc tại khoa điều trị tăng cường, đặt máy theo dõi các chức năng sống và làm một số xét nghiệm cần thiết, về thuốc, cần dùng hoóc môn tuyến giáp liều cao và glucocorticoid.

Xem tiếp

Bệnh Suy giáp ở người lớn

Bệnh Suy tuyến giáp bẩm sinh tiên phát

Phác đồ điều trị xuất huyết tiêu hóa

Thuốc chữa bệnh
-
0

I. XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA DO LOÉT DẠ DÀY – TÁ TRÀNG

1. Định nghĩa:

Xuất huyết tiêu hóa do loét dạ dày – tá tràng là tình trạng chảy máu do ổ loét ăn thủng các mạch máu ở dạ dày – tá tràng, là một cấp cứu nội – ngoại khoa.

2. Chẩn đoán:

Lâm sàng:

Thiếu máu: Mạch nhanh, huyết áp tụt, niêm mạc nhợt, vã mồ hôi, tình trạng shock do giảm thể tích.

Đi ngoài phân đen.

Nôn ra máu đỏ tươi hoặc máu cục.

Xét nghiệm:

Bệnh nhân > 50 tuổi: Làm điện tâm đồ, CK, CKMB.

CTM, ĐMCB, ure, creatinin, ĐGĐ, HBsAg, Anti HIV

Chẩn đoán xác định:

Dựa vào nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng.

Bảng phân loại xuất huyết tiêu hóa qua nội soi của Forrest (1991)

Tình trạng chảy máu Tiêu chuẩn nội soi
IA. Đang chảy máu Chảy máu ở mạch thành tia
IB. Đang chảy máu Chảy máu rỉ rat không phun thành tia
IIA. Chảy máu đã cầm Đáy ổ loét có cục máu đông
IIB. Còn dấu hiệu bất thường Thấy rõ mạch máu ở đáy ổ loét
IIC. Đám bầm tím ở niêm mạc
III. Máu ngừng chảy không có dấu hiệu bất thường Tổn thương không có dấu hiệu chảy máu

Chẩn đoán phân biệt:

Xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn TMTQ.

Xuất huyết tiêu hóa do rách tâm vị

Xuất huyết tiêu hóa do di dạng mạch, khối u.

Xuất huyết tiêu hóa do polyp thực – quản dạ dày – tá tràng chảy máu.

Chảy máu đường mật.

3 Điều trị:

  1. Nguyên tắc điều trị:

Bù khối lượng tuần hoàn, truyền máu.

Nội soi dạ dày xác định chẩn đoán và can thiệp cầm máu.

Sử dụng thuốc ức chế bài tiết acid sớm.

  1. Điều trị cụ thể:
  • Ưu tiên hàng đầu trong Hồi sức là bù lại lượng dịch mất và tái hồi lại tình trạng ổn định huyết động.

Tất cả bệnh nhân phải được đặt đường truyền tĩnh mạch. Ở bệnh nhân có rối loạn huyết động, đặt 2 đường truyền tĩnh mạch lớn (kích thước 16-18G) ở mặt trước khuỷu tay hay đặt catheter tĩnh mạch trung tâm nếu không thể đặt được đường truyền tĩnh mạch ngoại biên.

Cho thở oxy qua xông mũi 3-6 L/phút

Các bệnh đi kèm phải được nhận biết và điều trị thích hợp.

  • Bồi phụ thể tích:

Bồi phụ thể tích được bắt đầu truyền tĩnh mạch dịch muối đẳng trương 20 ml/kg. Ở đa số bệnh nhân truyền 1-2 L dịch muối đẳng trương (NaCl 0,9%) sẽ điều chỉnh được thể tích dịch bị mất.

Các dịch keo đắt tiền hơn và không được chứng minh là có lợi  hơn  so với dịch muối trong sốc mất máu. Tuy vậy nếu sau khi đã truyền dịch muối đẳng trương tới tổng liều  50 mL/kg song bệnh nhân vẫn còn dấu hiệu sốc cần truyền dịch keo (500-1000 mL)  để bảo đảm thể tích trong lòng lòng mạch

Plasma tươi đông lạnh là thích hợp đối với BN bị Xuất huyết tiêu hóa cấp có tình trạng rối loạn đông máu. Truyền tiểu cầu cho BN đang bị Xuất huyết tiêu hóa và có con số tiểu cầu < 50.000/mm3.

  • Truyền khối hồng cầu: đối với người > 60 tuổi duy trì Hb>100g/l
  • Ức chế bơm Proton đường tiêm TM: thuốc ức chế bơm proton  (PPI) 80mg tiêm tĩnh mạch sau đó duy trì 8 mg/giờ trong 72 giờ (đôí với  omeprazole, pantoprazole, esomeprazole), riêng omeprazole không truyền được mà tiêm TM. Nếu dùng rabeprazole liều  40mg tiêm tĩnh mạch sau đó duy trì 4 mg/giờ trong 72 giờ
  • Nội soi dạ dày – tá tràng cấp: tiêm câm máu, clip…
  • Theo dõi sát huyết động
  • Hội chẩn bác sỹ chẩn đoán hình ảnh để phối hợp can thiệp hoặc hội chẩn ngoại khoa khi nội soi cầm máu thất bại hoặc nếu sau  nội soi cầm máu 2 lần  vẫn chảy máu tái phát
  1. Điều trị duy trì:

Chỉ phối hợp điều trị diệt H.P nếu có sau khi Xuất huyết tiêu hóa đã ổn định.

Thuốc ức chế bơm proton dạng viên: Esomeprazole 40mg/ngày, Pantoprazole 40mg/ngày, Rabeprazole 40mg/ngày.

4. Theo dõi và tái khám:

Chỉ số theo dõi:

  • Mạch, huyết áp, niêm mạc, phân.

Tái khám:

Sau 1 tháng.

II. XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA DO NGUYÊN NHÂN KHÁC: dị dạng mạch

Nội soi cấp cầm máu nếu có thể (nội soi dạ dày, soi đại tràng)

Siêu âm gan mật nếu nghi ngờ chảy máu đường mật.

Không tìm thấy nguyên nhân chảy máu: chỉ định chụp mạch, chụp MSCT ruột tùy vị trí chảy máu nghi ngờ lựa chọn động mạch để chụp

Một số trường hợp chảy máu nặng mà chụp mạch không thấy tổn thương cần hội chẩn với bác sỹ ngoại để mổ thăm dò.

Nguyên nhân bệnh viêm cột sống dính khớp

Nguyễn Hà
-
0

Trong bệnh viêm cột sống dính khớp (AS), một số phần của cột sống dưới bị viêm, bao gồm cả xương cột sống (đốt sống) và các khớp cột sống.

Theo thời gian, điều này có thể làm hư hại cột sống và dẫn đến sự phát triển của xương mới. Trong một số trường hợp, điều này có thể khiến các phần của cột sống kết hợp lại (hàn dính) và mất tính linh hoạt (ankylosis).

Chưa rõ nguyên nhân chính xác gây ra AS, nhưng trong nhiều trường hợp có vẻ như có liên quan đến một biến thể gen đặc biệt được gọi là HLA-B27.

Biến thể gen HLA-B27

Nghiên cứu cho thấy hơn 8 trong 10 người mắc AS mang một biến thể gen đặc biệt được gọi là kháng nguyên bạch cầu người B27 (HLA-B27).

Việc có biến thể gen này không nhất thiết có nghĩa là bạn sẽ phát triển AS. Ước tính có 8 trên 100 người trong dân số chung có biến thể gen HLA-B27, nhưng hầu hết không mắc AS.

Có thể việc có biến thể gen này làm cho bạn dễ bị phát triển AS hơn. Tình trạng này có thể được kích hoạt bởi một hoặc nhiều yếu tố môi trường, mặc dù chưa biết cụ thể đó là gì.

Việc xét nghiệm HLA-B27 có thể được thực hiện nếu nghi ngờ có AS. Tuy nhiên, xét nghiệm này không phải là phương pháp chẩn đoán AS đáng tin cậy vì một số người có thể có biến thể gen HLA-B27 nhưng không mắc bệnh, và một số người mắc bệnh nhưng không có biến thể gen này.

Bệnh viêm cột sống dính khớp có di truyền không?

AS có thể xuất hiện trong gia đình, và biến thể gen HLA-B27 có thể được di truyền từ một thành viên trong gia đình khác.

Nếu bạn có AS và các xét nghiệm cho thấy bạn mang biến thể gen HLA-B27, thì có 1 trong 2 khả năng rằng bạn có thể truyền lại biến thể gen này cho bất kỳ đứa trẻ nào mà bạn có. Ước tính rằng từ 5 đến 10% trẻ em mang biến thể gen này sẽ phát triển AS sau này.

Thuốc Eprex

Thuốc chữa bệnh
-
0
Thuốc Eprex

EPREX

CILAG

thuốc Eprex
thuốc Eprex

Dung dịch tiêm dưới da, tĩnh mạch 1000 UI/0,5 ml: hộp 6 bơm tiêm đã chứa sẵn thuốc 0,5 ml – Bảng B.

Dung dịch tiêm dưới da, tĩnh mạch 2000 UI/0,5 ml: hộp 6 bơm tiêm đã chứa sẵn thuốc 0,5 ml – Bảng B.

Dung dịch tiêm dưới da, tĩnh mạch 3000 UI/0,3 ml: hộp 6 bơm tiêm đã chứa sẵn thuốc 0,3 ml – Bảng B.

Dung dịch tiêm dưới da, tĩnh mạch 4000 UI/0,4 ml: hộp 6 bơm tiêm đã chứa sẵn thuốc 0,4 ml – Bảng B.

Dung dịch tiêm dưới da, tĩnh mạch 10000 UI/ml: hộp 6 bơm tiêm đã chứa sẵn thuốc 1 ml – Bảng B.

THÀNH PHẦN

cho 1 bơm tiêm 1000 UI/0,5 ml
Epoetine alfa 8,4 mg
cho 1 bơm tiêm 2000 UI/0,5 ml
Epoetin alfa 16,8 mg
cho 1 bơm tiêm 3000 UI/0,3 ml
Epoetin alfa 25,2 mg
cho 1 bơm tiêm 4000 UI/0,4 ml
Epoetin alfa 33,6 mg
cho 1 bơm tiêm 10000 UI/ml
Epoetin alfa 84,0 mg

MÔ TẢ

Epoetin alfa là một nội tiết tố glycoprotein được tinh chế có tác dụng kích thích sinh hồng cầu. Epoetin alfa được sản xuất từ các tế bào động vật hữu nhũ đã được đưa vào mã gen của erythropoietin người.

CHỈ ĐỊNH

  • Điều trị thiếu máu do suy thận mạn ở bệnh nhân người lớn thẩm phân máu, bệnh nhân thẩm phân phúc mạc, bệnh nhân tiền-thẩm phân và ở những bệnh nhân nhi đang thẩm phân máu.
  • Điều trị thiếu máu ở bệnh nhân ung thư không phải dạng tủy bào (có hay không có hoá trị liệu) và ngăn ngừa thiếu máu ở các bệnh nhân ung thư không phải dạng tủy bào đang điều trị với một tác nhân hóa trị liệu.
  • Điều trị thiếu máu ở các bệnh nhân nhiễn HIV đang được điều trị bằng zidovudine có mức erythopoietin nội sinh <= 500 mU/ml.
  • Làm nhanh việc lấy máu tự thân trong chương trình gửi máu trước và làm giảm nguy cơ của việc truyền máu dị thân ở những bệnh nhân có Hct 33-39% mà đã được lên chương trình cho một cuộc phẫu thuật lớn có chọn lọc và dự kiến cần nhiều máu hơn lượng máu mà họ có thể có được thông qua kỹ thuật lấy máu tự thân không sử dụng Epoetin

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

  • Cao huyết áp không kiểm soát được.
  • Quá mẫn cảm với bất cứ
  • Thành phần nào của thuốc.

THẬN TRỌNG LÚC DÙNG

Nguy cơ tăng huyết áp: Để giảm đến mức tối thiểu nguy cơ tăng huyết áp, nên khống chế tỉ lệ tăng hemoglobin ở mức khoảng 1 g/dl/tháng và không nên vượt quá 2 g/dl/tháng. Nên theo dõi nồng độ hemoglobin ít nhất một lần mỗi tuần cho đến khi đạt tới mức ổn định và sau đó theo dõi định kỳ. Nên kiểm soát huyết áp một cách đầy đủ trước và trong điều trị Eprex, khống chế huyết áp khi cần thiết. Tăng cường điều trị cao huyết áp khi có các triệu chứng báo động như phát sinh nhức đầu không thường xuyên hoặc nhức đầu gia tăng. Nếu không kiểm soát được huyết áp, nên ngưng sử dụng Eprex.

Để có được đáp ứng tối ưu với Eprex, cần đảm bảo lượng dự trữ sắt đầy đủ trước khi bắt đầu trị liệu. Nên đánh giá lại dự trữ sắt trong suốt quá trình điều trị và bổ sung thêm. Ví dụ: sắt nguyên tố uống 200-300 mg/ngày (100-200 mg/ngày cho bệnh nhân nhi) được khuyến cáo cho tất cả bệnh nhân có nồng độ ferritin huyết thanh dưới 100 mg/l.

Trên bệnh nhân suy thận mạn, việc điều trị thiếu máu có thể dẫn đến thèm ăn và làm tăng lượng kali và protein ăn vào. Do đó có thể phải chỉ định thẩm phân chu kỳ để duy trì urea, creatinin và kali trong giới hạn mong muốn. Eprex không làm tăng tỉ lệ tiến triển của suy thận. Do tăng thể tích hồng cầu khối, bệnh nhân điều trị Eprex thường cần tăng liều heparin trong khi thẩm phân.

TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN

  • Hội chứng “giống cúm”: chóng mặt, ngủ gà, sốt, nhức đầu, đau cơ đau khớp và mỏi mệt.
  • Tăng huyết áp phụ thuộc vào liều dùng hoặc làm nặng hơn tình trạng cao huyết áp hiện có.
  • Huyết khối cầu nối trên những bệnh nhân thẩm phân máu. Nổi ban, chàm, mày đay, ngứa và/hoặc phù mạch: phản ứng da tại nơi tiêm.

LIỀU LƯỢNG và CÁCH DÙNG

Liều lượng :

Bệnh nhân suy thận mạn :

  • Nồng độ hemoglobin đích nên là 10-12 g/dl ở người lớn và 9,5-11 g/dl ở trẻ
  • Có thể dùng Eprex bằng đường tiêm tĩnh mạch (TM) hoặc tiêm dưới da (TDD). Khi thay đổi đường dùng thuốc, lúc đầu nên sử dụng liều như trước rồi sau đó điều chỉnh liều dùng để duy trì nồng độ hemoglobin đích. Trên các nghiên cứu lâm sàng, liều tiêm dưới da thường thấp hơn 20-30% so với liều tiêm tĩnh mạch cần thiết để đạt cùng hiệu quả lâm sàng.
  • Trong giai đoạn chữa trị, nên tăng liều Eprex nếu hemoglobin tăng < 1 g/dl/tháng. Thông thường ghi nhận mức gia tăng hemoglobin có ý nghĩa lâm sàng sau 2 tuần và có thể đến 6-10 tuần ở một vài bệnh nhân. Một khi đạt nồng độ hemoglobin đích, nên giảm liều 25 IU/kg/liều để tránh tình trạng hemoglobin vượt quá tầm đích. Nếu nồng độ hemoglobin vượt quá 12 g/dl, nên ngưng dùng Eprex. Có thể giảm liều bằng cách bỏ đi một trong các liều dùng mỗi tuần hoặc bằng cách giảm số lượng thuốc mỗi liều.
Người lớn thẩm phân máu Người lớn thẩm phân phúc mạc Người lớn tiền (chưa) thẩm phân máu Trẻ em thẩm phân máu
Giai đoạn chữa trị:
 

Liều khởi đầu

 50 IU/kg 50 IU/kg 50 IU/kg 50 IU/kg
3 lần/tuần 2 lần/tuần 3 lần/tuần 3 lần/tuần
Tăng liều mỗi 4 tuần (IU/kg/liều) 25 25 25 25
Giai đoạn duy trì: 30-100 IU/kg, 25-50 IU/kg, 17-33 IU/kg, Xem * ở dưới
Liều thông thường 3 lần/tuần 2 lần/tuần 3 lần/tuần (*)
Đường tiêm TM, TDD TDD TM, TDD TM
* Giai đoạn duy trì: ở trẻ em thẩm phân máu:
Liều (IU/kg, 3 lần/tuần)
Trọng lượng (kg) Trung bình Liều duy trì thường dùng
< 10 100 75-150
10-30 75 60-150
> 30 33 30-100

Bệnh nhân ung thư :

Nồng độ hemoglobin đích nên vào khoảng 12 g/dl. Eprex có thể được dùng cho điều trị các bệnh nhân thiếu máu triệu chứng. Eprex có thể cũng được sử dụng để ngừa thiếu máu ở những bệnh nhân bắt đầu hóa trị liệu, có nồng độ hemoglobin trước điều trị thấp (< 11 g/dl) và ở những bệnh nhân có sự giảm rõ ràng hemoglobin trong suốt chu kỳ đầu tiên của hoá trị liệu. (Ví dụ: 1-2 g/dl nếu mức hemoglobin ban đầu là 11-13 g/dl hoặc giảm >= 2 g/dl nếu mức hemoglobin ban đầu >= 13 g/dl). Liều khởi đầu của phòng ngừa hoặc điều trị thiếu máu nên là 150 IU/kg, 3 lần mỗi tuần, tiêm dưới da. Nếu sau 4 tuần điều trị, hemoglobin tăng < 1 g/dl, liều điều trị nên được tăng lên đến 300 IU/kg trong 4 tuần. Nếu sau 4 tuần điều trị với liều 300 IU/kg, hemoglobin tăng < 1 g/dl, thì có khả năng bệnh nhân không đáp ứng và không nên tiếp tục điều trị. Nếu hemoglobin tăng > 2 g/dl mỗi tháng, hãy giảm liều Eprex khoảng 25%. Nếu hemoglobin vượt quá 14 g/dl, hãy tạm ngưng điều trị cho đến khi hemoglobin giảm xuống 12 g/dl và rồi lập lại điều trị Eprex với liều thấp hơn 25% so với liều trước đó. Nhu cầu tiếp tục liệu pháp Eprex nên được đánh giá lại một cách định kỳ, ví dụ như sau khi hoàn thành liệu pháp.

Tình trạng sắt nên được đánh giá trên tất cả bệnh nhân trước và trong điều trị. Việc bổ sung sắt nên được thực hiện khi cần thiết. Các nguyên nhân khác của thiếu máu nên được loại trừ trước khi tiến hành điều trị bằng Eprex (xem Thận trọng lúc dùng).

Bệnh nhân nhiễm HIV, được điều trị Zidovudine :

Người ta khuyến cáo nồng độ erythropoietin huyết thanh nội sinh nên được xác định trước khi bắt đầu điều trị bằng Eprex. Dữ liệu sẵn có cho thấy những bệnh nhân có nồng độ erythropoietin huyết thanh nội sinh > 500 mU/ml thì thường không đáp ứng với liệu pháp Eprex.

  • Giai đoạn chữa trị: 100 UI/kg, 3 lần mỗi tuần tiêm dưới da hoặc tiêm tĩnh mạch trong thời gian 8 tuần. Nếu sự đáp ứng không được như ý (nhu cầu truyền máu giảm do hemoglobin tăng) sau 8 tuần điều trị, liều Eprex có thể được tăng lên. Việc tăng liều nên được thực hiện theo từng mức tăng 50-100 IU/kg, tiêm 3 lần mỗi tuần ở các khoảng thời gian ít nhất 4 tuần. Nếu bệnh nhân đã không có được sự đáp ứng đầy đủ với Eprex ở liều 300 IU/kg, 3 tuần mỗi lần, thì thường họ cũng không có được sự đáp ứng ở liều cao hơn.

Giai đoạn duy trì: Sau khi đã đạt được sự đáp ứng như mong muốn, liều dùng nên được điều chỉnh để duy trì hematocrit giữa 30-35%, dựa trên các yếu tố như các liều zidovudine khác nhau, sự hiện diện của nhiễm trùng gian phát hoặc các giai đoạn viêm. Nếu hematocrit vượt quá 40%, nên tạm ngưng điều trị cho tới khi hematocrit giảm đến 36%. Khi việc điều trị có thể bắt đầu lại, liều dùng nên được giảm khoảng 25% và rồi điều chỉnh lại liều để duy trì mức hematocrit mong muốn. Tình trạng sắt nên được đánh giá cho tất cả bệnh nhân trước và trong khi điều trị và việc bổ sung sắt nên được thực hiện khi cần thiết. Các nguyên khác gây thiếu máu nên được loại trừ trước khi bắt đầu liệu pháp Eprex (xem phần Thận trọng lúc dùng).

Bệnh nhân phẫu thuật người lớn trong chương trình tiền hiến máu tự thân :

Tất cả những chống chỉ định trong chương trình hiến máu tự thân nên được tuân thủ ở những bệnh nhân đang được điều trị bổ sung Eprex. Eprex nên được tiêm 2 lần mỗi tuần trong 3 tuần trước khi phẫu thuật nếu khoảng thời gian tiền hiến máu tiền phẫu thuật cho phép. Ở mỗi lần bệnh nhân hiến máu, 1 đơn vị máu được lấy ra và dự trữ cho việc truyền máu tự thân nếu bệnh nhân có hematocrit >= 33% và/hoặc hemoglobin >= 11g/dl. Liều điều trị được khuyến cáo là 600 IU/kg, tiêm tĩnh mạch 2 lần mỗi tuần. Đối với những bệnh nhân có nhu cầu kích thích tạo máu ở mức độ ít hơn, liều điều trị 150-300 IU/kg, tiêm tĩnh mạch 2 lần mỗi tuần đã cho thấy làm tăng hiệu quả tiền hiến máu tự thân và làm giảm sự sụt giảm hematocrit sau lấy máu. Tình trạng sắt nên được đánh giá trên tất cả bệnh nhân trước khi điều trị bằng Eprex. Nếu có tình trạng thiếu sắt xảy ra, bệnh nhân nên được điều trị bổ sung sắt trước khi được cho phép tham gia chương trình hiến máu tự thân. Ở những bệnh nhân thiếu máu, nguyên nhân gây ra thiếu máu nên được tìm ra trước khi bắt đầu liệu pháp Eprex. Việc bổ sung sắt đầy đủ (ví dụ: ít nhất 200 mg sắt nguyên tố uống mỗi ngày) được đòi hỏi bắt đầu ngay khi có thể và nên tiếp tục trong suốt quá trình điều trị.

Hướng dẫn sử dụng :

Tiêm dưới da: Thể tích thuốc lớn nhất cho mỗi vị trí tiêm nên là 1 ml. Nếu thể tích thuốc lớn hơn, nên dùng nhiều vị trí tiêm. Nên tiêm ở các chi hay ở thành bụng trước.

Tiêm tĩnh mạch: nên tiêm Eprex chậm ít nhất từ 1-5 phút, đặc biệt cho những bệnh nhân có các triệu chứng giống cúm. Ở các bệnh nhân thẩm phân máu, nên tiêm thuốc vào kim fistula lúc hoàn thành lượt thẩm phân. Để tráng rửa đường ống và bảo đảm việc tiêm thuốc vào hệ tuần hoàn được hoàn hảo, sau khi tiêm Eprex, nên tiêm thêm 10 ml dung dịch muối đẳng trương.

Không nên dùng Eprex truyền tĩnh mạch hoặc trộn lẫn với các thuốc khác.

Tính tương kỵ :

Không được hòa tan hoặc chuyển sang bất cứ vật chứa nào khác. Không được dùng kết hợp với dung dịch thuốc khác.

BẢO QUẢN

Bảo quản ở 2-8oC. Không để đông lạnh hoặc lắc mạnh và phải bảo vệ tránh ánh sáng mặt trời. Vì Eprex không có chất bảo quản nên ống tiêm có sẵn thuốc chỉ nên sử dụng 1 lần.

Những món ăn bổ dưỡng dành cho phụ nữ sau sinh

Thuốc chữa bệnh
-
0
  1. Cháo gà thập cẩm.

Nguyên liệu:

– Thịt cánh gà : 1 cái

– Tôm : 15 con

– Hành: 10g

– Gừng tươi: 1 lát

– Nấm hương khô: 3 cái

– Gạo trắng:300g

– Rau xanh, rượu, muối vừa đủ.

Cách chế biến:

  • Cánh gà rửa sạch, chần qua nước sôi. Hành và gừng đập dập. Đổ 400g nước vào nồi, cho cánh gà, hành, gừng và dầu ăn vào, đun to lửa cho đến khi sôi, hạ nhỏ lửa nấu tiêp.
  • Lấy miếng cánh gà ra cắt nhỏ. Gạo vo sạch, nấm hương ngâm nước, cắt bỏ cuống, thái miếng nhỏ. Rau xanh rửa sạch thái nhỏ.
  • Cho gạo vào nồi, đổ nước gà vào, nấu sôi.
  • Tôm lột vỏ, rửa sạch, cắt nhỏ, chần qua nước sôi. Gạo nấu khoảng 25 phút thì cho tôm, nấm hương, rau xanh, muôi vào khuấy đều. múc ra ăn nóng.

Tác dụng:

Phụ nữ sau khi sinh ăn cháo này bổ huyết.

  1. Cháo gạo kê đường đỏ.

Nguyên liệu:

  • Gạo kê       : 100g
  • Đường đỏ   : vừa đủ

Cách chế biến:

Gạo kê vo sạch, đổ đủ nưóc 1 lần, dùng lửa lớn nấu sôi, hạ nhỏ lửa, nấu đến chín nhừ. Khi ăn, cho đường vào trộn đều, đun lại cho sôi, múc ra bát.

Tác dụng:

Có tác dụng kiện tì vị, bổ hữu tổn. Đưòng đỏ chứa lượng sắt gấp 3 lần so vối đường trắng, có tác dụng tốt cho việc tống khứ máu, bổ sung sự mất máu.

  1. Cháo ngọt bát bửu.

Nguyên liêu:

  • Gạo nếp : 100g
  • Long nhãn : 100g
  • Đậu xanh : 150g
  • Đậu đỏ       : 150g
  • Hạt sen      : 150g
  • Rượu, nước, đường vừa đủ.

Cách chế biến:

Đậu xanh, đậu đỏ vo sạch, nấu chín nhừ, để riêng. Hạt sen rửa sạch, đổ nước nấu nhừ, để sẵn. Gạo vo sạch, nấu thành cháo.

Cho đậu xanh, đậu đỏ, hạt sen đã nấu chín vào cháo rồi cho long nhãn và đường vào nấu sôi. Khi sôi cho rượu vào là được.

  1. Cháo hoa tiêu nâu cật.

Nguyên liêu:

Cật : 1 cái

Hoa tiêu :3g

Gạo tẻ : 100g

– Hạt tiêu, hành, dầu vừng, muối, mì chính vừa đủ.

Cách chế biến:

Cật lợn xẻ dọc làm 2, rửa sạch, thái nhỏ, lấy muối, dầu lạc, bột sống ướp qua.

Gạo vo sạch, cho vào nồi, đổ 1 lít nước vào đun sôi, nấu thành cháo. Cho cật vào nấu thêm 1 chút nữa, thêm dầu vừng, muôi hoa tiêu, hạt tiêu, hành băm nhỏ vào là được.

  1. Cháo thập cẩm.

Nguyên liệu:

  • Cà rốt : 20g
  • Thịt cá : 20g
  • Mực tươi : 20g
  • Thịt nạc :  20g
  • Rau cần : 20g
  • Gừng : 2 lát
  • Gạo : 100g
  • Nấm hương, dầu vừng, muối, mì chính vừa đủ.

Cách chế biến:

Nấm hương ngâm nước cho mềm, thái thành sợi, cà rốt, thịt nạc thái sợi, mực tươi, thịt cá thái lát, rau cần thái vụn.

Gạo vo sạch, đổ 4 bát nước nấu thành cháo. Cho nấm hương, cà rốt, thịt nạc, mực, cá vào trong cháo nấu tiếp. Đến khi chín thì nêm bột ngọt, rưới 1 chút dầu vừng, rắc rau cần lên là được.

  1. Cháo thit rùa.

Nguyên liêu:

  • Rùa sống    : 1 con (250g)
  • Hành : 30g
  • Gừng : 30g
  • Gạo nếp     : 100g
  • Hạt tiêu. rượu, dầu ăn. muối, bột ngọt vừa đủ.

Cách chế biến:

Rùa nhúng nước cho chết, làm thịt, bỏ mai. đầu, móng, đuôi và da, chặt miếng nhỏ, cho vào nước sôi luộc qua, vớt ra lột bỏ màng da.

Thịt rùa cho vào bát hấp cách thuỷ, cho thêm rượu, hành, muôi, đun chín nhừ, vớt bỏ hành, gừng.

Gạo nếp vo sạch nấu thành cháo, bỏ thịt rùa vào, rắc hạt tiêu và gia vị vào là được.

Tác dụng:

Bổ âm, ích huyết, trừ phong giải thấp, trị bệnh lỵ, phụ nữ sinh xong cơ thể còn yếu, sa tử cung.

  1. Cháo táo sữa bò.

Nguyên liêu:

– Gạo: 100g

– Sữa bò: 400g

– Táo đỏ: 20 qua

– Đường đỏ:20g

Cách chế biến:

Gạo vo sạch, cho vào 11 nưóc, đun to lửa cho đến khi sôi, hạ nhỏ lửa khoảng 20 phút. Khi gạo chín nhừ cho sữa bò, táo đỏ vào nấu thêm 10 phút nữa.

Khi ăn cho đường đỏ, rồi nấu sôi múc ra.

  1. Cháo đậu đen táo đỏ.

Nguyên liệu:

– Đậu đen 50g

– Táo đỏ 50g

– Đường 150g

– Gạo nếp 100g

Cách chế biến:

Táo rửa sạch bỏ hạt, sạch, ngâm 1 đêm.

gạo nếp và đậu đen vo

Cho gạo, đậu đen vào nồi, đổ 1.5 lít nước đun sôi, sau đó hạ nhỏ lửa, nấu đến khi gạo nở thành cháo rồi cho táo vào, nấu tiếp đến khi gạo và đậu đen chín nhừ. Cho đường vào múc ra bát.

9. Cháo tỏi rau dền.

Nguyên liệu:

  • Rau dền 150g
  • Tỏi 1 củ
  • Gạo tẻ : 100g
  • Dầu ăn, muối, bột ngọt vừa đủ.

Cách chế biến:

Rau dền nhặt rửa sạch, cắt đoạn, tỏi băm nhỏ. Gạo tẻ vo sạch, đô 1 lít nước vào nấu cho đến khi gạo nở, cho rau dền. dầu ăn. muối, tỏi vào nấu tiếp, nêm bột ngọt, gia vị là được.

Tác dụng:

Giải độc, bổ huyết, thông đại tiểu tiện, trị đau bụng sau khi sinh, viêm cổ tử cung.

  1. Cháo xương nấu cà chua.

Nguyên liệu:

– Cà chua: 300g

– Xương lợn: 500g

– Gạo tẻ: 200g

– Muối vừa đủ.

Cách chế biến:

Xương lợn độp vụn. chần qua nước sôi, cho vào nồi náu cùng cà. chua, cho thêm nước, đun to lửa đến khi sôi thì đun nhỏ lừa, nâu bên tục trong X tiêng, gạn lấy nước.

Gạo vo sạch, đổ nước xương và cà chua vào, đun to lửa đun sôi thì hạ nhỏ lửa, đun nhừ thành cháo, nêm gia vị vừa đủ.

Tác dụng:

Giàu dinh dưỡng, người mẹ ăn thường xuyên sẽ tăng sữa, trẻ nho ăn nhiều cháo này sẽ được cung cấp nhiều canxi chống bệnh còi xương.

  1. Cháo đậu Hà Lan.

Nguyên liệu:

  • Đậu Hà Lan : 250g
  • Đưòng trắng, đường đỏ, nưỏc hoa quế mỗi thứ một ít.

Cách chế biến:

Đậu Hà Lan đãi sạch, đổ 1 lít nước vào đun sôi, hớt bọt sau đó đun nhỏ lửa, dùng thìa quấy đều, nấu khoảng 3 tiếng cho chín nhừ.

Khi ăn, cho đường trắng và đường đỏ vào bát rồi cho cháo vào, rưới 1 ít nước hoa quê lên trên. Khi ăn thì trộn đều.

Tác dụng:

Mén này có chứa nhiều vitamin, các chất khoáng, protein nên người mẹ ăn vảo sẽ có nhiều sữa.

  1. Cháo bát bửu.

Nguyên liệu:

– Gạo 250g

– Cải thìa 250g

– Đậu nành 15g

– Khoai lang 25g

– Bạch quả 25g

– Đậu tằm 25g

– Muôi, bột ngọt, quế bì, hồi hương vừa đủ.

Cách chế biến:

Đậu tằm, đậu nành rửa sạch, ngâm khoảng 12 tiếng cho nở. Khoai lang gọt vỏ, bạch quả bỏ vỏ, tâm. Cải thìa nhặt rửa sạch, thái sợi.

Gạo vo sạch, đổ vào nồi cùng đậu tằm, đậu nành, khoai lang, bạch quả, quế bì, hồi hương và 2 lít nước nấu đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa, đun khoảng 40 phút, khi gạo nở thì cho cải vào nấu tiếp cho nhão thành cháo. Nêm muối, bột ngọt quấy đều là được.

Tác dụng:

Phụ nữ thiếu sữa, sức ăn giảm, mất máu, phù, ăn cháo này rất tốt.

  1. Cháo lạc.

Nguyên liệu:

  • Lạc để nguyên màng vỏ: 45g
  • Đường phèn : vừa đủ
  • Gạo100g
  • Bạch hợp 15g

Cách chế biến:

Lạc rửa sạch, giã vụn, bách hợp thái Ịát mỏng, cho chung tất cả vào nồi cùng với gạo, cho nước vào đun to lửa đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa, nấu 30 phút. Sau đó cho đường phèn vào đun thêm.

  1. Canh cá hoa vàng rau dền.

Nguyên liệu:

  • Cá hoa vàng : 300g (1 con)
  • Rau dền :60g
  • Nước sôi: 3 cốc
  • Hành, gừng băm nhỏ.
  • Bột sống, hạt tiêu, rượu, muổì vừa đủ. Cách chế biến:

Cá cạo vảy, làm sạch, ướp hạt tiêu, đem hấp cách thuỷ chín, lọc bỏ xương, lấy thịt. Rau dền rửa sạch, thái nhỏ.

Phi gừng thơm, cho cá vào rán qua rồi cho rau vào xào qua, cho nước vào nấu, thêm rượu, hành băm nhỏ, nấu sôi, nêm bột là được.

  1. Cá hố kho tàu.

Nguyên liệu:

  • Cá hố: 500g
  • Dầu ăn, nưốc tương, muối, rượu, đường, hành, gừng, nước sôi vừa đủ.

Cách chế biến:

Cá rửa sạch, cắt đoạn 3cm. Đem rán vàng rồi cho rượu và các thứ phụ liệu khác, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa là được.

  1. Cá ướp muôi hâp với gà.

Nguyên liệu:

  • Cá ướp muối : 1 con
  • Thịt gà : 200g
  • Hành, gừng, rượu, bột ngọt vừa đủ.

Cách chế biến:

Thịt gà chặt miếng, trộn với rượu, bột ngọt, cho gừng và hành vào, đem hấp vói cá đã ướp muối đến chín là được.

  1. Cá nhám giá đỗ.

Nguyên liệu:

  • Cá nhám    : 500g
  • Giá đỗ        : 250g
  • Mỡ, rượu, muối, bột ngọt, hành, gừng vừa đủ.

Cách chế biến:

Cá nhám chần qua nước nóng, chặt bỏ đầu đuôi, nội tạng, cắt thành miếng vuông.

Phi thơm hành, gừng rồi cho cá vào rán vàng 2 mặt, rưới rượu, muối, bột ngọt, nước sôi vào, đun to lửa đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa, nấu khoảng 4 phút.

Cho giá vào chảo mỡ nóng, thêm muôi, bột ngọt, xào to lửa đổ giá vào hai bên cá, kho cạn nước là được.

  1. Dưa chua cá mè.

Nguyên liệu:

  • Cá mè         : 300g
  • Dưa chua    : 30g
  • Gừng, ớt, hành, bột năng, dẩu. nưóc tương, bột ngọt vừa đủ.

Cách chế biến:

Cá mè làm thịt, rửa sạch, dùng dao khứa hai mặt. Dưa chua rửa sạch, thái nhỏ, gừng, ớt thái sợi, hành cắt đoạn.

Cho gừng, ót, tỏi và dưa chua vào chảo dầu xào cho thơm, thêm nưóc sôi, cho cá vào nấu chín, thêm ít nước tương, hành, bột ngọt, bột năng là được.

  1. Cá quả nâu măng, cải dưa.

Nguyên liệu:

  • Cá quả : 500g
  • Cải dưa : 50g
  • Măng : 50g
  • Hành, gừng, rượu vang, muốỉ, bột ngọt, mỡ, hạt tiêu vừa đủ.

Cách chế biến:                                                               •’

Cá làm sạch, cải dưa rửa sạch thái đoạn lcm, măng thái lát nhỏ.

Dùng mỡ rán qua cá, rồi rưới rượu vào, thêm hành, nước gừng, măng đun to lửa cho đến khi sôi, thấy có màu trắng sữa mói cho cải, muối, mì chính vào quấy đều, rắc hạt tiêu vào là được.

Tác dụng:

Phụ nữ cho con bú ăn canh này sẽ thông sữa.

  1. Cá mè bí đao.

Nguyên liệu:

  • Cá mè          : 400g
  • Bí đao          : 200g
  • Mầm.đậu Hà Lan: 50g
  • Măng, nấm hương, tôm nõn, mỡ lợn, muối, bột ngọt, rượu, gừng vừa đủ, hành thái đoạn.

Cách chế biến:

Cá làm sạch, dùng dao khứa xiên hai bên mặt cá. Măng,.nấm hương và bí đao đều thái lát mỏng. Tôm nõn, mầm đậu Hà Lan rửa sạch.

Phi gừng rồi chơ cá vào rán qua hai mặt, cho hành, rượu và 1 lít nước đun sôi, hạ nhỏ lửa, nấu cho đến khi mắt cá lồi ra thì cho măng, nấm hương, bí đao, tôm nõn và mầm đậu vào, thêm muôi, bột ngọt, rượu nấu đến khi sôi với bỏ hành, gừng là được.

Tác dụng:

Phụ nữ cho con bú ăn món này sẽ tăng sữa, kịp thời bổ sung chất dinh dưỡng cho con mà hàm lượng mỡ trong cơ thể mẹ lại không tăng cao. Đứa trẻ bú sữa mẹ không bị tiêu chảy.

Có thể thay bí đao bằng cải trắng.

  1. Cá mè nấu mầm đậu nành

Nguyên liệu:

  • Cá mè tươi : 400g
  • Mầm đậu nành : 200g
  • Hải đới : 15g
  • Mỡ lợn :60g
  • Hành, gừng, muối, gia vị vừa đủ.

Cách chế biến:

Cá bỏ vảy, mang, nội tạng, rửa sạch, dùng dao khứa hai mặt rồi chần qua nước sôi.

Mầm đậu nành rửa sạch, vẩy ráo nước. Hải đới ngâm cho nở ra rồi rửa sạch, cắt sợi, hành và gừng thái sỢi.

Phi thơm hành và gừng, sau đó đổ một’ bát nước sôi vào, đợi nước sôi thì cho cá, mầm đậu nành, hải đới vào đun sôi rồi hạ nhỏ lửa là được.

Tác dụng:

Phụ nữ nuôi con ăn món này sẽ có nhiều sữa.

  1. Cá ninh táo đỏ.

Nguyên liệu:

  • Cá sống      : 1 con (400g)
  •  Táo đỏ        15g
  • Gừng, muối vừa đủ.
  • Cách chế biến:

Cá sống cạo vảy, xẻ bỏ ruột, rửa sạch, lau khô, ướp muối khoảng 5 phút rồi rán qua. Táo ngâm mềm, bỏ hạt, rửa sạch.

Cho tất cả vào nồi, đổ nước nấu đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa ninh khoảng 2 tiếng cho đến khi cạn, nêm gia vị, ăn nóng.

  1. Thịt dê nâu bí đao.

Nguyên liệu:

  • Thịt dê nạc : 50g
  • Bí đao        : 250g
  • Dầu vừng, nước tương, muối mỗi thứ 1 ít.

Cách chế biến:

Thịt dê thái lát mỏng, trộn đều với nưóc tương, muổi, bột ngọt, hành và gừng. Bí đao gọt vỏ, rửa sạch, thái lát.

Xào qua bí đao rồi cho 1 ít nước vào, đậy vung đun sôi, đổ thịt dê vào nấu chín là được.

  1. Canh lươn nấu mộc nhĩ.

Nguyên liệu:

  • Lươn: 250g
  • Mộc nhĩ: 30g

Cách chế biến:

Lươn làm sạch, bỏ nội tạng, rửa sạch, cắt đoạn, mộc nhĩ ngâm nưóc cho mềm, rửa sạch cùng cho vào nồi lươn, cho nưốc vừa đủ, nấu trong 2 tiếng, nêm gia vị là được.

Tác dụng: bổ huyết.

  1. Canh lạc nấu táo đỏ.

Nguyên liệu:

– Lạc 90g

– Táo đỏ 10 quả

– Chân gà 10 cái

– Thịt nạc 120g

– Trần bì 1/4 cái (vỏ quýt khô).

Cách chế biến:

  • Lạc, táo đỏ rửa sạch, vỏ quýt ngâm nưốc cho mềm, cạo sạch mặt bên trong.
  • Chân gà lột vỏ da ngoài, chặt móng, rửa sạch, thịt nạc rửa sạch.
  • Vỏ quýt cho vào nưốc đun sôi, cho các thứ còn lại vào nấu khoảng 2,5 tiếng, nêm gia vị là được.
  1. Canh đầu cá đậu phụ.

Nguyên liệu:

  • Đẩu cá : 1 cái (500g)
  • Đậu phụ     : 2 miếng
  • Cà chua      : 1 quả
  • Hành, nước, dầu và gia vị vừa đủ.

Cách chế biến:

Đầu cá bỏ mang rửa sạch, ướp muối 15 phút, hành băm nhỏ, cà chua, đậu phụ cắt miếng. Dùng 3 thìa canh dầu rán cho cá vào rán vàng, đổ 3 bát nước cùng cà chua, đậu phụ, đun nhỏ lửa đến khi chín, nêm muối, gia vị, rắc hành vào là được.

  1. Lươn xào măng.

Nguyên liệu:

  • Lươn sống : 500g
  • Măng khô : 25g
  • Hành củ : 25g
  • Rau cần : 25g
  • Rau thơm : 50g
  • Dầu lạc : 500g

* Nước tương, muôi, đường trắng, mì chính, rượu, tỏi, bột năng, nước sôi vừa đủ.

Cách chế biến:

Dùng đinh cắm đầu lươn trên tấm thớt, lấy dao rạch ra, lọc bỏ xương, nội tạng, đầu và đuôi, lấy phần thịt khoảng 200g, cắt sợi xiên rộng 0,3cm; dài 3cm, cho vào bát. Măng, hành, rau cần thái sợi. Tỏi đập dập, rau thơm thái nhỏ.

Hoà chung nước tương, muối, mì chính, rượu, đường trắng, nước sôi và bột thành thứ nước nêm.

Đun dầu nóng, cho lươn vào xào rời rồi cho hành, măng, rau cần vào xào nhanh xong đổ ra, gạn dầu để riêng.

Để lại 1 ít dầu trong chảo. Phi thơm tỏi rồi đổ thịt lươn vào. Sau đó cho nước nêm đã hoà sẵn, xào chín múc ra đĩa ăn vói rau thơm.

  1. Trứng gà nhân tôm.

Nguyên liệu:

  • Trứng gà : 6 quả
  • Nhân tôm : 50g
  • Bột khô : 5g
  • Mỡ, muối, mì chính, rượu, hành băm nhỏ vừa đủ.

Cách chế biến:

Nhân tôm cho vào bát, cho 1 ít muối, bột khô và lòng trắng trứng trộn đều.

Đem chưng khoảng 6 – 7 phút rồi lấy ra lên mâm.

Đun mỡ nóng già, cho nhân tôm vào, dùng đũa đảo cho rời ra đến khi nhân tôm co rút lại, gạn bỏ phần mỡ còn lại trong chảo rồi cho hành, múc ra trải đều lên trên bánh trứng là được.

Tác dụng:

Ăn thường xuyên sẽ năng dưỡng ích khí, mạnh gân xương, có tác dụng tốt đối với phục hồi thể chất người mẹ, phòng chống còi xương ở trẻ nhỏ.

  1. Bồ câu sữa hầm.

Nguyên liệu:

  • Bồ câu sữa : 1 con
  • Gừng : 2 lát
  • Hành : 2 cây
  • Bát giác : 2 hạt
  • Đường : 2 viên
  • Nước : 3 cốc.
  • Rượu, hạt tiêu, quê bì vừa đủ.

Cách chế biến:

Hoà nước đường, hành cắt ngắn, gừng, bát giác, quế bì, rượu (3 thìa canh) hoà chung với nhau. Sau đó đun nhỏ lửa khoảng 1 tiếng, vớt bỏ bát giác, quế bì và gừng.

Bồ câu làm sạch, lau khô, tẩm chất ướp lên trên mặt trong và ngoài bồ câu, ướp khoảng 10 phút.

Đun lại chất phụ liệu cho sôi rồi cho bồ câu đã ướp vào nồi, đun nhỏ lửa khoảng 25 – 30 phút. Khi bồ câu chín, vớt bồ câu ra rưới dầu vừng lên. An nóng (để nguyên con hoặc chặt miếng).

  1. Nước gà chưng.

Nguyên liệu:

  • Gà tươi : 450 – 550g
  • Gừng : 2 – 3 lát
  • Muối vừa đủ.

Cách chế biến:

Gà làm sạch, bỏ da, chặt miếng to, cho 1 thìa to rượu vào trộn đều.

Cùng bỏ gà và gừng vào hấp cách thuỷ khoảng 2-2,5 giờ. Lấy nước gà tiết ra hoà 1 ít muối ăn khi còn nóng. Miếng gà để ra đĩa ăn cùng với tương.

  1. Nước cam pha rượu.

Nguyên liêu:

  • Cam tươi    : 2 – 3 quả
  • Rượu gạo   : 1 – 2 thìa to.

Cách chế biến:

Cam rửa sạch, bóc vỏ, ép lấy nước khoảng nửa bát, đun nóng xong pha rượu vào làm đồ uống.

Tác dụng:

Chữa sưng vú, sữa không thông.

  1. Chim cút hấp kim châm

Nguyên liệu:

  • Chim cút : 4 con
  • Nấm Đông cô : 2 lai
  • Táo đỏ : 2 quả
  • Kim châm, mộc nhĩ, gừng, hành, rượu, bột sống, hạt tiêu, đường, dầu vừng vừa đủ.

Cách chế biến:

Nước gừng và rượu (1/2 thìa) + 1/2 thìa muối, bột sống 1 thìa, đường dầu vừng và hạt tiêu hoà chung, để riêng.

Nấm Đông cô ngâm nước cho mềm, ngắt bỏ cuông, rửa sạch cắt miếng. Kim châm và mộc nhĩ ngâm nước cho mềm xong rửa sạch, vẩy ráo nước.

Chim cút làm thịt, bỏ nội tạng, rửa sạch, lọc lấy thịt, thái lát mỏng, cho nấm Đông cô, kim châm, mộc nhĩ, gừng sợi, táo và hỗn hợp nước vừa pha ướp khoảng 15 phút.

Cho tất cả những thứ trên vào dĩa sâu, rắc hành lên, đê vào nồi hấp cách thuỷ khoảng 10 phút. Khi chín, rưới 1 ít dầu lên, ăn khi còn nóng.

1...439440441...600Trang 440 của 600

Các kiến thức trên thuocchuabenh.vn dành cho các đối tượng là bác sĩ và bệnh nhân để hiểu thêm về bệnh và thuốc mình sử dụng. Tuy nhiên nếu là bệnh nhân sử dụng thuốc cần lưu ý: tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ. Bài viết trên Thuocchuabenh.vn đã được đăng ký bản quyền Digital Millennium Copyright Act (DMCA). Nếu copy nội dung dù với mục đích gì hãy để lại link về bài gốc như một sự tri ân với tác giả. Kiểm duyệt nội dung: Bác sĩ nội trú Trung Xin, Bác sĩ Hoàng Kỳ. Biên tập viên: Nguyễn Hà.

DMCA.com Protection Status

© Copyright 2010 - Thuocchuabenh.vn