Người ta dùng huyết áp kế để đo huyết áp.
Huyết áp kế: đo huyết áp chính xác phải dùng huyết áp kế thủy ngân và áp lực trong động mạch được tính bằng chiều cao của cột thủy ngân đã được khắc chia độ tính theo milimét (mmHg). Loại máy này có nhược điểm là cồng kềnh, mang theo không thuận tiện nên xu hướng chung là hay dùng loại huyết áp kế kiểu lò xo, có đồng hồ tuy mức độ chính xác kém hơn.
Băng quấn phải có chiều rộng 12,5cm, đủ dài để quấn quanh cánh tay. Trong băng quấn có một túi cao su, túi này có một dây nối với một bộ phận bơm hơi và một dây nối với cột thủy ngân hay đồng hồ đo áp lực.
Hiện nay, trên thị trường lại có loại huyết áp kế điện tử hiện số, loại huyết áp kế này không đòi hỏi phải dùng ông nghe và ngày càng được sử dụng rộng rãi trong từng gia đình nhờ vào tính tiện dụng của thiết bị.
Tuy nhiên, để đảm bảo có kết quả đo chính xác cần lưu ý tuân theo đúng tư thế đo đối với từng loại máy và theo sự chỉ dẫn của nhà sản xuất, phải đảm bảo sao cho vị trí quấn vòng bít phải đặt ngang mức với tim. Với loại máy này, có bộ nhớ lưu kết quả đo và ngày giờ đo, rất tiện cho việc theo dõi huyết áp và nhịp tim của người được đo. Với huyết áp kế điện tử, việc dùng pin không đảm bảo chất lượng, để pin chảy sẽ dễ gây ra hỏng máy. Do vậy, khi không sử dụng máy trong thời gian lâu, nên tháo pin ra hoặc có thể chọn loại có thể dùng điện với bộ đổi điện (adapter) như của hãng OMRON.
Một số trung tâm nghiên cứu có loại huyết áp kế tự động đo huyết áp liên tục trong 24 giờ, cứ 15 hoặc 30 phút một lần, với loại máy này ta có được đường biểu diễn của huyết áp liên tục trong cả ngày, biết được những lúc huyết áp tăng, giảm.
Người được đo huyết áp: trước khi đo, người được đo cần được ngồi nghỉ thoải mái, ít nhất trong 5 phút, không nên có gắng sức nào trước đó 30 phút. Cũng không hút thuốc, không uống cà phê trước khi vào phòng đo. Giải thích để người được đo yên tâm, không lo lắng, băn khoăn. Phòng đo phải được thoáng mát, không nóng quá, không lạnh quá.
Cách đo huyết áp bằng máy bơm tay: thông thường, người ta đo huyết áp ở động mạch cánh tay, có thể đo ở mọi tư thế nằm, ngồi hoặc đứng; ở nước ta các thầy thuốc đo ở tư thế nằm là phổ biến. Để trần cánh tay dùng đo huyết áp, chú ý đặt ngang vị trí của quả tim, chỗ để cánh tay phải êm, quấn bao huyết áp kế quanh 2/3 dưới của cánh tay, trên nếp khuỷu 2cm, đầu dưới cột thủy ngân cũng phải đặt ngang mức với tim bệnh nhân và huyết áp kế đặt trên mặt phẳng. Sờ động mạch cánh tay ở vị trí chỗ gấp khuỷu tay rồi đặt ống nghe lên trên đường đi của động mạch ngay sát bò dưới bao huyết áp kế, không ấn quá mạnh, sau đó bơm hơi cho túi cao su phồng lên, bơm nhanh tới con số cao hơn dự kiến 30 mmHg trên mức áp lực đủ làm mất mạch quay, tai không nghe thấy tiếng đập thì xả hơi từ từ.
Huyết áp tâm thu là con số trên cột thủy ngân hoặc của vạch kim trên đồng hồ mà khi nghe thấy tiếng đập động mạch đầu tiên, huyết áp tâm trương là con số hoặc vạch kim khi tiếng đập động mạch đó mất đi. Khi đo xong, xả cho hết hơi trong băng quấn và lại đo thêm 2 lần nữa để kiểm tra.
Nên lấy kết quả của lần đo sau vì trạng thái thần kinh của người được đo huyết áp đã ổn định hơn. Đối với những người được đo huyết áp lần đầu nên đo ở cả 2 cánh tay, xem có chênh lệch không?
Với trẻ em, vì cánh tay nhỏ hơn nhiều, nên dùng loại huyết áp kế với băng quấn chế tạo riêng cho các cháu.
