Loạn sản khớp hông bẩm sinh bao gồm sai khớp một phần, loạn sản ổ cối, và sai khớp toàn bộ của đầu xương đùi với ổ cối.
CHẨN ĐOÁN
Lâm sàng
- Ortolani test: nhẹ nhàng dang, khép gấp hông phát hiện sai khớp đầu xương đùi với ổ cối.
- Barlow test: tăng vận động phát hiện sai khớp một phần hoặc sai khớp ra sau bằng ép trực tiếp theo trục dọc xương đùi trong khi khớp hông khép.
- Galeazzi sign: đầu xương đùi không chỉ sai lệch mà còn lên trên do có sự ngắn của xương đùi.
Xquang
- Đường Perkins: đường thẳng.
- Đường Hilgenreiner: đường ngang.
Xác định vị trí đầu xương đùi.
- Đường Shenton: vòng cung cổ bịt.
Bình thường chỉ số ổ cối bằng hoặc nhỏ hơn 30°.
ĐIỀU TRỊ
Chia làm 5 nhóm tuổi:
Sơ sinh tới 6 tháng tuổi, (2). Trẻ nhỏ, 6-18 tháng tuổi, (3). Tuổi chập chững từ 18 tới 36 tháng, (4). Trẻ nhỏ và bé từ 3 tới 8 tuổi và (5). Trẻ lớn, trên 8 tuổi.
Từ sơ sinh tới 6 tháng tuổi
Nắn bột, bột theo tư thế sản khoa trong 6 tuần – 3 tháng.
Từ 6 tháng đến 18 tháng
- Bột hoặc
- Phẫu thuật:
+ Cắt cơ khép, cơ thắt lưng chậu, cắt rìa ổ CÔI.
+ Tạo hình bao khớp.
Từ 18 tháng đến 36 tháng tuổi
Phẫu thuật
- Chuẩn bị trước mổ:
Vô khuẩn vùng khớp hông, mông và sinh dục.
- Kỹ thuật:
Chọn lựa kỹ thuật tuỳ thuộc vào góc cổ xương đùi, chỉ số ổ côi:
+ Trẻ nằm ngửa, kê độn mông.
+ Thì 1: rạch da mặt sau ngoài mông, mặt trước khớp hông, kéo dài về mặt ngoài đùi.
Cắt cơ thẳng đùi, thắt lưng chậu.
+ Thì 2: cắt xương chậu, tạo hình ổ cối.
Kết hợp xương.
+ Thì 3: tạo hình bao khớp Cắt bao khớp, cắt Lymbus.
+ Thì 4: cắt xương đùi tương ứng liên mấu chuyển
Cắt tạo chêm xương, làm ngắn xương l-2cm.
Xoay ngoài khoảng 15-30°.
Kết hợp xương.
Theo dõi sau mổ
Theo dõi chèn ép bột.
Bột giữ trong 6 tuần.
Sau 6 tuần bỏ bột, tập vận động.
Trẻ từ 3 tuổi tới 8 tuổi
Tuỳ thuộc chiều dài chi, chỉ số ổ cối, góc cổ – thân xương đùi.
- Tạo hình bao khớp có hoặc không.
- Tạo hình ổ cối với cắt xương chậu có hoặc không.
- Tạo hình góc cổ – thân xương đùi với cắt xương đùi.
Trong trường hợp cần thiết, cắt cơ khép, cơ thắt lưng chậu.
Trẻ lớn (trên 8 tuổi)
Tuỳ thuộc vào chiều dài chi, tình trạng ổ cối, tình trạng đầu xương đùi. Phẫu thuật theo Chiari
- Kỹ thuật:
Bệnh nhân nằm ngửa, kê độn mộng.
Rạch da mặt trước hông.
Bộc lộ và cắt nguyên ủy cơ may, cơ thẳng đùi (phục hồi sau khi cắt xương chậu).
Cắt xương chậu trên nguyên uỷ cơ may.
- Theo dõi sau mổ:
Theo dõi chèn ép bột.
Bột giữ’trong 8 tuần.
Sau 8 tuần bỏ bột, tập vận động.
KHÁNG SINH VÀ GIẢM ĐAU KHI MỔ
- Kháng sinh:
+ Tarceíbksym 100mg/kg/ngày X 5-7 ngày.
+ Gentamicin 5mg/kg/ ngày X 5-7 ngày.
- Giảm đau sau mổ:
Paracetamol, Dafangan < 60mg/kg/ngày, chỉ sử dụng 2-3 ngày sau mổ.