Mỗi bậc cha mẹ đều biết rằng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường ngủ và uống rất nhiều nước. Nhưng nếu con bạn đột nhiên trở nên buồn ngủ hoặc khát nước hơn bình thường, đó có thể là triệu chứng của bệnh tiểu đường tuyp 1.
Trước đây, bệnh này được gọi là tiểu đường vị thành niên vì phần lớn những người mắc bệnh là trẻ nhỏ. Con bạn có thể mắc tiểu đường tuyp 1 khi còn là trẻ sơ sinh, hoặc sau đó, khi đã là trẻ tập đi hoặc thiếu niên. Phần lớn bệnh xuất hiện sau 5 tuổi. Tuy nhiên, có một số người không mắc bệnh cho đến khi họ ngoài 30 tuổi.
Hãy nắm rõ các triệu chứng của tiểu đường tuyp 1 để có thể giúp giữ gìn sức khỏe cho con bạn.
Hiểu Về Bệnh Tiểu Đường Tuyp 1
Bệnh này không giống như tiểu đường tuyp 2, thường liên quan đến béo phì và gặp ở người lớn (nhưng nó cũng có thể xảy ra ở trẻ em, thường sau 10 tuổi).
Nếu con bạn mắc tiểu đường tuyp 1, điều đó có nghĩa là tuyến tụy của bé – một cơ quan nằm ở phần trên bên phải của bụng – sản xuất rất ít hoặc không có insulin. Đây là một rối loạn tự miễn dịch, tức là khi hệ thống phòng vệ của cơ thể tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin.
Những Dấu Hiệu Cần Lưu Ý
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường tuyp 1 ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể xuất hiện rất đột ngột. Hãy chú ý đến những dấu hiệu sau ở trẻ:
- Hành vi đột ngột kỳ lạ (hành động như “say rượu”)
- Hơi thở có mùi trái cây, ngọt, hoặc giống như rượu
- Buồn ngủ hoặc thiếu năng lượng nghiêm trọng
- Cơn khát kéo dài và dữ dội
- Thở khò khè khi hít thở
- Thở nặng nhọc
- Cảm giác đói khủng khiếp
- Thay đổi đột ngột về thị lực
- Sụt cân đột ngột
- Đi tiểu thường xuyên hơn (trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể có nhiều tã ướt hơn bình thường)
- Khó thở
Khi Nào Nên Gọi Bác Sĩ
Bệnh tiểu đường tuyp 1 có thể gây ra những dao động đột ngột và nghiêm trọng về mức đường huyết, điều này có thể rất nguy hiểm. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của bệnh tiểu đường ở con mình, điều quan trọng là phải cho trẻ đi khám ngay lập tức để bác sĩ có thể bắt đầu điều trị ngay.
Bác sĩ sẽ thực hiện một xét nghiệm nước tiểu đơn giản để kiểm tra glucose (đường) trong nước tiểu và kiểm tra mức đường huyết sơ bộ bằng cách chích ngón tay. Một xét nghiệm phức tạp hơn, gọi là xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống, có thể xác định chính xác liệu đó có phải là bệnh tiểu đường tuyp 1 hay không. Con bạn sẽ cần tuân thủ một chế độ ăn uống đặc biệt trước khi thực hiện xét nghiệm này.
Nếu con bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường tuyp 1, hãy gọi cho bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây của tình trạng đường huyết thấp khẩn cấp:
- Mờ hoặc nhìn đôi
- Da lạnh, ẩm
- Nhầm lẫn
- Chóng mặt
- Buồn ngủ hoặc mệt mỏi
- Đói khẩn cấp hoặc đột ngột
- Đau đầu
- Da nhợt nhạt và ẩm
- Mạch nhanh
- Thở nông
- Đổ mồ hôi
- Yếu đuối
Đường huyết thấp có thể đe dọa tính mạng trẻ mắc bệnh tiểu đường tuyp 1. Hãy luôn gọi 115 hoặc nhận trợ giúp y tế khẩn cấp nếu con bạn bất tỉnh hoặc co giật.
Máy đo đường huyết
Bạn sẽ cần một máy đo đường huyết cũng có khả năng kiểm tra ketone như Abbot Precision Xtra và Nova Max Plus. Các xét nghiệm ketone trong máu thường chính xác hơn và phản ánh mức độ của bạn ngay thời điểm kiểm tra. Tuy nhiên, đây là phương pháp xét nghiệm đắt tiền, và máy đo có thể không được bảo hiểm chi trả.
Sử dụng xét nghiệm này giống như bạn sử dụng máy đo đường huyết:
- Đặt que thử vào máy đo.
- Chích ngón tay bằng dụng cụ lấy máu.
- Đặt một giọt máu lên que thử ketone và chờ kết quả.
Kết quả mức ketone
Sử dụng bảng dưới đây để xác định khi nào mức ketone của bạn đủ cao để cần hành động.
| Đọc kết quả | Mức ketone | Cần làm gì |
|---|---|---|
| Dưới 0,6 mmol/L | Bình thường | Không làm gì |
| 0,6 đến 1,5 mmol/L | Thấp đến trung bình | Liên hệ với bác sĩ |
| 1,6 đến 2,9 mmol/L | Cao | Đến phòng cấp cứu |
| Trên 3,0 mmol/L | Rất cao | Đến phòng cấp cứu |
Điều trị ketonuria
Ketonuria do nhịn ăn hoặc chế độ ăn kiêng không cần điều trị và sẽ tự hết. Tuy nhiên, khi nó xảy ra do một bệnh lý tiềm ẩn, đó là một vấn đề nghiêm trọng.
Ketonuria ở những người mắc bệnh tiểu đường được điều trị bằng cách tiêm insulin hoặc truyền dịch qua tĩnh mạch (IV). Khi nguyên nhân là do các bệnh khác, ketonuria có thể được điều trị bằng chế độ ăn, thuốc hoặc liệu pháp phù hợp cho bệnh lý đó. Ketonuria do sử dụng rượu quá mức được điều trị theo các cách sau:
- Truyền dịch IV
- Giám sát và thay thế điện giải
- Thiamine
- Glucose nếu cần
- Thuốc để tránh tác động nghiêm trọng của việc cai rượu
- Thuốc ngăn ngừa buồn nôn và nôn
Điều trị cho bệnh nhân mắc ketonuria do đói ăn tương tự như đối với người bị rối loạn sử dụng rượu. Tuy nhiên, bác sĩ có thể điều trị bệnh nhân bị đói ăn một cách khác do nguy cơ mắc hội chứng tái nuôi dưỡng — một nhóm triệu chứng nguy hiểm do thiếu điện giải nghiêm trọng, có thể xảy ra khi cơ thể cố gắng tiêu hóa lại chất dinh dưỡng sau thời gian đói ăn.
Biến chứng của Ketonuria
Ketoacidosis
Ketoacidosis xảy ra khi cơ thể bạn không thể sử dụng đường để sản xuất năng lượng, dẫn đến việc nó phá vỡ chất béo để làm nhiên liệu. Đối với người mắc bệnh tiểu đường, ketoacidosis có thể phát triển nhanh chóng, vì vậy điều quan trọng là phải nhận biết các triệu chứng và hành động kịp thời.
Gọi bác sĩ ngay nếu:
- Đường huyết của bạn liên tục cao hơn mức mục tiêu.
- Bạn có mức ketone trung bình hoặc cao trong nước tiểu.
- Bạn không thể ngừng nôn mửa.
Mất nước
Mất nước có nghĩa là cơ thể bạn không có đủ nước để hoạt động đúng. Mất nước là một trong những triệu chứng của ketoacidosis và được đặc trưng ở người lớn bởi:
- Nước tiểu sẫm màu
- Chóng mặt, yếu ớt, và mệt mỏi
Trẻ em có thể bị mất nước nhanh hơn vì chúng thường không thể nói với bạn nếu chúng cảm thấy khát nước. Nếu bạn thấy trẻ uể oải, buồn ngủ hoặc không thể tỉnh dậy, hãy gọi bác sĩ ngay lập tức.
