Căn nguyên
Viêm đại tràng cấp tính hoặc mạn tính do nhiễm động vật đơn bào Balantidium coli, một loại thảo trùng có lông mà nguồn dự trữ trong tự nhiên là lợn. Bệnh được truyền sang người (chủ ngẫu nhiên) vì ăn thực phẩm có chứa kén mà lợn bị nhiễm đào thải ra theo phân. Người ta đã gặp những vụ dịch lan truyền do nước uống. Balantidium có thể xâm nhập vào bên trong lớp niêm mạc ruột và gây ra những vết loét có chứa những thể tư dưỡng của chúng.
Triệu chứng: Nhiễm balantidium có thể không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng hoặc mới đầu gây ra những rối loạn tiêu hoá không rõ rệt, tiếp theo là hội chứng lỵ, ỉa chảy phân có lẫn máu và niêm dịch. Những rối loạn tiêu hoá này có xu hướng trở thành mạn tính, ảnh hưởng tới tình trạng toàn thân và đôi khi đưa tới phù nể.
Xét nghiệm cận lâm sàng
Chẩn đoán dựa vào xét nghiệm phân tìm thấy ký sinh trùng ở thể kén hoặc thể có lông, di động (thể tư dưỡng). Xét nghiệm phân dưới kính hiển vi phải thực hiện ngay sau khi lấy bệnh phẩm. Bệnh có thể gây ra thiếu máu hồng cầu to, giảm sắc, thường nặng.
Chẩn đoán phân biệt
Với bệnh amip đường ruột, bệnh do Giardia
Điều trị
Tetracyclin liều 0,8 g uống cách nhau 6 giờ một lần trong 10 ngày. Nếu là bệnh nhi thì cho metronidazol 50 mg/kg cân nặng cơ thể, uống 3 lần mỗi ngày, trong 5 ngày.
