TÊN CHUNG: GOSERELIN – CẤY IMPLANT (GOE-se-REL-in)
TÊN THƯƠNG MẠI: Zoladex
Công dụng của thuốc | Cách sử dụng | Tác dụng phụ | Lưu ý | Tương tác thuốc | Quá liều | Lưu ý khác | Liều quên | Cách bảo quản
CÔNG DỤNG:
Goserelin được sử dụng ở nam giới để điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Nó được sử dụng ở phụ nữ để điều trị một số loại ung thư vú hoặc một số rối loạn tử cung (lạc nội mạc tử cung). Nó cũng được sử dụng ở phụ nữ để làm mỏng lớp niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung) chuẩn bị cho một thủ thuật điều trị chảy máu tử cung bất thường. Hãy trao đổi với bác sĩ về những rủi ro và lợi ích của việc điều trị.
Goserelin giống như một hormone tự nhiên được cơ thể sản xuất (hormone giải phóng hormone luteinizing – LHRH). Nó hoạt động bằng cách giảm mức testosterone ở nam giới và estrogen ở phụ nữ. Tác dụng này giúp làm chậm hoặc ngừng sự phát triển của một số tế bào ung thư và mô tử cung cần những hormone này để phát triển và lây lan.
Ống tiêm 10.8 miligam không nên sử dụng ở phụ nữ.
CÁC CÔNG DỤNG KHÁC
Phần này chứa các công dụng của thuốc không có trong nhãn mác chuyên môn đã được phê duyệt, nhưng có thể được bác sĩ kê đơn. Sử dụng thuốc này cho tình trạng đã liệt kê trong phần này chỉ khi bác sĩ kê đơn thuốc này cho bạn.
Thuốc này cũng có thể được sử dụng để ngừng dậy thì sớm ở trẻ em.
CÁCH SỬ DỤNG:
Đọc tờ thông tin cho bệnh nhân nếu có từ dược sĩ trước khi bạn bắt đầu sử dụng goserelin và mỗi lần bạn nhận thuốc bổ sung. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn.
Thuốc này là một cấy ghép giúp giải phóng hormone từ từ vào cơ thể bạn. Nó được đặt bởi một bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe thông qua một mũi tiêm dưới da vùng bụng dưới, dưới rốn. Cấy ghép sẽ được cơ thể bạn hấp thụ hoàn toàn trong vài tuần hoặc vài tháng.
Liều dùng phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và phản ứng của bạn với điều trị.
Tiêm thuốc này theo chỉ định của bác sĩ. Ống tiêm 3.6 miligam thường được tiêm mỗi 4 tuần. Ống tiêm 10.8 miligam thường được tiêm mỗi 12 tuần. Hãy tuân theo lịch trình liều dùng một cách cẩn thận để nhận được lợi ích tối đa từ thuốc. Để giúp bạn nhớ, hãy đánh dấu lịch để theo dõi khi nào bạn cần nhận liều tiếp theo. Đừng ngừng thuốc mà không có sự chấp thuận của bác sĩ.
Trong vài tuần đầu điều trị, mức hormone của bạn sẽ tăng lên trước khi giảm. Đây là phản ứng bình thường của cơ thể với thuốc này. Tác dụng này có thể gây ra các triệu chứng mới hoặc làm tăng các triệu chứng (ví dụ, đau, kích thước khối u) trong vài tuần đầu.
Ở phụ nữ, kỳ kinh nguyệt sẽ ngừng khi thuốc này được sử dụng thường xuyên. Hãy thông báo cho bác sĩ ngay nếu chu kỳ kinh nguyệt vẫn tiếp tục sau 2 tháng điều trị với goserelin.
Thông thường, thuốc này không cần phải loại bỏ vì cấy ghép sẽ được cơ thể hấp thụ hoàn toàn và từ từ. Tuy nhiên, trong trường hợp không may bạn gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc các vấn đề khác, bác sĩ có thể loại bỏ thuốc này.
Hãy thông báo cho bác sĩ nếu tình trạng của bạn vẫn tiếp tục hoặc trở nên tồi tệ hơn.
TÁC DỤNG PHỤ:
Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm: bốc hỏa (nóng mặt), chóng mặt, đau đầu, tăng tiết mồ hôi, giảm ham muốn/khả năng tình dục, khó ngủ, buồn nôn, thay đổi kích thước vú, rụng tóc hoặc thay đổi tâm lý/cảm xúc (như trầm cảm, thay đổi tâm trạng, ảo giác). Đau, bầm tím, chảy máu, đỏ hoặc sưng tại vị trí tiêm cũng có thể xảy ra. Ở phụ nữ, có thể xuất hiện tình trạng khô âm đạo. Nếu bất kỳ tác dụng phụ nào trong số này kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy thông báo ngay cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn.
Hãy nhớ rằng bác sĩ đã kê đơn thuốc này cho bạn vì họ đánh giá rằng lợi ích của thuốc đối với bạn cao hơn rủi ro tác dụng phụ. Nhiều người sử dụng thuốc này không gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng.
Hãy thông báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng hiếm gặp nào sau đây:
- Cảm giác bỏng, đau âm đạo (ở phụ nữ)
- Đau khi quan hệ tình dục (ở phụ nữ)
- Đau, nhạy cảm ở vú
- Đau xương mới/đau xương tăng
- Xương bị gãy mới
- Cảm giác nóng bỏng ở bàn chân/ngón chân
- Sưng ở mắt cá chân/bàn chân
- Cảm giác mệt mỏi bất thường
- Thay đổi lượng nước tiểu
Thuốc này có thể làm tăng lượng đường trong máu, điều này có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm bệnh tiểu đường. Mức đường huyết cao có thể hiếm khi gây ra những tình trạng nghiêm trọng như hôn mê tiểu đường. Hãy thông báo ngay cho bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng của bệnh tiểu đường, như khát nước và đi tiểu nhiều bất thường. Nếu bạn đã bị tiểu đường, hãy kiểm tra đường huyết thường xuyên.
Hãy gọi ngay sự giúp đỡ y tế nếu gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau đây:
- Nhịp tim nhanh/không đều
- Chóng mặt nghiêm trọng
- Ngất xỉu
Tìm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu có bất kỳ tác dụng phụ hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng nào sau đây:
- Đau ngực, hàm, cánh tay trái
- Khó thở
- Mơ hồ, bối rối
- Thay đổi thị giác
- Nói ngọng
- Yếu một bên cơ thể
Hiếm khi, có thể xảy ra vấn đề rất nghiêm trọng với tuyến yên (xuất huyết tuyến yên), thường xảy ra trong vòng từ 1 giờ đến 2 tuần sau liều đầu tiên của thuốc này. Hãy tìm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu có bất kỳ tác dụng phụ rất nghiêm trọng nào sau đây:
- Đau đầu dữ dội đột ngột
- Thay đổi tâm lý/cảm xúc (ví dụ: bối rối)
- Thay đổi thị giác
- Nôn mửa
Ở nam giới sử dụng thuốc này để điều trị ung thư tuyến tiền liệt, có thể xảy ra tình trạng tắc nghẽn đường tiểu hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng hoặc vấn đề về tủy sống (chèn ép), đặc biệt trong tháng đầu điều trị. Hãy thông báo ngay cho bác sĩ nếu bạn gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau đây:
- Đau lưng dữ dội
- Tê/nhột/yếu ở tay/chân
- Không thể di chuyển
- Tiểu đau/khó
- Máu trong nước tiểu
Một phản ứng dị ứng rất nghiêm trọng với thuốc này là hiếm. Tuy nhiên, hãy tìm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm:
- Phát ban
- Ngứa/sưng (đặc biệt là mặt/lưỡi/họng)
- Chóng mặt nghiêm trọng
- Khó thở
Đây không phải là danh sách đầy đủ các tác dụng phụ có thể xảy ra. Nếu bạn gặp phải các tác dụng phụ khác không được liệt kê ở trên, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn.
CẢNH BÁO:
Trước khi sử dụng goserelin, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn bị dị ứng với thuốc này, hoặc với LHRH hoặc các hormone tương tự LHRH (ví dụ: triptorelin); hoặc nếu bạn có bất kỳ dị ứng nào khác. Sản phẩm này có thể chứa các thành phần không hoạt động, có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề khác. Hãy trao đổi với dược sĩ của bạn để biết thêm chi tiết.
Trước khi sử dụng thuốc này, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tiền sử bệnh của bạn, đặc biệt là: xuất huyết âm đạo bất thường không rõ nguyên nhân, tiểu đường, sử dụng rượu lâu dài, hút thuốc, tiền sử cá nhân hoặc gia đình về mất xương (loãng xương), bệnh tim (như nhồi máu cơ tim), mức cholesterol/triglycerid cao, đột quỵ, vấn đề tắc nghẽn đường tiểu (ở nam giới), vấn đề về tủy sống (ở nam giới).
Nếu bạn bị tiểu đường, thuốc này có thể làm khó kiểm soát mức đường huyết của bạn. Hãy theo dõi thường xuyên mức đường huyết của bạn và thông báo cho bác sĩ về kết quả. Bác sĩ có thể cần điều chỉnh thuốc tiểu đường, chế độ tập thể dục hoặc chế độ ăn uống của bạn.
Goserelin có thể gây ra một tình trạng ảnh hưởng đến nhịp tim (kéo dài khoảng QT). Kéo dài QT có thể hiếm khi dẫn đến nhịp tim nhanh/kém đều nghiêm trọng (hiếm khi gây tử vong) và các triệu chứng khác (như chóng mặt nghiêm trọng, ngất xỉu), và cần sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nguy cơ kéo dài QT có thể tăng nếu bạn có một số vấn đề y tế hoặc đang sử dụng các loại thuốc có thể gây kéo dài QT. Trước khi sử dụng goserelin, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng và nếu bạn có bất kỳ vấn đề nào sau đây: các vấn đề về tim (suy tim, nhịp tim chậm, kéo dài QT trong điện tâm đồ), tiền sử gia đình có vấn đề về tim (kéo dài QT trong điện tâm đồ, đột tử do tim).
Mức kali hoặc magiê thấp trong máu cũng có thể làm tăng nguy cơ kéo dài QT. Nguy cơ này có thể tăng nếu bạn sử dụng một số thuốc (như thuốc lợi tiểu/”thuốc nước”) hoặc nếu bạn có các tình trạng như đổ mồ hôi nghiêm trọng, tiêu chảy hoặc nôn mửa. Hãy trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng goserelin một cách an toàn.
Người cao tuổi có thể nhạy cảm hơn với các tác dụng phụ của thuốc này, đặc biệt là kéo dài QT (xem trên).
Thuốc này không được khuyến cáo sử dụng trong thời kỳ mang thai. Nó có thể gây hại cho thai nhi. Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cần đảm bảo rằng họ không có thai trước khi bắt đầu sử dụng thuốc này. Nếu bạn có thai hoặc nghi ngờ có thai, hãy thông báo ngay cho bác sĩ của bạn. Tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm chi tiết và để thảo luận về các phương pháp tránh thai hiệu quả. Đối với phụ nữ, thuốc này sẽ ngừng sự rụng trứng (ovulation) và kinh nguyệt, nhưng không nên dùng như một phương pháp tránh thai đáng tin cậy. Khuyến nghị nam giới và phụ nữ sử dụng thuốc này nên sử dụng 2 phương pháp tránh thai không phải nội tiết tố hiệu quả (ví dụ: bao cao su và màng chắn với chất diệt tinh trùng) trong suốt thời gian sử dụng thuốc. Tiếp tục sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả cho đến khi kinh nguyệt của phụ nữ trở lại hoặc ít nhất 12 tuần sau khi ngừng thuốc này.
Hiện chưa biết liệu thuốc này có đi vào sữa mẹ hay không. Vì có thể gây nguy cơ cho trẻ sơ sinh, việc cho con bú khi sử dụng thuốc này không được khuyến khích. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho con bú.
TƯƠNG TÁC THUỐC:
Tương tác thuốc có thể thay đổi cách thức hoạt động của thuốc hoặc tăng nguy cơ gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng. Tài liệu này không chứa tất cả các tương tác thuốc có thể xảy ra. Hãy giữ danh sách tất cả các sản phẩm bạn sử dụng (bao gồm thuốc kê đơn/không kê đơn và các sản phẩm thảo dược) và chia sẻ nó với bác sĩ và dược sĩ của bạn. Không bắt đầu, ngừng, hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự chấp thuận của bác sĩ.
Một số sản phẩm có thể tương tác với thuốc này bao gồm: thuốc tránh thai nội tiết (ví dụ: viên, miếng dán), thuốc có thể gây mất xương (ví dụ: corticosteroid như prednisone).
QUÁ LIỀU:
Nếu nghi ngờ quá liều, hãy liên hệ ngay với trung tâm kiểm soát độc tố hoặc phòng cấp cứu.
LƯU Ý:
Các xét nghiệm y tế và/hoặc xét nghiệm trong phòng thí nghiệm (như mức đường huyết, mức hormone) nên được thực hiện định kỳ để theo dõi tiến trình điều trị hoặc kiểm tra tác dụng phụ. Tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn để biết thêm chi tiết.
QUÊN LIỀU:
Để đạt được hiệu quả tốt nhất, việc nhận đúng liều thuốc theo lịch trình là rất quan trọng. Nếu bạn quên một liều, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc dược sĩ để thiết lập lịch trình liều mới.
Ở phụ nữ, nếu quên liều, có thể xuất hiện chảy máu âm đạo đột ngột/không bình thường (chảy máu đột phá).
BẢO QUẢN:
Tham khảo hướng dẫn bảo quản sản phẩm và dược sĩ của bạn để biết chi tiết. Giữ tất cả thuốc xa tầm tay trẻ em và vật nuôi.
Không xả thuốc vào toilet hoặc đổ xuống cống trừ khi được hướng dẫn thực hiện. Vứt bỏ đúng cách sản phẩm này khi đã hết hạn hoặc không còn cần thiết. Tham khảo dược sĩ hoặc công ty xử lý chất thải địa phương.
