- Ban
- Nga lau, Rau tần, Bồ ngót, Rau má, cỏ mực, Rau lài, Cam thảo, Rễ mắc cỡ, Mần trầu, Rễ tranh, Tim tre, Chổi đực, Đậu xanh, Tơ hồng, sắc uống.
- Ban
- Gà ác – Lá dâu non. Xào ăn cho ra ban.
- Ban
- Rễ mắc cỡ (sao, khử thổ), sắc uống ra ban.
- Rễ lá lốt, Tử thảo, Câu đằng, tán nhỏ, ngày uống 2 muỗng nhỏ, uống trong nhiều ngày.
- Ban
- Mần trầu, Rễ điên điển, Rễ tranh, Đậu linh, cỏ may, Mía lau, Thiền liền, sao khử thổ, uống, lấy đũa thoa trên lưỡi đóng trắng.
- Ban bạch
- Nhũ hương, Bạc hà, Tế tân, Kinh giới, Phòng phong, Nhân trần, Bạch chỉ, gà con: 2 con
Tất cả sao 2 chỉ, nấu 2 con gà con với thuốc để xông.
- Ban bạch
- Cây lức (sạt mỏng, sao vàng), Tim tre non (sao vàng), Trà tàu
1 nhúm – Gừng tươi 5 lát, sắc uống ra ban.
- Xa tiền, Hạt dẻ, Ngân hoa, Chổi đực, Kỷ tử, Vú sữa, Giáng hương, Nam thủ ô, Giần xay sắc uống.
- Ban cua
- Chổi đực 1 nắm sao vàng, khử thổ, sắc uống.
- Lá mái nhà, Củ gừng, Nếp trắng, Huỳnh liên, Đậu xanh, Cam
thảo, Hành hương, Huỳnh cầm, Tiêu sọ, Huỳnh bá, Tim tre. Sắc 600ml còn 7 phân, uống.
- Ban cua
- Tử tô 1 nắm – Nguyệt bạch 1 nắm
- Chổi đực 1 nắm – Sa sâm 1 nắm
- Cam thảo 1 nắm
Tất cả những loại trên sắc uống.
- Ban đen
- Cách thử tìm bệnh:
- Quậy nước vôi lóng trong mà cho uống
- Người bệnh nói ngọt là có ban.
- Người bệnh nói mặn là không có ban.
- Ngồi chồm hổm, gối đụng cằm, nếu nó giựt là có ban.
- Bột nếp “lấy trùng” nhồi dẻo, thoa vô mình, nếu có ban, nổi lên, cắt mà nặn máu.
- Cà tiêu hột cho mịn nhẵn, cho dập 1 cọng trầu, chấm vô tiêu rồi chấm vô mình bệnh nhân:
- Nếu có ban đen thì nổi quầng đen
- Nếu có ban trắng thì nổi quầng trắng
- Nếu có ban đỏ thì nổi quầng đỏ Sau đó cắt nặn máu ở ngực và lưng.
Đặc biệt chú ý: Tìm bệnh mà thấy 2 lằn đen trên xương hông đụng nhau là bệnh nặng. Khó cứu!
- Thuốc lấy ban:
- 10 con trùn cơm
- Lấy mộng dừa moi 1 lỗ
Đậy kín lại chưng cách thủy cho chín.
- Vắt lấy nước cho uống
- Lấy xác mà đặt lên chấn thủy.
- Thuốc giải ban:
- Vỏ sò huyết: 10 cái đốt cháy ra tro hòa nước, lóng trong cho uống.
- Củ thơm tàn ong xắt mỏng, sao vàng sắc 2 chén còn nửa chén uống.
- Rau húng cây, húng lủi, lức dây, lức cây, củ bạc hà, khoai lùn (Hoàng tinh), Cam thảo đất, cà bắp non, dừa nước.
Các thứ bằm nhỏ, sao vàng, sắc 3 chén còn 7 phân cho uống.
- Ban đen
- Cây muồng trâu 1 nắm sao – Rau húng cây 3 đọt
- Đậu đen sao chín 50 hột – Cây bồ ngót 2 nắm
- Cỏ Mần trầu 1 nắm
- Trùn con (bỏ ruột sao vàng) 20 con
Để trùn vào trái bí đao hoặc trong ruột chuôi cây, nướng chín sôi bọt, vắt nước uống, 2-3 lần trong 1 giờ.
- Cắt giác sau lưng.
- Nếu nóng nhiều gia Thần thông, Thường sơn.
- Ban đen
Hiện tượng: Lưỡi đen Mê man
Lúc lạnh, lúc nóng.
- Gà giò to 1 con, nấu 1 giờ gói vào vải, đánh chà sau lưng, xem kỹ có lông đen bật lên, lấy nhíp nhổ lên, bệnh nhân tỉnh dậy.
- Chuôi tiêu 1 củ, phơi khô, tán.
- Đậu đen 1 nhúm sao vàng khử thổ sắc uống.
- Trùn hổ mổ ruột, rang tồn tính, tán nhỏ uống với nước trà.
- Ban đen
Nóng mê man, nằm li bì, miệng môi khô, khát nước khó ngủ.
- Phương ban đầu:
- Cây muồng trâu (vạt nhỏ sao) 1 nắm lớn
- Rau húng cây 3 đọt
- Đậu đen (sao chín) 50 hột
- Cây bồ ngót 2 nắm
- Cỏ Mần trầu 1 nắm
- Trùn cơm (bỏ ruột sao vàng) 20 con
Các món trộn chung nhồi vô 1 trái bí đao (moi ruột) hay 1 khúc chuối cây. Nướng cho nóng, sôi bọt, vắt nước uống, 1 lần 1 chung, mỗi giờ uống vài ba lần.
* Phụ thêm: cắt giác sau lưng 4-6 ống từ trên xuống. Nấu súp mà uống nước: Cải bẹ, rau dền, bồ ngót, đọt dâu tằm, mía lau, bí đao và cá lóc.
Nếu sáng nhiệt độ 38°c, chiều 38,5°c, 39°c, 40°c, gia thêm:
- Dây Thần thông 10 lát
- Cây Thường sơn (ngâm giấm, sao) 10g
- Trùn cơm (bỏ ruột sao khô) 20 con
- Đậu đen (rang chín) 30 hột
Cách 2 giờ uống 1 lần, 1 lần nửa chén uống đến khi hết thuốc.
- Qua ngày sau, uống thang này
- Rau dền tía 7 lá – Măng sậy (đập dập) 3 đọt
- Cỏ mực 1 nắm – Rau húng cây 3 đọt
- Cây muồng trâu 1 nắm – vỏ quít 2 cái
- Bồ ngót 1 nắm – Đậu xanh cà 1 muỗng
- Lá nhãn 5 đọt – Rễ tranh 1 nắm
- Mần trầu 1 nắm – Sả (đập dập) 3 củ
- Mía lau 3 mắt – Rau má 1 nắm
- Cây ké 1 nắm – Gừng sống 3 lát
- Cam thảo đất 1 nắm
Sắc 2 tô lấy 1 tô, uống 4 lần trong ngày.
- Lậm ban
Triệu chứng: Phong độc phát ban lâu ngày, con nít dễ chết, tiêu ra máu, lạnh nóng xen kẽ.
– Thạch cao phi, Đọt thơm, Nga lau, Bạch đầu ông, Sậy, măng non. Đâm nát lấy nước, trùm mền phun thuốc 2-3 lần.
- Lậm ban
– Đương qui, Bạch thược, Mần trầu, Dâu tằm, Tim tre mỡ, Đậu xanh, Trà tàu 1 nhúm. Sao nấu trong siêu, uống nếu không có mô hôi.
- Lậm ban
- Cam non nướng chín, Phèn chua phi sém, Đọt khổ qua, Phèn chua trộn với dầu. Thoa lưỡi cho tróc rêu lưỡi trắng, cho sạch.
- Đậu ma, Cây đậu ván tía, Cây củ cù nèo, Ô rô tía. Nấu chín xông.
- Ngũ trảo (nhánh, lá), Trầm hương 10 ngọn. Gà chẻ đôi.
- Lậm ban
- Trân châu, Hoạt thạch đều 1 chỉ tán mạt. Nấu cháo với đường.
Trị ban có vết bầm (xuất huyết).
- 7 con trùn hổ xẻ ruột rửa sạch, chuôi tiêu xẻ hai, để trùn vào, nướng vắt lấy nước uống.
- Châu thần uống ra ban.
- Trân châu, cỏ may cây rễ, sắc uống ban lộ ra.
- Ban trắng
1. Cách tìm bệnh:
Băng phiến cà nhỏ, mổ đôi 1 con gà sống, rắc bột vô úp miếng gà vô ngực bệnh nhân chờ khi máu gà khô sẽ lấy ra, rửa sạch chỗ đó, 1 giờ sau ban sẽ lộ ra trắng hết.
Một nhúm dừa khô nạo
1 nhúm cốm nổ
1 nắm rau nhúc
1 con cá lóc cỡ ngón chân cái
Đâm chung các món, thêm ít nước rồi lấy nước ấy thoa khắp mình bệnh nhân.
- Thuốc trị bệnh:
Cắt chóp mũ con cua đinh mà lấy máu
- 1/3 máu cua đinh
- 2/3 rượu
Uống vài lần là hết.
- Ban trái
Ban và trái mới phát, sanh bón uất
- Cây nhàu 30g – Cây chuối 5g – Cây muồng trâu 20g
3 thứ sắc uống
- Thuốc giải nọc ban
- Lá khổ qua 1 nắm đâm nhỏ
- Hột gà lộn 5 hột (đập ra chỉ lấy nước)
Hai thứ hòa chung sắc nước mà uống.
- Trị các thứ ban và ngừa trái
- Dây mướp hương xắt nhỏ, phơi khô, sắc kẹo mà uống, nước nhì nấu uống thường ngày.
- Mớ lá me chua/vỏ cây me 1 mớ, Cam thảo đất, Cứt quạ nhỏ lá, Bạc hà đất, Tía tô, Bồ ngót, Húng cây, Cây ngà voi, Quế đất, Hoắc hương, Đậu săng, Ké đầu ngựa.
Để chung vào nồi, để xiếp nước, trét kín nồi như nấu rượu, sắc thuốc đến nước đục thì thôi.
