Đông y điều trị Bệnh viêm gan siêu vi trùng (virus viêm gan)

Là hiện tượng viêm nhiễm do virus gây bệnh ở gan. Bệnh thường nhẹ ở trẻ con và nặng hơn ở người có tuổi.

Các loại viêm gan chính thường gặp: Viêm gan A do virus viêm gan A (HAV) gây ra; viêm gan B do virus viêm gan B (HBV); viêm gan không A, không B (ký hiệu NANBV).

Triệu chứng lâm sàng

Có thể chia làm 3 thời kỳ: tiền hoàng đản, hoàng đản và thời kỳ lại sức (đối với HBV và HAV).

Các triệu chứng chung:

• Hội chứng giả cúm: Sốt nhẹ, đau cơ, đau khớp.
• Hội chứng tiêu hoá: Chán ăn, buồn nôn, táo bón hoặc ỉa chảy.
• Hội chứng vàng da: Nước tiểu vàng, phân hơi bạc màu.
• Gan to, ấn tức.

Xét nghiệm:

• Transaminaza tăng.
• SGPT và SGPT tăng cao.
• Bilirubin tăng.
• HbSAg, HBeAg, HbSAb dương tính.

Điều trị

Đối với viêm gan cấp thể thông thường cần:

• Nghĩ ngơi.
• chế độ ăn: ít mỡ, nhiều đường, tăng protid. Nếu người bệnh chán ăn thì chủ yếu là cho đường, uổng nước hoa quả. Kiêng mỡ và thức ăn có chứa chất béo.
• Có thể dùng vitamin c, thuốc nhuận mật (Sorbitol), cao actiso, nhân trần…

Phòng bệnh

• Phòng viêm gan B: Chổng lây lan qua đường tình dục và qua tiêm truyền, ngày nay người ta đang nghiên cứu về tác dụng của gama globulin thông thường (ISG), gama globulin đặc hiệu với viêm gan B (HBIG), vacxin phòng viêm gan B.
• Phòng viêm gan A: Đường lây chủ yếu là qua phân, miệng. Vì vậy, giữ tốt nguồn nước, nguồn thực phẩm không để bị ô nhiễm phân có HAV kết hợp với việc ăn chín, uống sôi là nguyên tắc cơ bản nhất.

Đông y điều trị bệnh viêm gan

Bệnh viêm gan siêu vi trùng được miêu tả trong chứng hoàng đản, hiếp thống của y học cổ truyền.

Trên lâm sàng được chọn làm 2 thể cấp tính và mãn tính do thấp nhiệt gây ra, thuộc phạm vi chứng dương hoàng (nếu có hoàng đản) thể mạn tính do sự giảm sút công năng của các tạng can, tuỳ thuộc phạm vi chứng âm hoàng (nếu có vàng da kéo dài).

Sau đây xin giới thiệu phân loại, triệu chứng các thể lâm sàng và phương pháp chữa bệnh viêm gan siêu vi trùng.

Thể cấp tính do thấp nhiệt gây ra

Thể vàng da (Dương hoàng)

Triệu chứng: toàn thân vàng, sắc vàng sáng, đau mạng sườn phải, lợm giọng, buồn nôn, ăn kém, đầy bụng mệt mỏi, nước tiểu vàng xẫm, tiểu tiện ít, hơi sợ lạnh, miệng đắng, rêu lưỡi vàng dính dầy, mạch như sác.

Phương pháp chữa; thành nhiệt táo thấp, thoát hoàng lợi niệu, nhuận tràng (nếu có táo bón).

Hết giai đoạn sốt chỉ còn hoàng đản với cá triệu chứng về tiêu hóa (ăn kém), chán ăn, chậm tiêu thì dùng phương pháp thanh nhiệt táo thấp, kiện tỳ, lợi niệu.

Bài thuốc:

Bài 1.

Nhân trần               500 gam                      Chi tử                       750  gam

Ý dĩ                       500 gam

Tán bột đóng gói 10 gam uống ngày 4 gói.

Bài 2. Sirô nhuận gan

Sắc uống ngày 1 thang

Bài 3.

Nhân trần                     40 gam                 Sa tiền                        20  gam

Đẳng sâm                     12 gam                 Đại phúc    bì             16  gam

Hạ khô thảo                 20 gam

Sắc uống ngày 1 thang

Bài 4. Nhân trần cao thang, phối hợp với Tứ linh tán gia giảm.

Nhân trần                     40 gam                 Trư linh                      12  gam

Chi tử sao                    12 gam                 Sa tiền tử                   20  gam

Phục linh                      12 gam                 Trạch tả                      12 gam

Nếu có sốt nhiều, miệng khô, rêu lưỡi vàng, mạch sác thêm hoàng bá 12 gam, liên kiều 12 gam, hoạt thạch 20 gam, lô căn 20 gam.

Nếu thấp nhiều, người mệt mỏi, bụng đầy trướng rêu lưỡi trắng dính, mạch nhu, thêm thương truật, hậu phác, bán hạ chế mỗi thứ 6 – 8 gam.

Thể nặng

Y học cổ truyền gọi là cấp hoàng do xơ gan teo cấp.

Triệu chứng: hoàng đản ngày càng nặng, sốt cao, trằn trọc, vật vã, có thể hôn mê co giật, có thể chảy máu, bụng đầy trướng, có khi có cổ trướng, chất lưỡi đỏ giáng, mạch huyền sác.

Phương pháp chữa: thanh nhiệt lương huyết, thanh nhiệt giải độc, tồn âm.

Bài thuốc

Bài 1.

Hoàng liên               12 gam                     Thạch hộc                       12 gam

Đan sâm                   12 gam                     Nhân trần                       40 gam

Bài 4. Hoàng liên giải độc thang gia giảm

Hoàng cầm               12 gam                     Nhân sâm                       40 gam

Hoàng bá                 12 gam                     Thạch xương bồ 8 gam

Hoàng liên               12 gam                     Đại hoàng sống               8 gam

Chi tử                       12 gam

Sốt cao dùng sừng trâu 40 gam, chảy máu thêm sinh địa 10 gam, rễ cỏ tranh 40 gam, tam thất 4 gam.

Thể không có vàng da

Triệu chứng: người mệt mỏi, vô lực, ăn kém, chậm tiêu, chán ăn, tiểu tiện vàng, đại tiện hay táo, nát, rêu lưỡi dính trắng, hay vàng dính, mạch huyền sác hay hoạt sác.

Phương pháp chữa: thanh nhiệt lợi thấp.

Bài thuốc

Bài 1.

Lá đại thanh             20 gam                     Ý dĩ                                16 gam

Chi tử                       8 gam                       Sa tiền                            16 gam

Nhân trần                 12 gam                     Đại phúc bì                     12 gam

Hương phụ              8 gam

Bài 2. Ngũ linh tán gia giảm

Phục linh                  12 gam                     Kim ngân                        16 gam

Trư linh                    8 gam                       Nhân trần                       20 gam

Trạch tả                    8 gam                       Đại phúc bì                       8 gam

Sa tiền                      16 gam                     Ý dĩ                                12 gam

Thể mạn tính

Xem bài

Chữa Viêm gan mạn tính theo y học cổ truyền

Theo kết quả nghiên cứu của Bệnh Viện Xanh Pôn và Viện Y học cổ truyền trung ương dùng phương pháp biện pháp luận trị và sirô nhân trần điều trị viêm gan cấp tính thấy:

Tổng số bệnh nhân theo dõi là 34 kết quả tốt và khỏi chiếm 95%.

Xem các bài về y học hiện đại điều trị viêm gan siêu vi (viêm gan virus)

Viêm gan virus

Phác đồ điều trị viêm gan siêu vi mạn

Phác đồ điều trị  viêm gan B mạn tính

Chẩn đoán và điều trị viêm gan B mạn tính