Ngộ độc thể khí gây tức thở cấp tính

Chất khí độc xâm nhập vào cơ thể, gây cản trở cho việc cung cấp hấp thu, vận chuyển và lợi dụng ôxy, dẫn đến ngộ độc làm cho cơ thể thiếu ôxy gọi là ngộ độc thế khí gây tức thở. Dựa vào cơ chế ngộ độc thể khí này có thể chia ra làm 3 loại khác nhau:

• Thể khí gây tức thở đơn thuần như Nitrogen, khí Marsh, khí Ethane và hơi nước, v.v… Chất độc của các loại khí này là rất thấp hoặc thuộc loại thể khí quán tính. Nhưng trong một số trường hợp nhất định và trong một không gian nhất định, với một lượng khí lớn sẽ làm cho hàm lượng ôxy trong không khí giảm đi rõ rệt, gây ra thiếu ôxy, nghẹt thở.
• Tức thở do thiếu không khí ở máu như Carbon Monoxide… Loại khí này có thể gây trở ngại cho việc kết hợp huyết sắc tố với ôxygen, ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển ôxy trong máu, do đó làm cho thiếu ôxy trong cơ thể, gây ra tức thở.
• Thể khí gây tức thở do tế bào, như Hydrogen Sulfìde. Loại chất độc này chủ yếu nhằm ức chế men hô hấp trong tế bào, từ đó gây trở ngại cho tế bào sử dụng ôxy, làm cho “tức thở” ở tế bào trong cơ thể. Các loại tức thở trên do thể khí gây ra dù là thuộc loại nào, do bộ phận nào đó gây ra bệnh thiếu khí ôxy cho cơ thể, nên bị ngộ độc loại này đều có các biểu hiện lâm sàng và các cách chữa trị như nhau. Não là cơ quan phải tiêu hao lượng khí lớn nhất trong cơ thể, cực kỳ nhậy cảm với việc bị thiếu ôxy, cho nên biểu hiện lâm sàng chủ yếu của chức năng não bị cản trở là bị ngộ độc do thiếu ôxy, gây nên nghẹt thở. Trọng điểm của việc điều trị là phải điều trị các tổn thương về não do việc thiếu ôxy gây ra. Dưới đây sẽ sơ lược giới thiệu một số cách điều trị đối với các ca ngộ độc ôxy cấp tính gây nghẹt thở thường gặp trong quá trình sinh hoạt sản xuất ở nông thôn.

1. Ngộ độc khí Sunfua Hydro cấp tính
2. Ngộ độc Carbon Monoxide (CO) cấp tính
3. Các ngộ độc khác

Tại nhiều vùng nông thôn ở Trung Quốc, thường hay đem bỏ nguyên liệu phân vào xử lý để tạo ra khí mêtan, ngoài ra còn có nhiều trại chăn nuôi gia cầm khá lớn cũng xử lý phân để tạo khí mêtan. Trong quá trình tiến hành các bước trên sẽ sinh ra nhiều loại khí độc như khí C0₂ (khí Carbonnic), khí Sunfurơ Hydro, khí Marsh, khi Amoniac, mêtan, v.v… Trong đó khí Sunfurơ Hydro là loại khí độc gây tức thở tế bào. Khí CO₂, Mêtan chỉ là loại gây tức thở đơn thuần, còn Amoniac là loại khí gây kích thích. Theo báo cáo, các trường hợp xảy ra ngộ độc thường là do không cẩn thận hoặc ngã vào bể khí Mêtan hoặc do đi vào những nơi chứa các chất hóa học để làm phân bón, thậm chí có thể gây ra tử vong. Cách đề phòng và xử lý có thể tham khảo các nguyên tắc đề phòng và xử lý các ca ngộ độc khí Sunfurơ Hydro và Ôxit Carbon (CO).