Các sách Đông y đều mô tả bệnh này, chia chàm làm 2 loại cấp tính và mạn tính, còn gặp ở trẻ em còn bú và tuỳ theo vị trí cơ thể còn có các tên khác nhau.
nguyên nhân do phong, nhiệt và thấp kết hợp gây ra bệnh, nhưng do phong là chủ yếu. ở thể mạn tính thường do phong gây ra huyết táo rồi phối hợp với nhau mà gây ra bệnh.
Phân loại các thể bệnh và cách chữa bệnh chàm như sau:
THỂ CẤP TÍNH
Do phong phối hợp với nhiệt và thấp, lúc đầu thấy da hơi đỏ, ngứa và sau một thời gian ngắn nổi cục, mụn nước loét, chảy nước đóng vảy, bong vảy và khỏi.
Chia làm 2 thể nhỏ:
Thấp nhiệt
Triệu chứng: da hồng đỏ, ngứa, nóng rát, có mụn nước, loét chảy nước vàng.
Phương pháp chữa: thanh nhiệt hoá thấp
Bài thuốc:
Bài 1:
Nhân trần 20g
Kim ngân 16g
Ké đầu ngựa 12g
Hoạt thạch 8g
Thổ phục linh 16g
Khổ sâm 12g
Hoàng bá Nam 12g
Hạ khô thảo 12g
Bài 2: Thanh nhiệt hoá thấp thang gia giảm:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tán gỉ sắt ngâm rượu 2 ngày, Rửa sạch chỗ chàm rồi bôi thuốc (kết quả tốt đối với chàm trẻ em)
Châm cứu
Tuỳ vị trí ở cơ thể, chọn huyệt tại chỗ và lân cận
Tay: Khúc trì, Hợp cốc
Chân: Tam âm giao, Dương lăng tuyền
Toàn thân: trừ phong: Hợp cốc; trừ thấp: Túc tam lý;hoạt huyết: Huyết hải.
Phong nhiệt
Triệu chứng: da hơi đỏ, có mụn nước, phát ra toàn thân, ngứa gãi chảy nước, ít loét.
Phương pháp chữa: sơ phong thanh nhiệt, trừ thấp
| Bài thuốc: | |||
| Tiêu phong tán: | |||
| Kinh giới | 12g | sinh địa | 16g |
| Phòng phong | 12g | Thạch cao | 20g |
| Ngưu bàng tử | 12g | tri mẫu | 8g |
| Thuyền thoái | 6g | Mộc thông | 12g |
| Khổ sâm | 12g |
Bài 2: Long đởm tả can thang gia giảm:
Châm cứu: Như trên |
||||||||||||||||||||||||||||
THỂ MẠN TÍNH
Do phong và huyết táo gây nên bệnh
Triệu chứng: da dày, thô, khô, ngứa, nổi cục có mụn nước hay gặp ở đầu mặt, cổ chân7cổ tay, khuỷu tay đầu gối.
Phương pháp chữa: khu phong, dưỡng huyết nhuận táo.
Bài thuốc:
Bài 1: Thuốc bôi:
Vỏ Tôm càng 7-10 chiếc Giấm thanh vừa đủ ngâm
Hùng hoàng 4g
Ngâm vỏ Tôm càng với giấm độ 3 giờ, dùng nước giấm ngâm với Hùng hoàng, Cho vỏ Tôm vào trộn đều, bôi vào chỗ chàm.
Bài 2: Thuốc mỡ:
| Xuyên hoàng liên | 4g | Hồng hoa | 4g |
| Hồng đơn | 4g | Chu sa | 4g |
| Bài 3: Thuốc rửa: | |||
| Lá với tươi | 100g | Lá Kinh giới | 100g |
| Đun sôi rửa vết loét, | sau dùng thuốc | mỡ trên. | |
| Bài 4: Tứ vật tiêu phong ẩm gia giảm: | |||
| Thục địa | 16g | Thương truậ:; | 12g |
| Sinh địa | 16g | Kinh giới | 16g |
| Đương quy | 12g | Phòng phonẶ | 12g |
| Bạch thược | 12g | Bạch tiễn bì | 8g |
| Khổ sâm | 8g | Bạch tật lê | 8g |
| Thuyền thoái | 6g | Địa phụ tử | 12g |
| Bài 5: Nhị diệu thang gia giảm: | |||
| Hoàng bá | 12g | Hy thiêm thảo | 12g |
| Ké đầu ngựa | 12g | Phù bình | 12g |
Bạch tiểu bì 12g
Thương truật 8g
Phòng phong 8g
CHÀM BÌU
Nguyên nhân: áo thấp nhiệt ở kinh can, có 2 thể cấp và mạn.
Phương pháp chữa: thanh nhiệt trừ thấp ở kinh can
Bài thuốc:
Long đởm tả can thang gia giảm:
Long đởm thảo 8g Trạch tả 12g
Sơn chi 8g Mộc thông 12g
Hoàng cầm 12g Khổ sâm 12g
Sinh địa 12g Địa phụ tử 12g
Sa tiền tử 12g
Cấp tính dùng thuốc sắc: mạn tính dùng thuốc hoàn.
CHÀM TRẺ EM CÒN BÚ
Nguyên nhân:do phong, thấp, nhiệt độc gây ra . Có 2 thể: khô và ướt. Phương pháp chữa: sơ phong, lợi thấp, thanh nhiệt.
Bài thuốc:
Tiêu phong đạo xích thang gia giảm đã nêu ở trên (liều dùng ít)
Nếu là loại chàm thể xuất tiết thì dùng bài trên bỏ Bạc hà thêm Sa tiền tử 8g, Thương truật 4g.