1. Tiên lượng hậu phẫu bệnh nhân amidan
Paradise và đồng sự đã theo dõi các bệnh nhân bị viêm họng tái diễn. Ít gặp viêm họng ở các bệnh nhân 2 năm đầu sau khi cắt amiđan hơn so với các bệnh nhân không cắt amiđan. So sánh với việc quan sát và chờ đợi, cắt amiđan hoặc cắt amiđan nạo VA giảm nhẹ các đợt viêm họng và viêm hô hấp trên. Các kết quả nghiên cứu khác cho thấy bệnh nhân hài lòng hơn và có chất lượng sống được cải thiện hơn so với lúc chưa cắt amiđan.
Lượng alpha-streptococcus (vi khuẩn ức chế và bảo vệ =inhibitory protective bacteria) đã được chứng minh là gia tăng sau cắt amiđan. Điều này giải thích tại sao cắt amiđan làm giảm nhẹ mức độ viêm nhiễm đường hô hấp trên (bao gồm cả viêm hầu).
Y văn gần đây cho thấy cắt amiđan kèm nạo VA có cải thiện hội chứng ngưng thở khi ngủ, tuy nhiên việc phục hồi hoàn toàn chỉ xảy ra ở 25% bệnh nhân. Các yếu tố xác định kết quả phẫu thuật gồm có béo phì, và chỉ số ngưng thở-thở kém (apnea hypopnea index=AHI) vào lúc chẩn đoán. Các tác giả ghi nhận rằng việc điều trị không những có ích cho các rối loạn về chú ý sau này của bệnh nhân mà còn giải quyết luôn những rối loạn giấc ngủ, cùng các hệ luỵ của nó trên sự chú ý và hành vi ban ngày.
2. Tiếp nhận bệnh nhân:
- Tiếp nhận hồ sơ:
+ Các thông tin hành chính: Tên, tuổi, giới, Chẩn đoán, Phương pháp phẫu thuật, Thời gian sau phẫu thuật
+ Các thông tin cần hết sức lưu ý: Cầm máu khó khăn trong phẫu thuật, Cần truyền máu sau phẫu thuật, Nạo VA kết hợp cắt Amiđan, Các tiền sử bệnh mạn tính kèm theo hoặc dị tật kèm theo
- Đánh giá bệnh nhân:
+ Thông số toàn trạng thông thường: Mạch, Nhiệt độ, Huyết áp, Nhịp thở, Tình trạng da niêm mạc, Ý thức.
+ Nước bọt nhè ra ở miệng ngay lúc tiếp nhận bệnh nhân
3. Lập kế hoạch chăm sóc
- Theo dõi sát sao vấn dề chảy máu sau mổ: tình trạng chảy máu, nuốt máu, mất máu
- Chống đau
- Chống nhiễm trùng
- Chống chảy máu
- Thực hiện y lệnh
- Nuôi dưỡng
- Tư vấn giáo dục sức khỏe
Thực hiện kế hoạch chăm sóc
- Theo dõi vấn đề chảy máu:
+ Đặt khay quả đậu đầu giường và dặn bệnh nhân liên tục nhổ nước bọt vào đó. Nhắc bệnh nhân không nuốt nước bọt.
+ Mạch, huyết áp 30 phút/lần
+ Nếu có chỉ định, lấy máu để đánh giá tình trạng mất máu 2h/ lần
- Chống đau:
+ Bệnh nhân thường đau nhiều trong những ngày đầu, luôn chú ý dùng thuốc giảm đau cho bệnh nhân
+ Có thể cho bệnh nhân uống nước lạnh hoặc chườm lạnh, ngậm đá giảm đau
- Chống nhiễm trùng:
- Chống chảy máu:
+ Chuẩn bị bộ dụng cụ cầm máu Amiđan cấp cứu
- Thực hiện y lệnh:
- Chế độ dinh dưỡng:
+ Ăn mềm, nguội trong tuần đầu, bắt đầu bằng đồ ăn dễ nuốt nhất, lỏng nhất sau đó đặc dần
+ Kiêng các đồ ăn chua, cay, nóng trong tuần đầu
+ Tránh lạm dụng rượu trong tuần đầu
- Tư vấn, giáo dục sức khỏe
+ Hẹn khám lại sau 10 ngày sau mổ, 3 – 4 tuần sau mổ
+ Hướng dẫn súc miệng nước muối, vệ sinh họng sau mổ
+ Thuốc sau mổ phải tuyệt đối tuân thủ
+ Sau cắt Amiđan có thể chảy máu do bong giả mạc thời gian 10-12 ngày sau mổ, nếu xảy ra nên quay lại cấp cứu ngay.
4. Chế độ dinh dưỡng:
– 2 giờ sau mổ cho trẻ uống nước đường từng muỗng. Nửa giờ sau nếu trẻ không nôn ói cho uống sữa lạnh giúp trẻ có cảm giác đỡ đau và làm co mạch máu nhỏ
– 2 ngày đầu cho trẻ ăn lỏng như: súp loãng nguội, sữa lạnh .
– Ngày 3-4 ăn cháo lỏng.
– Từ ngày tứ 5 ăn cháo đặc
– Từ ngày thứ 15 sau mổ ăn cơm nát, sau đó ăn cơm bình thường
Lưu ý: tránh cho trẻ ăn những thức ăn chua, cay, cứng, nóng trong vòng 10 ngày sau mổ.
Xem thêm:
