1. Dữ liệu lâm sàng
1.1 Dữ liệu trường hợp
Các trường hợp được lựa chọn đều từ tháng 10 năm 2006 đến tháng 11 năm 2007 tại Khoa Y học Cổ truyền Trung Quốc, Bệnh viện Đa khoa Đại học Y Thiên Tân. Có 87 trường hợp, trong đó có 20 nam, 18-31 tuổi, trung bình là (22,2 ± 3,8) tuổi, và thời gian mắc bệnh là 0,04-10 năm., với trung bình là (2,24 ± 2,33) a; 67 nữ, từ 18 đến 35 tuổi, với thời gian trung bình là (23,7 ± 4,97) năm, diễn biến bệnh 0,04 -11 a, với giá trị trung bình là (2,67 ± 3,1) a. Phân loại bệnh: 57 ca độ 1, 11 ca độ 2, 15 ca độ 3 và 4 ca độ 4.
1.2 Tiêu chuẩn chẩn đoán và tiêu chuẩn biện chứng Đông y Tham khảo “Nguyên tắc hướng dẫn nghiên cứu lâm sàng các loại thuốc mới của Trung Quốc”.
1.3 Tiêu chuẩn cho các trường hợp bao gồm những người đáp ứng các tiêu chuẩn chẩn đoán phù hợp với biện chứng Đông y có thể được đưa vào các trường hợp quan sát.
1.4 Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân
1) Phụ nữ dưới 18 tuổi trở lên 35, có thai hoặc đang cho con bú, bị dị ứng hoặc dị ứng với thuốc này.
2) Kết hợp với các bệnh nguyên phát nghiêm trọng như tim mạch, mạch máu não, gan, thận và hệ tạo máu, tâm thần.
3) Mụn nghề nghiệp do hóa chất và mụn do thuốc.
4) Bệnh nhân bị viêm da do mạt.
5) Những người không đáp ứng các tiêu chuẩn đưa vào, không sử dụng thuốc theo chỉ định, không thể đánh giá hiệu quả hoặc có dữ liệu không đầy đủ ảnh hưởng đến đánh giá hiệu quả hoặc an toàn.
1.5 Phân loại mức độ nghiêm trọng trên lâm sàng
1) Mức độ I (nhẹ): có thể có mụn đầu đen, một ít sẩn và mụn mủ và tổng số tổn thương dưới 30.
2) Độ II (vừa): Mụn trứng cá, kèm theo sẩn vừa và mụn mủ. Tổng số tổn thương là từ 31 đến 50.
3) Độ III (vừa): Mụn nước, kèm theo nhiều sẩn và mụn mủ, thỉnh thoảng tổn thương viêm lớn, phân bố rộng, tổng số tổn thương từ 51-100, có vài nốt.
4) Độ IV (nặng): Ngoài các nốt ban nói trên, còn có các nốt sần và u nang, hầu hết đều gây đau và hình thành các u nang, và có nhiều hơn 3 u nang dạng nốt.
2. Phương pháp điều trị
2.1 Đơn thuốc uống Đơn thuốc cơ bản: Hoàng bá, tri mẫu, sinh địa, mẫu đan bì, phục linh, trạch tả, liên kiều, tử hoa địa đinh, bạch tiên bì, địa phu tử, bạch chỉ, xích thược. Tùy chứng gia giảm: sắc mặt đỏ bừng, mũi hơi thở nóng thì thêm sinh Thạch cao, Thiên hoa phấn, miệng khô, táo bón, thêm bột Thủy ngưu giác và thục Đại hoàng.
2.2 Đơn thuốc bôi
Hoàng Bá, Khổ sâm, Liên kiều, Địa phu tử, Bạch tiên bì, Bạch chỉ.
2.3 Cách dùng: Uống theo đơn thuốc sắc nước, 1 thang / ngày, 1 đợt điều trị 4 tuần, bệnh nhân nữ nên dừng thuốc nếu có kinh, uống sau chu kỳ kinh. Thuốc sắc để bôi bên ngoài với nước với liều lượng 1 lần / ngày, và bôi trên bề mặt trong 20 phút / ngày.
3. Kết quả điều trị
3.1 Tiêu chí đánh giá Tham khảo “Nguyên tắc hướng dẫn nghiên cứu lâm sàng các loại thuốc mới của Trung Quốc” .
3.2 Kết quả khỏi bệnh 60 ca, hiệu quả rõ rệt 14 ca, hiệu quả 9 ca, không hiệu quả 4 ca, tỷ lệ khỏi bệnh rõ rệt 85,1%, tổng tỷ lệ hiệu quả 95,4%, không có phản ứng ngoại ý rõ rệt.
4. Thảo luận
Cơ chế bệnh sinh của mụn trứng cá là căn cứ vào tướng hỏa vượng thịnh là gốc, lại thêm vì phế nhiệt cảm thụ phong hoặc khí huyết nhiệt vượng thịnh, hoặc ăn quá nhiều đồ cay, béo, ngọt, sinh thấp sinh nhiệt, Hoặc tỳ thất kiện vận, thấp uất hóa nhiệt, khí huyết ủng trệ ở bì phu kinh mạch mà phát bệnh ở ngọn. Nên trong điều trị lấy thanh tả tướng hỏa làm chủ, phụ thêm vào là lợi thấp lương huyết. Phương thuốc lấy Tri bá địa hoàng hoàn là chủ gia giảm thêm bớt. Tri bá địa hoàng hoàn từ “Y tông kim giám” mà ra, lại có tên là Tri bá bát vị hoàn, do Lục vị địa hoàng hoàn gia Tri mẫu, Hoàng bá tạo thành. Toàn phương lấy thanh tả tướng hóa làm chủ, phụ thêm thuốc kiện tỳ lợi thấp, chỉ dưỡng, tiêu bản đồng trị, ngoại bệnh nội trị, phù hợp với nguyên tắc quan điểm chỉnh thể và biện chứng luận trị của Đông y. Là phương tễ điều trị mụn trứng cá hiệu quả hiện nay. Ngoài ra, chế độ sinh hoạt và chăm sóc da mặt rất quan trọng để ngăn ngừa sự phát triển và tái phát của bệnh.
1) Giữ da mặt sạch sẽ, rửa mặt thường xuyên bằng nước ấm và xà phòng để giảm sự bám dính của dầu mỡ và các chất bẩn khác trên da mặt và gây bít lỗ chân lông, sử dụng mỹ phẩm phù hợp.
2) Ăn kiêng hoặc ăn ít dầu mỡ, gia vị và đồ tanh, và ăn nhiều thức ăn nhẹ và dễ tiêu hóa như rau và trái cây tươi.
3) Giữ một tâm trạng tốt sẽ giúp cải thiện chức năng miễn dịch của cơ thể và thúc đẩy cải thiện tình trạng bệnh.
4) Tránh dùng tay nặn mụn để tránh nhiễm trùng thứ phát hoặc sẹo lõm vĩnh viễn.
Bác sĩ Nguyễn Trung Xin dịch.
