SỰ PHÂN BỐ VÙNG DÂN CƯ VÀ CÁC BỆNH TÂM THẦN THƯỜNG GẶP
Vùng dân cư và y tế cộng đồng
Phân chia các vùng dân cư thường căn cứ vào các đặc điểm địa lý (miền núi, đồng bằng, ven biển, hải đảo….) hoặc theo các khu vực hành chính (tỉnh thành, quận huyện, xã phường…).
Một quần thể dân cư cùng chung sống trong một vùng (hoặc thành thị, hoặc nông thôn) có chính quyền các cấp quản lý đó chính là cộng đồng. Mọi thành viên trong cộng đồng đều có quyền lợi được chăm sóc sức khoẻ.
Y tế cộng đồng đề cập đến vấn đề sức khoẻ của một quần thể, tình trạng sức khoẻ của con người, dịch vụ vệ sinh môi trường, dịch vụ y tế và chăm sóc sức khoẻ. Chăm sóc sức khoẻ tại cộng đồng trên thực tế đó là chiến lược dự phòng vì tính hiệu quả, chủ động, tích cực và kinh tế nhất của nó.
Các bệnh tâm thần thường gặp và chăm sóc sức khoẻ tại cộng đồng
Các bệnh tâm thần chủ yếu thường gặp là bệnh nhân tâm thần phân liệt, động kinh, chậm phát triển tâm thần. Ngoài ra, vấn đề tâm thần xã hội như nghiện rượu, nghiện ma tuý, rối loạn hành vi ở thanh, thiếu niên… cũng là một vấn đề rất cần quan tâm của Ngành tâm thần.
Các bệnh nhân tâm thần phần lớn là mạn tính, cần coi họ như những người bệnh khác, có thể chữa khỏi được hoặc ổn định. Vấn đề quản lý điều trị và phụ hồi chức năng tâm lý xã hội tại cộng đồng có tầm quan trọng đặc biệt đối với bệnh nhân tâm thần.
Mạng lưới Ngành tâm thần có từ trung ương đến địa phương.
Ở trung ương, Viện sức khoẻ tâm thần và Bệnh viện Tâm thần Trung ương chỉ đạo công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần. Ớ địa phương, bên cạnh Bệnh viện Tâm thần có các Trạm tâm thần chỉ đạo trực tiếp công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần tại cộng đồng. Mạng lưới chăm sóc sức khoẻ tâm thần đến tận xã, phường, và đến từng gia đình người bệnh.
TÌM HIỂU HOÀN CẢNH NƠI BỆNH NHÂN TÂM THẦN SINH SỐNG
Những nước đang phát triển như nước ta, nền kinh tế đang có nhiều khó khăn, cơ sở vật chất còn thiếu thốn nhiều , nhìn chung chưa đáp ứng được yêu cầu nâng cao chất lượng chữa bệnh và phòng bệnh tích cực.
Trong nhân dân vấn đề tâm lý xã hội như nghiện rượu, nghiện ma tuý, rổi loạn hành vi ở thanh niên, thiếu niên có xu hướng ngày càng tăng nên công tác quản lý và địều trị còn gặp nhiều khó khăn.
Sự mặc cảm đối với bệnh nhân tâm thần trong nhân dân vẫn còn phổ biến. Cần phải được tuyên truyền, giáo dục cho mọi người hiểu biết đúng đắn về bệnh tâm thần và có trách nhiệm quản lý, giúp đỡ bệnh nhân tâm thần tái hoà nhập vào cộng đồng.
Các hủ tục mê tín dị đoan cũng làm cản trở công tác phòng chống bệnh tâm thần. Vì vậy, cần phải tuyên truyền rộng rãi công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần.
- Hoàn cảnh của bệnh nhân tâm thần nhìn chung về kinh tế còn nhiều khó khăn vì phải chữa bệnh lâu dài, mặt khác tình trạng tâm lý trong gia đình không ổn định. Gia đình, cộng đồng và toàn xã hội cần phải có trách nhiệm hơn trong công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần.
PHƯƠNG HƯỚNG QUẢN LÝ VÀ CHĂM SÓC SỨC KHOẺ TÂM THẦN TẠI CỘNG ĐỒNG
- Xây dựng và củng cố mạng lưới chăm sóc sức khoẻ tâm thần từ trung ương đến các địa phương.
- Đào tạo cán bộ, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, phát hiện sốm và điều trị kịp thời các bệnh tâm thần.
- Tuyên truyền giáo dục về sức khoẻ tâm thần cho mọi thành viên trong cộng đồng hiểu biết đúng đắn hơn về các bệnh tâm thần, biết cách chăm sóc, nuôi dưỡng và cho bệnh nhân tâm thần uổng thuốc tại nhà.
- Hướng dặn cho gia đình bệnh nhân và cán bộ y tế cơ sở biết cách hướng dẫn bệnh nhân vui chơi, hoạt động, lao động tái thích ứng, phát hiện kịp thời những nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khoẻ tâm thần để báo cáo cho thầy thuốc xử trí kịp thời.
Các Trạm tâm thần cơ sở tổ chức khám định kỳ một tháng một lần cho bệnh nhân tâm thần, có hồ sơ theo dõi quản lý bệnh nhân tâm thần chi tiết, đầy đủ và khoa học.
Vận động chính quyền các cấp, các tổ chức nhân đạo giải quyết việc làm thích hợp cho bệnh nhân tâm thần, tổ chức cho bệnh nhân tâm thần vui chơi, giải trí, tái hoà nhập vào cộng đồng.
Điều trị tích cực cho những bệnh nhân tâm thần cấp tính ở các bệnh viện tâm thần, sau đó cho họ trở về với gia đình. Khi bệnh nhân ra viện cần có những biện pháp cụ thể để điều trị, quản lý và phục hồi chức năng tâm lý xã hội cho bệnh nhân tâm thần tại cộng đồng, nơi họ trở về sinh sống.
