Cây đào thân gỗ, nhỏ, cao 8-10m, phát triển nhiều cành. Lá đơn, mọc cách, mép răng cưa hình mác. Hoa hình chuông màu hồng đỏ. Quả đào hình cầu, loại quả hạch, có một rãnh bên rõ, toàn quả phủ lông mịn, khi chín có màu đỏ nhạt, một hạt, vỏ dày. Quả đào ăn được và dùng làm thuốc chữa bệnh.
Theo Đông y, quả đào có vị đắng ngọt, tính bình, có tác dụng phá huyết, khứ tích trệ, nhuận táo, hoạt trưởng, lợi tiểu, chống viêm, chữa kinh nguyệt bế tắc, sinh hòn cục, bụng dưới đầy đau, chữa ho.
Thuốc ứng dụng từ quả đào và hạt đào:
Bài 1. Thuốc chữa bệnh kinh nguyệt không đều
+ Nhân quả đào 8g
+ Hồng hoa 8g
+ Ngưu tất 10g
+ Tô mộc 10g
+ Mần tưới 15g
+ Nghệ vàng 15g
Các vị thuốc rửa sạch, cho vào nồi cùng 500ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy 200ml nước đặc. Cho người bệnh uống ngày 3 lần trước bữa ăn. uống trước kỳ kinh 5-7 ngày.
Bài 2. Thuốc chữa bệnh bại liệt nửa người
+ Nhân quả đào 200 nhân
+ Rượu trắng 1,5 lít
Bóc vỏ nhân đào, cho vào ngâm rượu 21 ngày, vớt nhân đào đem phơi khô tán bột mịn, dùng nước cháo luyện viên bằng hạt ngô phơi khô. Người bệnh ngày uống 45 viên, chia 3 lần với rượu ngâm quả đào, uống lúc đói.
Bài 3. Thuốc chữa bệnh bí đại tiện
+ Nhân quả đào 40g
Nhân quả đào cho vào nồi với 300ml nước đun kỹ, khi còn 150ml là được. Người bệnh ăn nhân đào và uống nước luộc nói trên sau bữa ăn. cần ăn liền 5-7 ngày.
Bài 4. Thuốc chữa phụ nữ bị ứ huyết
+ Nhân quả đào 9g (bỏ đầu nhọn)
+ Đương quy 9g
+ Hồng hoa 4g
+ Tam tăng 6g
Các vị thuốc cho vào nồi cùng 500ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy 180ml nước đặc. Người bệnh uống ngày 3 lần trước bữa ăn, uống liền 5 ngày, trước kỳ kinh 7 ngày.
Bài 5. Thuốc chữa phụ nữ sau sinh bị đau bụng
+ Nhân quả đào 9g (bỏ đầu nhọn)
+ Đương quy 9g
+ Xuyên khung 4g
+ Gừng sao xém 4g
+ Cam thảo 3g
Các vị thuốc cho vào nồi cùng 500ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy 200ml nước đặc. Người bệnh chia 3 lần uống hết trong ngày, trước bữa ăn. cần uống liên tục 2-3 ngày.
Bài 6. Thuốc chữa huyết bế sau sinh
+ Nhân hạt quả đào 8g (bỏ vỏ)
+ Ngó sen 20g
Thuốc cho vào nồi thêm 600ml nước đun nhỏ lửa cho nhừ thuốc. Khi còn 210ml nước thuốc chắt lấy nước bỏ bã. Người bệnh chia 3 lần uống hết trong ngày, trước khi ăn. cần uống liền 3 ngày.
Bài 7. Thuốc chữa bệnh đau bụng kinh
+ Nhân hạt quả đào 10g
+ Gạo tẻ 50g
+ Đường đỏ 20g
Nhân hạt quả đào rửa sạch, giã nhỏ ngâm vào nước lạnh 120 phút sau đó chắt lấy 900ml nước đặc; gạo tẻ vo sạch cho nước nhân hạt quả đào vào ninh nhừ thành cháo. Khi cháo nhừ cho đường đỏ vào quấy đều, đường tan hết, cháo sôi lại là được. Cho người bệnh ăn hết 1 lần trong ngày, lúc đói, ăn trước kỳ kinh 5 ngày, cần ăn liền 3 ngày.
+ Nhân hạt quả đào 6g
+ Đương quy 10g
+ Xích thược 10g
+ Xuyên khung 3g
+ Hồng hoa 5g
Thuốc cho vào nồi thêm 600ml nước đun nhỏ lửa cho nhừ thuốc. Khi còn 210ml nước thuốc, chắt lấy nước, bỏ bã. Người bệnh chia 3 lần uống hết trong ngày, lúc đói. cần uống trước kỳ kinh 5 ngày, uống 3 thang.
Bài 8. Thuốc chữa sót nhau sau sinh
+ Nhân quả hạt đào 10g
+ Cam thảo 10g
+ Đơn bì 10g
+ Can khương 5g
+ Xuyên khung 10g
+ Đương quy 30g
+ ích mẫu 30g
+ Mật mía 50g
Thuốc cho vào nồi, thêm 1 lít nước, đun nhỏ lửa cho nhừ thuốc. Khi còn 400ml nước thuốc, chắt lấy nước bỏ bã, cho mật vào nước thuốc quấy đều, cô đặc. Khi còn 200ml nước thuốc là được. Người bệnh uống 3 lần, mỗi lần 30ml nước thuốc trước khi ăn.
+ Nhân quả hạt đào 3g
+ Lá sen khô 20g
+ Can khương 6g
+ Sinh bồ hoàng 6g
+ Đơn bì 15g
+ Sinh địa 15g
+ Xuyên khung 30g
+ Đương quy 60g
Thuốc cho vào nồi, thêm 900ml nước, đun nhỏ lửa cho thuốc nhừ. Khi còn 300ml nước thuốc, chắt lấy nước bỏ bã.
Người bệnh chia 3 lần uống hết trong ngày trước khi ăn. cần uống liền 3 ngày.
Lưu ý: Theo kinh nghiệm dân gian, người phụ nữ có thai không nên ăn quả đào vì nó ảnh hưởng đến khả năng phát âm của trẻ.
