Vàng da xuất hiện khi bilirubin huyết > 40-50 mg/1. Bilirubin tăng dần thì vàng da lan dần từ đầu xuống chân. Có rất nhiều nguyên nhân làm tăng bilirubin huyết:
TAN MÁU: thiếu máu tan máu, vàng da sớm và hay có gan lách to.
Bất đồng nhóm máu mẹ con (Rh, ABO,…) – nguyên hồng cầu bào thai.
Thiếu máu tan máu bẩm sinh: bệnh hồng cầu hình cầu bẩm sinh (vàng da tan máu bẩm sinh), hồng cầu hình ellip, bệnh về hemoglobin, thiếu máu Địa Trung Hải, thiếu hụt enzym hồng cầu (G6PD, pyruvat- kinase, v.v…).
RỐI LOẠN CHUYỂN HOÁ BILIRUBIN
- Vàng da đơn thuần: xuất hiện ngày thứ 2 hoặc thứ 3 sau khi ra đời, nước tiểu trong. Lành tính ở trẻ đẻ đủ tháng nhưng đôi khi nặng và kéo dài ở trẻ đẻ non. Do tạm thời bilirubin không được kết hợp hết.
Vàng da do sữa mẹ: xuất hiện ngày thứ 5 hoặc 6 sau khi ra đời ở trẻ bú mẹ, nước tiểu trong. Hình như do trong sữa mẹ có một chất ức chế sự liên hợp bilirubin. Vàng da tự hết ở phần lớn số trường hợp. Nếu kéo dài hoặc nặng lên thì phải chuyển sang nuôi bằng sữa nhân tạo.
- Tăng bilirubin huyết di truyền (bệnh Gilbert, Bệnh Dubin- Johnson, bệnh Crigler-Najjar, bệnh Rotor) – xem ở dưới.
Khác: bệnh nhầy nhớt, (hội chứng “mật dày””), thiếu hụt alpha- 1-antitrypsin, phù niêm bẩm sinh, bệnh Hirschprung, hẹp môn vị.
Ứ MẬT (có cản trở ở đường mật): vàng da, nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu, gan to.
Teo đường mật
Khối u hay dây chằng ruột.
NHIỄM KHUẨN TRONG TỬ CUNG (bệnh bào thai): toxoplassma, rubêon, nhiễm virus cự bào, herpes, giang mai.
NHIỄM KHUẨN HUYẾT: vàng da là triệu chứng phụ.
Xem tiếp vàng da ở trẻ sơ sinh
