Chụp X-Quang Trong Thời Kỳ Mang Thai
Chụp X-quang trong thời kỳ mang thai từ lâu đã được coi là không an toàn. Bức xạ có thể gây hại cho em bé của bạn, thậm chí gây ra dị tật bẩm sinh.
Tuy nhiên, đôi khi việc chụp X-quang khi bạn đang mang thai là cần thiết. Nếu bạn bị thương ở chân trong một vụ tai nạn xe hơi, bác sĩ của bạn có thể cần thực hiện điều này.
Liệu một bức xạ X-quang có ảnh hưởng đến thai kỳ? Các tác động của bức xạ trong thời kỳ mang thai có thật sự nguy hiểm không? Có cách nào để giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn không?
X-quang là sóng điện từ có bước sóng nằm giữa ánh sáng cực tím và tia gamma. Chúng được phân loại là bức xạ ion hóa.
Nhiều hiểu biết của chúng ta về mối nguy hiểm của bức xạ trong thời kỳ mang thai đến từ các vụ nổ hạt nhân trong Thế chiến II. Tuy nhiên, các bức xạ X-quang được sử dụng trong y tế không tạo ra mức độ bức xạ tương đương với những vụ nổ hạt nhân đó.
Vì những tác động đã thấy sau khi bị phơi nhiễm bức xạ lớn, X-quang đã bị sợ hãi trong thời kỳ mang thai, nhưng giờ đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng một bức X-quang của các chi hoặc răng có thể rất an toàn cho em bé của bạn.
Tác Động Của Bức Xạ Trong Thời Kỳ Mang Thai
Em bé đang phát triển phần lớn được bảo vệ khỏi bức xạ nhờ vào thành bụng và tử cung, nhưng một phần bức xạ vẫn có thể xuyên qua. Những em bé đang phát triển rất nhạy cảm với bức xạ này.
Hơn nữa, bức xạ từ nhiều bức X-quang tích lũy lại và có tác động. Nếu bức xạ được phơi nhiễm là đáng kể, kết quả có thể là:
- Hạn chế sự phát triển
- Dị tật bẩm sinh
- Rối loạn chức năng não
- Ung thư
Mặc dù những nguy cơ này được biết đến, nhưng chúng cũng khá hiếm. Ví dụ, nguy cơ ung thư trong tương lai được dự đoán là cao hơn 2% trong cuộc sống sau này, nhưng dự đoán này dựa trên liều bức xạ tương đương với khoảng 500 bức X-quang ngực.
Nguy cơ ảnh hưởng đến não là cao nhất ở tuần thứ 10 đến 17 của thai kỳ. Do đó, cần tránh các thủ tục sử dụng liều bức xạ cao trong thời gian này.
Liều bức xạ cực kỳ cao sẽ có tác động nghiêm trọng đến thai nhi. Các dị tật có thể bao gồm đầu nhỏ (với dị dạng não), mắt nhỏ, dị tật bộ phận sinh dục và xương, đục thủy tinh thể, và cân nặng khi sinh thấp có thể là kết quả từ việc phơi nhiễm bức xạ lớn như vậy.
Những liều này cao hơn nhiều so với những gì bác sĩ sử dụng.
Bạn Có Thể Chụp X-Quang Khi Mang Thai Không?
Có, bạn có thể, miễn là đó không phải là vùng bụng, điều này sẽ phơi nhiễm em bé của bạn. Em bé có nguy cơ cao hơn trong vài tuần đầu tiên của thai kỳ.
Các bức X-quang của chi, răng, đầu và ngực thường đủ an toàn. Chúng không phơi nhiễm em bé của bạn với bức xạ trực tiếp.
Trong khi đó, các bức X-quang của bụng, vùng chậu, thận hoặc lưng dưới thì lại phơi nhiễm em bé của bạn với bức xạ và nên được tránh.
Chụp X-Quang Có Ảnh Hưởng Đến Thai Kỳ Không?
X-quang liều cao được thực hiện sớm trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến em bé của bạn. Trong hai tuần đầu của thai kỳ, phơi nhiễm như vậy có thể dẫn đến sẩy thai.
Lúc này, phôi chỉ có một vài tế bào, và tổn thương hoặc chết của ngay cả một hoặc hai tế bào cũng sẽ gây ra cái chết của phôi.
Em bé bị phơi nhiễm trong khoảng từ tuần thứ hai đến thứ tám, có khả năng sẽ trải qua sự giảm trưởng, cũng như dị tật bẩm sinh.
Em bé bị phơi nhiễm trong khoảng từ tuần thứ tám đến thứ 16 có nguy cơ cao hơn về các khuyết tật trí tuệ và học tập.
Tuy nhiên, liều bức xạ cao hơn thường được sử dụng trong các xét nghiệm chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc trong quét y học hạt nhân. Quét y học hạt nhân liên quan đến việc tiêm một chất phóng xạ mà camera có thể nhìn thấy. Liều bức xạ cao hơn nhiều so với một bức X-quang đơn.
Một xét nghiệm chụp CT vùng chậu hoặc bụng trong những tuần đầu của thai kỳ cũng là một nguy cơ. Em bé có nguy cơ cao hơn về ung thư trẻ em sau các thủ tục như vậy.
Một phép thử barium enema liên quan đến việc đưa một chất lỏng chứa barium vào trực tràng và sau đó chụp một loạt hình X-quang. Trong quá trình này, mức độ bức xạ mà em bé phải chịu cao hơn nhiều so với một bức X-quang đơn, vì vậy xét nghiệm này nên tránh khi bạn đang mang thai.
Các Biện Pháp Phòng Ngừa Khi Chụp X-Quang Trong Thai Kỳ
Luôn luôn cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn đang, hoặc có thể đang, mang thai. Họ sẽ quyết định các biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Nếu vấn đề y tế của bạn không khẩn cấp, họ có thể hoãn việc chụp X-quang cho đến sau khi em bé của bạn sinh ra.
Nếu chụp X-quang trong thai kỳ là của chi, đầu hoặc cổ, họ sẽ cho bạn một chiếc tạp dề chì. Chiếc tạp dề này che bụng của bạn và không cho phép bức xạ X-quang đến em bé của bạn.
Ngược lại, bác sĩ của bạn có thể quyết định sử dụng phương pháp chẩn đoán khác. Siêu âm và cộng hưởng từ (MRI) không sử dụng bức xạ ion hóa. Chúng được coi là an toàn để sử dụng trong thời kỳ mang thai.
X-Rays Tình Cờ Trong Thời Kỳ Mang Thai
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn đã chụp X-quang vùng bụng trước khi phát hiện ra rằng bạn đang mang thai?
Bạn nên thông báo cho bác sĩ của bạn. Bức xạ từ một bức X-quang đơn là rất nhỏ, vì vậy bác sĩ của bạn không có khả năng quá lo lắng.
Thế còn một thủ tục chụp X-quang liều bức xạ cao?
Barium enema và các chụp CT sử dụng liều bức xạ cao hơn so với bức X-quang đơn. Một số quy trình tim mạch và phẫu thuật chỉnh hình cũng được thực hiện dưới sự hướng dẫn của X-quang. Chúng sử dụng liều bức xạ mà nên được tránh trong thai kỳ.
Nếu bạn đã bị phơi nhiễm như vậy trước khi biết bạn mang thai, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn.
Để tránh những trường hợp như vậy, một số bệnh viện thử nghiệm tất cả phụ nữ trên 12 tuổi để kiểm tra thai trước khi thực hiện bất kỳ thủ tục nào như vậy.
Chụp X-quang Khi Mang Thai
Không mong muốn việc chụp X-quang trong thời kỳ mang thai, nhưng không cần phải hoảng sợ. Các thiết bị X-quang hiện đại sử dụng liều bức xạ thấp. Thực tế, lượng bức xạ cho một bức X-quang đơn có thể không gây hại cho em bé của bạn. Nếu bác sĩ của bạn quyết định bạn cần một bức X-quang, thì rủi ro không thực hiện có thể lớn hơn so với rủi ro do bức xạ.
Thời điểm chụp X-quang cũng rất quan trọng. Trước tuần thứ 18 của thai kỳ, em bé rất nhạy cảm với bức xạ. Chúng có khả năng bị tổn thương. Tuy nhiên, sau tuần thứ 26 của thai kỳ, em bé của bạn có độ nhạy cảm với bức xạ giống như một em bé mới sinh.
Bác sĩ của bạn có thể sẽ tránh chụp X-quang khi bạn đang mang thai, nhưng đôi khi, một bức X-quang là cần thiết để chẩn đoán và điều trị một căn bệnh. Việc điều trị như vậy đôi khi là cần thiết để giữ cho bạn và em bé của bạn khỏe mạnh.
