Tên gốc: blessed thistle (cây cúc gai thánh)
Tên khác: Carbenia benedicta, cây kế đắng, cardo santo, cnicin, Cnicus benedictus, cỏ thánh linh, cây kế đốm
Nhóm thuốc: Thảo dược
Blessed thistle là gì và nó được dùng để làm gì?
Blessed thistle (cúc gai thánh) là một loài cây có hoa, có vị đắng, gai góc, tên khoa học Cnicus benedictus, thuộc họ cúc, có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải. Lá, thân, và đầu hoa của cây blessed thistle đã được sử dụng trong y học dân gian để điều trị các vấn đề về tiêu hóa, tăng tiết sữa mẹ, ho, và chữa lành vết thương, tuy nhiên hiện chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả và tính an toàn cho các mục đích sử dụng này.
Các đặc tính trị liệu của blessed thistle được cho là kích thích cảm giác thèm ăn, thúc đẩy kinh nguyệt, tăng tiết sữa mẹ và gia tăng tiết mồ hôi. Ngoài ra, loại thảo dược này còn được cho là có khả năng kháng khuẩn, chống viêm, chống khối u, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư và hỗ trợ làm lành vết thương. Tác dụng dược lý của blessed thistle có thể đến từ các chất có hoạt tính sinh học chứa trong cây, bao gồm sesquiterpene lactones (trong đó cnicin là thành phần chính), triterpenoids, lignans, tannins, tinh dầu, flavonoids và polyenes.
Trong thời Trung Cổ, blessed thistle được dùng làm thuốc bổ và điều trị bệnh đậu mùa, cũng như dịch hạch, và được các tu sĩ dòng Benedictine trồng trọt – nơi mà cây này được đặt tên theo. Người châu Âu cổ đại thường ăn lá tươi, luộc rễ và dùng như rau, thậm chí còn sử dụng nó làm thức ăn bổ dưỡng cho gia súc. Blessed thistle được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận là an toàn (GRAS) và được sử dụng làm chất tạo hương trong rượu Benedictine, một loại rượu mùi.
Các công dụng được đề xuất của blessed thistle bao gồm:
Sử dụng qua đường uống:
- Kích thích thèm ăn
- Đầy hơi
- Khó tiêu
- Ợ nóng
- Tiêu chảy
- Cảm lạnh
- Ho
- Sốt
- Nhiễm trùng do vi khuẩn
Sử dụng ngoài da:
- Nhọt
- Vết thương
- Loét
Cảnh báo
- Không sử dụng blessed thistle nếu bạn bị dị ứng với loại cây này hoặc các loài thực vật thuộc họ Cúc (Asteraceae) như cỏ phấn hương, hoa cúc dại, hoa cúc vạn thọ và hoa cúc.
- Không sử dụng nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú.
- Không dùng cho trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi.
- Không sử dụng blessed thistle nếu bạn mắc một trong các bệnh sau:
- Bệnh Crohn
- Các bệnh viêm ruột
- Hội chứng ruột kích thích
- Loét dạ dày
Tác dụng phụ của blessed thistle là gì?
Các tác dụng phụ phổ biến của blessed thistle bao gồm:
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Khó chịu dạ dày
- Đau quặn bụng
- Khô miệng
- Mệt mỏi
Gọi cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng hoặc tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau khi sử dụng loại thảo dược này:
- Các triệu chứng tim nghiêm trọng bao gồm nhịp tim nhanh hoặc đập mạnh, rung động trong ngực, khó thở, chóng mặt đột ngột;
- Đau đầu dữ dội, lú lẫn, nói ngọng, yếu nghiêm trọng, nôn mửa, mất khả năng phối hợp, cảm giác mất thăng bằng;
- Phản ứng nghiêm trọng của hệ thần kinh với cơ bắp rất cứng, sốt cao, đổ mồ hôi, lú lẫn, nhịp tim nhanh hoặc không đều, run rẩy và cảm giác ngất xỉu;
- Các triệu chứng mắt nghiêm trọng như mờ mắt, nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn, đau hoặc sưng mắt.
Đây không phải là danh sách đầy đủ tất cả các tác dụng phụ hoặc phản ứng bất lợi có thể xảy ra khi sử dụng loại thảo dược này. Hãy gọi cho bác sĩ để được tư vấn y tế về các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc phản ứng bất lợi.
Liều dùng của blessed thistle là gì?
Hiện chưa có đủ thông tin về liều lượng thích hợp của blessed thistle.
Liều dùng đề xuất:
Người lớn
- Ngâm nước: 2 g/150 mL nước, uống 1 lần mỗi ngày.
- Trà: 1 cốc (1,5-3 g/150 mL nước), uống ba lần mỗi ngày.
- 4-6 g/ngày, chia uống ba lần mỗi ngày (theo khuyến cáo của chuyên khảo từ Ủy ban E của Đức).
- Cồn thuốc (1 g/5 mL): 10 mL uống 1 lần mỗi ngày.
- Chiết xuất lỏng (1 g/mL): 2 mL uống 1 lần mỗi ngày hoặc 1,5-3 mL (1:1 trong 25% cồn), uống ba lần mỗi ngày.
Quá liều: Quá liều blessed thistle có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, buồn nôn và nôn mửa. Các triệu chứng này sẽ được cải thiện khi ngừng dùng blessed thistle và uống đủ nước.
Thuốc nào tương tác với blessed thistle?
Hãy thông báo cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng để nhận được tư vấn về các tương tác thuốc có thể xảy ra. Không bao giờ bắt đầu sử dụng, đột ngột ngừng hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào mà không có khuyến nghị của bác sĩ.
Blessed thistle không có tương tác nghiêm trọng hoặc trung bình nào được biết đến với các loại thuốc khác.
Tương tác nhẹ của blessed thistle bao gồm:
- Aluminum hydroxide
- Calcium carbonate
- Cimetidine
- Dexlansoprazole
- Esomeprazole
- Famotidine
- Ibuprofen/famotidine
- Lansoprazole
- Nizatidine
- Omeprazole
- Pantoprazole
- Rabeprazole
- Sodium bicarbonate
- Sodium citrate/citric acid
Danh sách tương tác trên không phải là tất cả các tương tác hoặc tác dụng phụ có thể xảy ra. Để biết thêm thông tin về tương tác thuốc, bạn có thể tham khảo công cụ kiểm tra tương tác thuốc.
Điều quan trọng là luôn thông báo cho bác sĩ, dược sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về tất cả các loại thuốc kê đơn và không kê đơn mà bạn sử dụng, cũng như liều lượng của từng loại. Kiểm tra với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về thuốc.
Mang thai và cho con bú:
Hiện chưa có đủ thông tin đáng tin cậy về tính an toàn khi sử dụng blessed thistle trong thời kỳ mang thai. Việc sử dụng ngoài da có thể không gây hại cho thai nhi, tuy nhiên tránh dùng bằng đường uống vì có thể gây sảy thai.
Mặc dù blessed thistle đã được sử dụng truyền thống để tăng tiết sữa, nhưng chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả của nó. Tác động lên trẻ bú mẹ vẫn chưa được biết đến. Tránh uống blessed thistle nếu bạn đang cho con bú.
Không sử dụng bất kỳ chất bổ sung thảo dược nào nếu chưa tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú.
Những điều cần biết thêm về blessed thistle:
Blessed thistle được tiêu thụ với liều nhỏ trong thực phẩm, trà hoặc các dạng lỏng khác với liều khuyến nghị thường an toàn cho hầu hết người lớn.
- Dùng blessed thistle đúng theo hướng dẫn trên nhãn.
- Các sản phẩm tự nhiên không phải lúc nào cũng an toàn, vì vậy tuân thủ đúng liều khuyến nghị là quan trọng.
- Kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm thảo dược nào, bao gồm cả blessed thistle, đặc biệt nếu bạn có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào hoặc đang dùng thuốc.
- Các sản phẩm thảo dược thường chứa nhiều thành phần khác nhau. Hãy kiểm tra nhãn để biết thành phần trong sản phẩm blessed thistle mà bạn chọn.
- Blessed thistle được quảng bá dưới dạng bổ sung thảo dược và không được FDA quản lý. Sản phẩm có thể khác nhau về công thức và hàm lượng, và nhãn không phải lúc nào cũng phản ánh đúng nội dung. Cẩn thận khi chọn sản phẩm.
- Bảo quản sản phẩm blessed thistle ở nơi an toàn, xa tầm tay trẻ em.
- Nếu bạn gặp quá liều và triệu chứng kéo dài, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ y tế hoặc liên hệ với Trung tâm Kiểm soát Độc chất.
Tóm tắt:
Lá, thân và đầu hoa của blessed thistle đã được sử dụng trong dân gian để điều trị nhiều vấn đề như các bệnh về tiêu hóa, tăng tiết sữa mẹ, ho, và chữa lành vết thương, nhưng chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả và an toàn cho các mục đích này. Các tác dụng phụ phổ biến của blessed thistle bao gồm buồn nôn, nôn mửa, khó chịu dạ dày, đau quặn bụng, khô miệng và mệt mỏi. Tránh uống blessed thistle nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú.