Tên thuốc gốc: Diethylcarbamazine
Tên thương mại: Hetrazan (đã ngừng sản xuất)
Lớp thuốc: Thuốc tẩy giun (Anthelmintics)
Diethylcarbamazine là gì và nó được dùng để làm gì?
Diethylcarbamazine là một loại thuốc thuộc nhóm thuốc tẩy giun, được sử dụng để điều trị các bệnh do giun chỉ gây ra, thường gặp trong các bệnh lý do nhiễm ký sinh trùng. Các bệnh giun chỉ là do ấu trùng của các con giun sợi nhỏ (filariae), lây truyền qua các vết đốt của côn trùng hút máu như muỗi, mòng, và ruồi. Các ấu trùng giun (microfilariae) xâm nhập vào cơ thể, trở thành giun trưởng thành và xâm nhập vào các mô khác nhau bao gồm hệ bạch huyết, da, mắt, gan, phổi, khoang ngực và khoang bụng.
Cơ chế chính xác mà diethylcarbamazine tiêu diệt giun chỉ và microfilariae chưa được làm rõ. Tuy nhiên, người ta cho rằng diethylcarbamazine làm bất động cơ bắp của giun và thay đổi màng da của chúng, từ đó tăng cường khả năng tiêu diệt giun của hệ thống miễn dịch của cơ thể. Một số phản ứng của thuốc có thể là do phản ứng viêm của hệ thống miễn dịch, và mức độ phản ứng có thể liên quan đến mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.
Các bệnh giun chỉ chủ yếu phổ biến ở các khu vực nhiệt đới, nơi giun chỉ có sự hiện diện rộng rãi. Diethylcarbamazine hiện không còn được FDA chấp thuận và không có sẵn trên thị trường Mỹ vì các loại bệnh này hiếm gặp ở Mỹ.
Diethylcarbamazine hiện chỉ có sẵn từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) thông qua chương trình nghiên cứu thuốc mới (IND) để điều trị một số bệnh giun chỉ và sử dụng dự phòng cho những người có nguy cơ cao mắc bệnh loiasis.
Diethylcarbamazine được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị các bệnh sau:
- Bệnh giun chỉ bạch huyết (lymphatic filariasis), ảnh hưởng đến hệ thống bạch huyết do nhiễm giun Wuchereria bancrofti, Brugia malayi hoặc Brugia timori
- Eosinophilia phổi nhiệt đới (tropical pulmonary eosinophilia), xảy ra khi giun chỉ trên xâm nhập vào phổi
- Loiasis, còn gọi là giun mắt, do giun Loa loa gây ra
- Streptocerciasis, do nhiễm Mansonella streptocerca
- Giun di chuyển nội tạng (Visceral larva migrans), hay còn gọi là toxocariasis, do giun tròn sống trong ruột của chó và mèo (Toxocara canis và T. cati)
Cảnh báo
- Không sử dụng cho bệnh nhân có dị ứng với diethylcarbamazine hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Không sử dụng diethylcarbamazine để điều trị bệnh nhân mắc onchocerciasis (bệnh mù sông), do ký sinh trùng Onchocerca volvulus gây ra, vì có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng (phản ứng Mazzotti) với các triệu chứng bao gồm phát ban, ngứa, sốt, nhịp tim nhanh (tachycardia), và huyết áp thấp (hypotension).
- Đã có báo cáo về tổn thương não (encephalopathy) và các phản ứng thần kinh nghiêm trọng trong điều trị loiasis với tải lượng microfilarial cao; cần giảm tải lượng microfilarial thông qua thủ thuật lọc máu (apheresis) hoặc điều trị bằng albendazole trước khi bắt đầu dùng diethylcarbamazine.
- Một số triệu chứng của loiasis như sưng Calabar và ngứa có thể tăng lên tạm thời trong suốt quá trình điều trị; sử dụng thuốc kháng histamine và corticosteroid trong tuần đầu điều trị có thể giúp giảm triệu chứng này.
- Thận trọng khi sử dụng thuốc ở bệnh nhân mắc bệnh tim.
- Thận trọng khi sử dụng thuốc ở bệnh nhân suy thận; cần giảm liều thuốc.
- Sự thải trừ diethylcarbamazine giảm khi nước tiểu có tính kiềm; có thể cần giảm liều cho bệnh nhân đang áp dụng chế độ ăn kiềm hóa nước tiểu.
Tác dụng phụ của diethylcarbamazine là gì?
Các tác dụng phụ của diethylcarbamazine bao gồm:
- Chóng mặt
- Đau đầu
- Sốt
- Đau khớp (arthralgia)
- Đau cơ (myalgia)
- Buồn nôn
- Nôn
Các tác dụng phụ ít gặp hơn của diethylcarbamazine bao gồm:
- Đau bụng
- Chán ăn
- Tiêu chảy
- Sốc tim mạch
- Hạ huyết áp khi đứng lên từ tư thế ngồi hoặc nằm (hạ huyết áp thế đứng)
- Nhịp tim nhanh (tachycardia)
- Phản ứng da bao gồm:
- Viêm da
- Ngứa
- Mày đay
- Phù da
- Hen suyễn
- Khó thở
- Buồn ngủ
- Hoa mắt
- Mệt mỏi
- Lờ đờ
- Cảm giác không khỏe (malaise)
- Sốt
- Bệnh não
- Hôn mê
- Nhiễm giun trong não (viêm màng não giun)
- Viêm não do dị ứng
- Sưng hạch bạch huyết (viêm hạch)
- Protein dư thừa trong nước tiểu (proteinuria)
- Sưng hạch bạch huyết do nhiễm trùng (viêm hạch bạch huyết)
- Nhiễm trùng các kênh bạch huyết (viêm bạch huyết)
- Co giật ở bệnh nhân có tiền sử động kinh (hiếm gặp)
Đây không phải là danh sách đầy đủ tất cả các tác dụng phụ hoặc phản ứng bất lợi có thể xảy ra từ việc sử dụng thuốc này.
Hãy gọi bác sĩ của bạn để được tư vấn về các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc phản ứng bất lợi.
Liều dùng của diethylcarbamazine là gì?
Viên nén
- 100 mg
Dành cho người lớn:
Bệnh giun chỉ
- Ngày 1: 50 mg uống sau bữa ăn
- Ngày 2: 50 mg uống ba lần/ngày
- Ngày 3: 100 mg uống ba lần/ngày
- Ngày 4-14: 6 mg/kg/ngày uống chia làm ba lần/ngày
Loiasis
- Ngày 1: 50 mg uống sau bữa ăn
- Ngày 2: 50 mg uống ba lần/ngày
- Ngày 3: 100 mg uống ba lần/ngày
- Ngày 4-21: 9 mg/kg/ngày uống chia làm ba lần/ngày
Streptocerciasis
- 6 mg/kg uống một lần/ngày trong 14 ngày
Tropical Pulmonary Eosinophilia
- 6 mg/kg/ngày chia ba lần/ngày trong 14 ngày
Visceral Larva Migrans
- 6 mg/kg/ngày uống chia ba lần/ngày trong 7-10 ngày
Dành cho trẻ em:
Bệnh giun chỉ
- Ngày 1: 1 mg/kg uống sau bữa ăn
- Ngày 2: 1 mg/kg uống ba lần/ngày
- Ngày 3: 1-2 mg/kg uống ba lần/ngày
- Ngày 4-14: 6 mg/kg/ngày uống chia ba lần/ngày
Loiasis
- Ngày 1: 1 mg/kg uống sau bữa ăn
- Ngày 2: 1 mg/kg uống ba lần/ngày
- Ngày 3: 1-2 mg/kg uống ba lần/ngày
- Ngày 4-21: 9 mg/kg/ngày uống chia ba lần/ngày
Quá liều
Cần tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức hoặc liên hệ với Trung tâm Chống độc trong trường hợp quá liều.
Những thuốc nào tương tác với diethylcarbamazine?
Hãy thông báo cho bác sĩ của bạn về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng, để bác sĩ có thể tư vấn cho bạn về bất kỳ tương tác thuốc nào có thể xảy ra. Không bao giờ bắt đầu sử dụng, ngừng đột ngột, hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự chỉ định của bác sĩ.
Diethylcarbamazine không có tương tác nghiêm trọng với các thuốc khác. Diethylcarbamazine không có tương tác nghiêm trọng với các thuốc khác. Diethylcarbamazine có tương tác vừa phải với ít nhất 71 loại thuốc khác nhau. Diethylcarbamazine có tương tác nhẹ với ít nhất 101 loại thuốc khác nhau.
Những tương tác thuốc được liệt kê ở trên không phải là tất cả các tương tác hoặc tác dụng phụ có thể xảy ra. Để biết thêm thông tin về các tương tác thuốc, hãy truy cập công cụ Kiểm tra Tương tác Thuốc của RxList.
Điều quan trọng là luôn thông báo cho bác sĩ, dược sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về tất cả các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn bạn đang sử dụng, cũng như liều lượng của mỗi loại, và giữ một danh sách thông tin này. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về thuốc.
Mang thai và cho con bú
- Không sử dụng diethylcarbamazine trong khi mang thai.
- Tránh tiếp xúc với nhiễm trùng và tránh du lịch đến các khu vực bị nhiễm trùng trong khi mang thai.
- Nhiễm giun chỉ ở mẹ có thể truyền sang thai nhi, hãy điều trị nhiễm trùng trước khi mang thai hoặc sau khi sinh.
- Không biết diethylcarbamazine có được tiết vào sữa mẹ hay không; tránh sử dụng trong thời gian cho con bú.
Tóm tắt
Diethylcarbamazine thuộc nhóm thuốc anthelmintics được sử dụng để điều trị các bệnh giun chỉ do nhiễm giun ký sinh. Các tác dụng phụ của diethylcarbamazine bao gồm chóng mặt, đau đầu, sốt, đau khớp (arthralgia), đau cơ (myalgia), buồn nôn và nôn. Sử dụng cẩn thận ở những bệnh nhân có vấn đề về tim hoặc suy thận. Không sử dụng diethylcarbamazine trong khi mang thai hoặc cho con bú. Diethylcarbamazine không có sẵn trên thị trường ở Hoa Kỳ.