Bệnh Coeliaque
- Không dung nạp vối gliadine (cơ chế miễn dịch).
- Lâm sàng: hội chứng kém hấp thu thường cũ (ỉa chảy, gầy, phân mỡ).
- 5 bệnh lý kết hợp phải tìm hiểu: viêm da Herpes, đái đường phụ thuộc Insulin, viêm tuyến giáp, thiếu hụt IgA và xơ gan mật tiên phát.
- Kháng thể nhậy và đặc hiệu: IgA anti nội mạc (endomysium) và 2 kháng thể khác (IgG và IgA anti gliadine).
- Chẩn đoán bằng nội soi tiêu hóa trên và sinh thiết ruột non:
+ Teo nhung mao toàn bộ hoặc kín đáo (tiêu chuẩn cần thiết để chẩn đoán).
+ Tăng số lượng bạch cầu lympho dưới niêm mạc, tăng sản hốc và tăng đậm độ tế bào lốp đệm.
- 4 biến chứng: u lympho ruột non, ung thư (mũi họng, thực quản, ruột non), thất bại của chế độ ăn và bệnh tái phát.
- 3 biện pháp điều trị: chế độ ăn không có gluten (có trong lúa mạch, lúa mì) bù lại thiếu hụt do chế độ ăn.
Khối u Carcinoide
- Khu trú: tiêu hóa trong 70% (ruột thừa, hồi tràng) và ngoài tiêu hóa trong 30% (phế quản, buồng trứng).
- Hội chứng Carcinoid: ban da, ỉa chảy, bệnh tim Carcinoide (viêm màng ngoài tim).
- Tăng tỷ lệ Serotonin máu và 5 H1AA nước tiểu.
- Nội soi + sinh thiết, cộng hưởng từ. scintigraphie với thụ thể Somatostatin
- Điều trị phẫu thuật và điều trị triệu chứng bằng thuốc nhóm Somatostatin.
Hội chứng Zollinger – Ellison
Tăng tiết acid dạ dày do u tụy, tá tràng tiết nhiều gastrin (lành tính trong 50% bệnh nhân)
Triệu chứng: loét dạ dày và nhất là loét tá tràng, tái phát, nhiều ổ.
Tăng cung lượng acid cơ bản và Gastrin máu (nhất là sau tiêm Secretin tĩnh mạch)
Chẩn đoán hình ảnh khôi u: CT, scintigraphie với thụ the somatostatin.
Bệnh lý do nhu động
- Bệnh tâm thần nặng, dùng quá nhiều nhuận tràng, hay gặp ở nữ trẻ, có rối loạn về nhân cách.
- ỉa chảy mạn tính thẩm thấu + giảm K máu.
- Nội SOI đại tràng: mảng sắc tố đại tràng dùng thuốc nhuận tràng kéo dài.
- Dấu hiệu của phân do dùng thuốc nhuận tràng.